Từ cán bộ khuyến nông đến "loa làng"
Ở vùng quê xã Tuyên Bình, tỉnh Tây Ninh, nơi sinh kế người dân phụ thuộc chủ yếu vào cây lúa, có một người nông dân được bà con nhắc đến như “đài phát thanh” đặc biệt của cánh đồng, đó là ông Lý Văn Châu, người luôn mang kỹ thuật mới, giống mới và cả thông tin thị trường về làng quê.
Ông Châu (thứ 2 từ phải sang) chia sẻ thông tin giống lúa mới, năng suất cao, kháng bệnh tốt cho người dân địa phương. Ảnh: Trần Trung.
Không chỉ trồng lúa giỏi, ông Châu còn là người “chạy trước tin tức”, rồi “chạy về ruộng” để thử nghiệm. Từ đó, thông tin khuyến nông, kỹ thuật canh tác tưởng chừng xa xỉ với nông dân nghèo được ông dịch ra thành những việc làm cụ thể, dễ hiểu và hiệu quả.
Trước khi nổi tiếng là nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi, ông Châu từng là cán bộ Hội Nông dân, làm công tác khuyến nông ở cơ sở. Nhờ gắn bó với ngành, ông có cơ hội tiếp xúc sớm với các lớp tập huấn, mô hình mới, giống lúa mới. “Nghe thì nhiều người nghe, nhưng đem về ứng dụng được hay không lại là chuyện khác. Tôi nghĩ, muốn bà con tin thì mình phải làm trước”, ông Châu nói.
Quan niệm đó khiến ông tự nguyện trở thành “chuột bạch” cho đồng ruộng quê nhà. Nấm xanh phòng trừ rầy, sạ thưa, giống lúa mới, quy trình “3 giảm 3 tăng”, “1 phải 5 giảm”… Cái gì mới, ông đều đưa vào ruộng mình đầu tiên. Một trong những “cuộc cách mạng” ông Châu kiên trì vận động bà con là giảm giống gieo sạ. Thói quen cũ là sạ dày 150 - 160 kg/ha, ông thuyết phục giảm xuống hơn 100 kg/ha.
Lúc đầu, bà con không tin. “Ruộng thưa vậy sao trúng được”, nhiều người lo lắng. Nhưng qua từng vụ, hiệu quả rõ dần: cây lúa khỏe hơn, ít sâu bệnh, giảm chi phí giống, năng suất vẫn ổn định. Song song đó, ông hướng dẫn nông dân chọn giống theo thị trường, không chạy theo năng suất đơn thuần mà ưu tiên giống bán được giá cao như ST24. “Làm nông không chỉ trông trời, mà phải trông giá. Biết thời điểm mua giống, biết nơi bán lúa, biết vụ nào nên xuống giống, cái đó chính là “làm chủ thông tin’”, ông Châu chia sẻ.
Ông Châu: "Làm nông phải biết làm chủ thông tin". Ảnh: Trần Trung.
Hiện gia đình ông Châu đang canh tác gần 6 ha lúa/3 vụ mỗi năm, thu lãi khoảng 200-300 triệu đồng/năm sau khi trừ chi phí. Nhưng với ông, con số đó không quan trọng bằng việc: bao nhiêu hộ quanh mình đã làm theo và khá lên.
Làm giàu cùng nhau
Nhà ông Châu lúc nào cũng đông người ra vào. Người hỏi giống, người hỏi thuốc, người nhờ coi ruộng giúp. Ông không giấu nghề. “Tôi chỉ ngoài đồng, chỉ từng gốc lúa. Nói trên bàn giấy người ta không tin”, ông nói.
Ông Châu chia sẻ thông tin, kinh nghiệm sản xuất ngay tại chân ruộng. Ảnh: Trần Trung.
Không chỉ truyền nghề, ông còn tạo việc làm cho hộ khó khăn thông qua thuê lao động thời vụ. Mỗi ngày công không lớn, nhưng với người nghèo, đó là khoản tiền quý.
Bên cạnh đó, ông tích cực vận động trong hợp tác xã: hỗ trợ gạo cho hộ nghèo, trao học bổng cho trẻ em, quyên góp cứu trợ đồng bào thiên tai. Những việc làm âm thầm nhưng bền bỉ.
Ở Tuyên Bình, ông Châu không phải người giàu nhất. Nhưng ông là người được tin nhất. Vì ông không giữ thông tin cho riêng mình, mà biến thông tin thành con đường thoát nghèo cho người khác.
Giữa cánh đồng lúa đang thì con gái, nhìn những bông lúa trĩu hạt, ông Châu chậm rãi nói: “Làm nông bây giờ không thể mù mờ. Phải có thông tin. Tôi chỉ mong bà con đừng nghèo vì thiếu hiểu biết”.
Giản dị, mộc mạc, và bền bỉ như chính ruộng đồng, ông Châu đang mỗi ngày góp phần “giảm nghèo bằng tri thức” cho quê mình.
