Cần mặt nước và vốn để nuôi biển công nghệ cao

Chuyển đổi công nghệ, hướng tới nuôi biển công nghiệp

Hợp tác xã (HTX) Nuôi trồng Thủy sản Vạn Ninh (tỉnh Khánh Hòa) được thành lập ngày 23/1/2025. Khởi đầu với 6 thành viên sáng lập nhưng hiện tổng số thành viên của HTX đã tăng lên 75 người. Các thành viên chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản với đối tượng nuôi chủ lực gồm tôm hùm, cá biển (cá chim, cá mú, cá bớp…). Bình quân mỗi thành viên thực hiện nuôi trồng thủy sản với 100 ô lồng. Số lượng lao động trực tiếp trên lồng bè của các thành viên hợp tác xã khoảng 150 - 200 người, với mức lương bình quân từ 7-10 triệu đồng/người/tháng.

Điểm nhấn trong hoạt động là sự chuyển đổi mạnh mẽ về công nghệ nuôi theo định hướng phát triển nuôi biển của tỉnh Khánh Hòa. Ông Nguyễn Xuân Hòa, Chủ tịch kiêm Giám đốc HTX Nuôi trồng Thủy sản Vạn Ninh, cho biết, hiện nay đã có 5 thành viên chuyển đổi từ mô hình lồng gỗ truyền thống sang mô hình lồng HDPE, với 30 lồng vuông 5x5m và 10 lồng tròn HDPE, đường kính 10-15m.

Ông Hòa chia sẻ, lồng HDPE mang lại nhiều lợi ích vượt trội: chịu được sóng gió, thích hợp nuôi xa bờ từ 3-6 hải lý, thân thiện với môi trường, độ bền cao, giúp giảm thiểu rủi ro thiên tai và kéo dài tuổi thọ sử dụng so với lồng gỗ, từ đó nâng cao hiệu quả kinh tế.

Thời gian qua, HTX cũng đã chủ động áp dụng khoa học công nghệ thông qua việc ký kết với Công ty TNHH Syaqua ADN để thực hiện “Mô hình nuôi cá chim bằng lồng HDPE, sử dụng thức ăn của Công ty AND-Syaqua” với quy mô 2 vạn con cá chim.

Hiện cá được hơn 2 tháng tuổi, sinh trưởng và phát triển tốt. HTX đã tổ chức 1 lớp tập huấn về phòng trị bệnh trên cá biển do TS. Trần Vỹ Hích, giảng viên Đại học Nha Trang thuyết giảng và xây dựng được gổ tư vấn kỹ thuật nuôi cá biển.

Bảo đảm đầu ra

Về đầu ra sản phẩm, theo ông Hòa, HTX đã đạt được thành công bước đầu khi ký kết hợp đồng bao tiêu thu mua cá chim thương phẩm với Công ty TNHH HMP, với số lượng thu mua trong năm 2025 là 300 tấn, giá trị khoảng 36 tỷ đồng. HTX còn hợp tác với HTX Thủy sản Thịnh Phát xây dựng mô hình ương giống cá mú trong ao bạt và phối hợp với Viện Hải dương học Nha Trang tổ chức đo, vẽ bản đồ 3 vị trí (Vũng Ké, Cổ Cò, Hòn Sầm/Vũng Rô) để tổ chức thực hiện dự án "Nuôi thương phẩm cá chim công nghệ cao".

Trong 9 tháng qua, HTX đã tổ chức phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội lập hồ sơ vay vốn ưu đãi và đã giải ngân được cho 22 thành viên với tổng số tiền hơn 2 tỷ đồng.

Tuy nhiên, ông Hòa cho rằng HTX vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc. Do đó, HTX  kiến nghị các cấp hỗ trợ giải quyết về mặt nước nuôi trồng. Hiện tại, việc hoàn thiện hồ sơ về nguồn gốc mặt nước nuôi trồng thủy sản còn gặp nhiều vướng mắc. Do đó, HTX kiến nghị các cấp có thẩm quyền tạo điều kiện để HTX được thuê dài hạn hoặc được cấp quyền sở hữu mặt nước. Điều này sẽ giúp HTX mạnh dạn đầu tư sản xuất, đồng thời có đủ cơ sở pháp lý để hoàn thiện hồ sơ truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Khi đó, HTX mới đủ điều kiện để đưa sản phẩm vào siêu thị và xuất khẩu ra thị trường quốc tế.

Bên cạnh đó, vấn đề vốn để hỗ trợ thành viên chuyển đổi mô hình lồng bè HDPE và đào tạo kỹ thuật mới là một thách thức lớn. Dù đã được vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội, song để xây dựng mô hình nuôi biển mới quy mô lớn, HTX cần nguồn vốn rất lớn để chuyển đổi, bao gồm: mua mới lồng bè HDPE, trang thiết bị (tàu, cẩu, thiết bị lặn, máy cho ăn tự động, máy oxy...) và vốn nuôi ở quy mô lớn (con giống, thức ăn, thuốc -  hóa chất...).

Trong thời gian tới, HTX Nuôi trồng Thủy sản Vạn Ninh sẽ tiếp tục xây dựng đề án xin cấp mặt nước nuôi trồng, thực hiện dự án nuôi thương phẩm cá chim công nghệ cao và phối hợp tổ chức lớp tập huấn về truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm thủy sản.