Lâu lắm rồi tôi mới về quê nội nhân dịp ăn cưới đứa em con cô chú. Quê tôi nằm ở một miền ngoại thành êm đềm đang trên đà đô thị hóa mạnh mẽ. Chính vì thế mà cái nghèo không còn đeo đẳng mỗi gia đình như thời tôi vẫn còn sống ở quê.
Nhiều nhà đã giàu, đại đa số các hộ đều đã có bát ăn bát để và nếu phải tìm một hộ gọi là thiếu đói của làng, xã vào thời điểm hiện tại hầu như là không thể.
Bởi vì giàu lên nên bộ mặt làng quê đổi thay một cách nhanh chóng. Những nếp nhà ngói đều đã được thay mới bằng các ngôi nhà cao tầng khang trang to rộng. Nhiều hộ dân xây các ngôi biệt thự hàng trăm mét vuông với sân, vườn, cây cảnh bề thế chẳng kém mấy biệt thự của đại gia ở thành phố là bao.
Nhìn thấy làng quê đi lên và đổi mới như vậy, hẳn chẳng riêng gì tôi mà hầu như người con nào của quê hương đi xa về cũng mừng vui khôn xiết.
Thế nhưng, có một nỗi buồn tôi phải chứng kiến, mà nó là thực tế, là không phải ở riêng thôn tôi, xã tôi mà hầu như nó đã bao trùm hết thảy các làng quê đang giàu có khác, đó là tình người, đạo lý ở làng quê ngày càng đi xuống trầm trọng.
Xưa kia người dân quê vốn chất phác, mộc mạc, hiền hậu và tình cảm là vậy, khi nhà này có bát canh ngon, chút đồ ăn gọi là “tươi” đều mang cho nhà hàng xóm một chút thơm thảo. Chòm xóm luôn sống đúng bản chất thôn dã khi “tối đèn tắt lửa có nhau”, luôn thăm hỏi, chia sẻ. Khi nhà này có chuyện vui, chuyện buồn thì cả làng, cả xóm đều đến thăm hỏi, chuyện trò…
Thế mà bây giờ, chỉ vì đà đô thị hóa, đất đai lên cơn sốt với đồng tiền ngày càng lên giá nên đã chia cắt tình cảm xóm giềng. Chú tôi kể, bây giờ tình làng nghĩa xóm phai nhạt, nhà này tranh giành với nhà kia từng xăng ti mét đất ở. Khi đã tranh giành, cãi chửi nhau như thế thì việc họ “kiềng” mặt nhau, thậm chí thù hận nhau là điều dễ hiểu!
Tôi còn nhớ, nhà chú Đang hàng xóm, trước khá thân thiết với gia đình chú tôi, khi có rổ khoai luộc chú cũng mang sang cho, hay bữa nào có mớ tép tươi cũng đem sang biếu bà nội tôi kho dưa chua, giờ đã cạch mặt nhau cũng chỉ vì mấy mét vuông đất ngõ đi.
Buồn quá khi giờ ra ngõ gặp nhiều bà con trong làng mà không được chào hỏi, vì cô chú tôi dặn đi dặn lại là “không được chào vì nhà nó đã cãi nhau với nhà mình rồi!”. Không chỉ nhà chú Đang mà nghe nói nhà bà Hinh ở phía sau nhà cũng “kiềng” mặt nhà cô chú tôi vì 5 xăng ti mét đất bờ rào.
Chẳng riêng gì tình làng nghĩa xóm mai một, mà ngay tình đạo lý cha con, anh em, máu mủ ruột rà cũng xuống cấp nghiêm trọng. Về quê tôi bây giờ cũng chẳng thiếu gì cảnh nhà này anh em trong cùng một gia đình chửi nhau, rồi vác rao chém nhau chí tử cũng chỉ vì cha mẹ chia chác phần đất hồi môn cho họ không công bằng; hay nhà kia con chửi mẹ, đánh cha, thậm chí con cái giết cha mẹ cũng chỉ vì đất đai, tiền bạc.
Làng quê đổi mới, kinh tế phát triển là niềm vui, nhưng đạo lý tình người ngày càng xuống cấp một cách nghiêm trọng là một nỗi buồn đau nhức nhối. Vật chất, tiền bạc chúng ta có thể làm ra, nhưng khi tình người đã mất đi thì chẳng bao giờ có thể lấy lại được, thậm chí nhiều tiền chưa chắc đã mua nổi.
Chính vì vậy mà mọi người, nhất là những người dân ở các vùng quê đã, đang trong đà đô thị hóa hãy thức tỉnh lương tâm để sống sao cho có cái tình!
