Ở xã Mường Luân, tỉnh Điện Biên, rừng luôn được xem là nguồn tài nguyên quan trọng, không chỉ có ý nghĩa sinh thái mà còn là sinh kế của hàng trăm hộ dân sống ven rừng. Những năm gần đây, xã siết chặt quản lý, phục hồi diện tích rừng và mở rộng các hoạt động gắn sinh kế với bảo vệ rừng, hướng đến giảm nghèo bền vững.
Mường Luân hiện có 18.624 ha diện tích tự nhiên, trong đó 4.817 ha có rừng, đạt 25,86% độ che phủ. Bảo vệ diện tích rừng này, xã duy trì các tổ bảo vệ rừng ở từng bản, kết hợp tuần tra định kỳ, tình trạng khai thác lâm sản trái phép giảm đáng kể. Công tác phòng cháy chữa cháy rừng cũng được tổ chức thường xuyên vào mùa khô, giúp người dân nâng cao ý thức chủ động bảo vệ rừng.
Biển tuyên truyền bảo vệ rừng tại xã Mường Luân, góp phần nâng cao ý thức cộng đồng gìn giữ tài nguyên rừng. Ảnh: Hoàng Châu.
Không chỉ bảo vệ, xã còn chú trọng đến trồng rừng. Từ đầu năm 2025, Mường Luân đã tiếp nhận 268 cây xanh phân tán do Trung tâm Khuyến nông tỉnh Điện Biên hỗ trợ và trồng dọc các tuyến đường liên bản tại 11 bản. Những hàng cây mới giúp tạo mảng xanh trong khu dân cư, đồng thời góp phần cải thiện môi trường và nâng cao tỷ lệ cây xanh trên địa bàn.
Năm qua, mưa lớn gây thiệt hại 18,067 ha rừng. Phòng Kinh tế và Kiểm lâm địa bàn đã kiểm tra, đánh giá để đưa ra phương án phục hồi. Ngoài ra, Mường Luân tiếp tục quản lý 11,68 ha rừng khoanh nuôi tái sinh chuyển tiếp, đồng thời rà soát diễn biến rừng theo kế hoạch năm 2025. Dự kiến, xã có thêm 150 ha rừng tự nhiên tăng thêm, nâng độ che phủ lên 26,67% nếu thời tiết thuận lợi và sinh trưởng ổn định.
Một phần quan trọng trong nỗ lực giảm nghèo từ rừng là việc giao khoán rừng cho hộ gia đình và cộng đồng, giúp người dân hưởng nguồn chi trả dịch vụ môi trường rừng đều đặn mỗi năm. Khoản thu này tuy không lớn nhưng đủ để hỗ trợ người dân trang trải nhiều chi phí sinh hoạt. Anh Lò Văn Tùng, một hộ nhận khoán rừng, chia sẻ: “Có khoản hỗ trợ này, bà con càng có trách nhiệm hơn với rừng. Mình giữ rừng tốt thì rừng cũng mang lại lợi ích cho mình”.
Hệ sinh thái rừng xanh của Mường Luân - nguồn sinh kế quan trọng giúp người dân phát triển kinh tế bền vững. Ảnh: Hoàng Châu.
Theo ông Nguyễn Trọng Huế, Chủ tịch UBND xã Mường Luân: Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục rà soát các điểm có khả năng trồng rừng, mở rộng diện tích giao khoán và đẩy mạnh tuyên truyền để người dân hiểu rõ giá trị lâu dài của tài nguyên rừng. “Bảo vệ rừng muốn hiệu quả thì phải gắn với sinh kế của chính người dân địa phương”.
Những bước đi này đang giúp Mường Luân hình thành cách tiếp cận bền vững hơn: đặt người dân vào trung tâm của hoạt động bảo vệ rừng, đồng thời tạo thêm nguồn thu và cơ hội phát triển kinh tế. Trong bối cảnh nhiều địa phương đang tìm hướng giảm nghèo gắn với tài nguyên bản địa, mô hình của Mường Luân cho thấy rừng khi được quản lý đúng cách, hoàn toàn có thể trở thành nền tảng cho sinh kế ổn định và lâu dài.
