Thầy trò vùng lũ Nghệ An sẵn sàng cho năm học mới

Khó khăn chồng chất sau lũ

Hôm nay (5/9), tiếng trống khai trường vang lên trên khắp cả nước, mở đầu năm học mới 2025 - 2026. Ở miền Tây Nghệ An, nơi vừa oằn mình gánh chịu liên tiếp hai cơn bão số 3 và số 5, lễ khai giảng  mang một ý nghĩa đặc biệt, không chỉ là ngày hội đến trường của học sinh, mà còn là minh chứng cho nghị lực vượt khó, tinh thần đoàn kết của thầy trò và cả cộng đồng.

Tháng 7 và tháng 8 vừa qua, thiên tai liên tiếp giáng xuống các xã miền núi Nghệ An. Lũ chồng lũ, bão nối bão đã cuốn trôi nhiều tài sản, làm hư hỏng nặng cơ sở vật chất trường lớp học. Chỉ trong vòng hơn một tháng, nhiều điểm trường bị ngập sâu tới 2 mét, trang thiết bị gần như hư hỏng hoàn toàn.

Tại xã biên giới Mỹ Lý (huyện Kỳ Sơn cũ), Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học Mỹ Lý 2 vẫn còn ngổn ngang sau lũ. Một số điểm trường lẻ phải học tạm trong lán dựng hoặc mượn nhà văn hóa bản làm lớp học. Thầy Bùi Hoài Nam chia sẻ: “Dù trưa nắng, chúng tôi vẫn cố gắng lắp bàn ghế cho các em có chỗ học”. Trong khi đó, cô giáo Vi Bua Ly phải chuẩn bị từng bữa ăn cho học sinh ở khu bếp tạm bợ ngay dưới gầm nhà văn hóa.

Trường Tiểu học Châu Thắng (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu cũ) là một trong những điểm chịu ảnh hưởng nặng nề của lũ lụt. Sau bão số 5, nước lũ dâng gần 2 mét khiến cơ sở vật chất, trang thiết bị bị hư hỏng nặng. Nhiều bàn ghế mục nát, đồ dùng dạy học gần như không thể cứu vãn. Cô Nguyễn Thị Lan, giáo viên chủ nhiệm lớp 1A cố gắng nhặt nhạnh những đồ dùng còn sử dụng được để chuẩn bị cho học sinh.

Còn cô Trịnh Thị Hằng, Hiệu trưởng nhà trường thì cho hay: “Mỗi lần lũ về chúng tôi lại khắc phục, nhưng lần này thì thật sự kiệt quệ. Nếu không sớm di dời, trường sẽ còn tiếp tục bị nhấn chìm”.

Không chỉ cấp tiểu học, hệ thống cơ sở vật chất của khối mầm non ở miền núi Nghệ An cũng chịu thiệt hại nặng nề. Trường Mầm non Châu Thắng, với 150 học sinh bán trú, bị ngập sâu hơn 2 mét. Nhà bếp, phòng học, thiết bị điện tử, máy tính, ti vi và các đồ dùng dạy học đều hư hỏng, thiệt hại ước tính gần 700 triệu đồng. Đặc biệt, chiếc máy lọc nước - thiết bị "sống còn" để duy trì bữa ăn bán trú tại trường cũng bị hư hỏng hoàn toàn. “Để mua máy mới phải tốn hàng chục triệu đồng, vượt ngoài khả năng nhà trường”, cô Nguyễn Thị Tiếp, Hiệu trưởng lo lắng.

Tại xã Con Cuông, Trường Mầm non Chi Khê cũng bị bùn đất phủ kín sau bão số 3. Hình ảnh những lớp học trống trơn, đồ dùng học tập ẩm mốc khiến cán bộ, giáo viên và phụ huynh không khỏi lo lắng. Chị Vi Thị Dung, phụ huynh có con học lớp 5 tuổi, chia sẻ: “Sau bão, nhìn cảnh trường lớp bị ngập bùn, chúng tôi thật sự xót xa. Nếu không có sự chung tay của giáo viên và chính quyền, con em khó có thể trở lại trường đúng hẹn”.

Theo thống kê của Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An, hàng chục trường học trên địa bàn bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi lũ lụt. Từ năm 2023 đến nay, nhiều trường ở vùng lũ đã bị ngập tới ba lần, lần sau nặng nề hơn lần trước. Hậu quả không chỉ là mất mát về vật chất mà còn là nỗi lo thường trực về an toàn cho thầy và trò cũng như sự nghiệp giáo dục của địa phương.

Nỗ lực kịp tiến độ khai giảng 

Dù khó khăn chồng chất, song không vì thế mà tinh thần của thầy trò miền núi ở Nghệ An chùng xuống. Tất cả đều chạy đua với thời gian để kịp có một lễ khai giảng ấm áp, đủ đầy, tạo khí thế phấn khởi cho năm học mới.

Ở Mỹ Lý, ngay sau bão lũ, cùng với thầy cô, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Mỹ Lý đã trực tiếp tham gia dọn dẹp, sửa chữa, dựng lại lớp học, vận động học sinh tới trường... Trung tá Nguyễn Xuân Hóa, cho biết: “Chúng tôi coi việc giúp con em ở địa phương trở lại lớp là nhiệm vụ quan trọng, vừa chăm lo cho giáo dục, vừa góp phần giữ vững niềm tin nơi biên cương”.

Tại Trường Tiểu học Châu Thắng, dù cơ sở vật chất bị hư hỏng nặng, thầy cô vẫn gấp rút lau dọn, sắp xếp, tạm khắc phục những gì còn có thể tận dụng để sẵn sàng đón học sinh trong năm học mới. Nhiều giáo viên đã dành cả kỳ nghỉ lễ Quốc khánh để bám trường, bám lớp, quyết tâm không để học sinh lỡ ngày khai giảng. 

Trường Mầm non Châu Tiến, dù thiệt hại nặng nề, vẫn khẩn trương khắc phục. Các tiết mục văn nghệ của học sinh phải tạm hoãn, nhưng giáo viên đã thay thế bằng những tiết mục "tự biên tự diễn" để tạo không khí vui tươi. “Dù điều kiện còn khó khăn, lễ khai giảng vẫn phải được tổ chức trang nghiêm, vui vẻ, rộn ràng diễn ra để động viên tinh thần các cháu”, cô Nguyễn Thị Tiếp chia sẻ.

Ở Trường Mầm non Chi Khê, phụ huynh và chính quyền cùng chung tay sơn sửa, trang trí lại lớp học. Đến nay, khuôn viên trường đã sạch đẹp, rực rỡ sắc màu. Cô Dương Thị Như, Phó Hiệu trưởng, vui mừng: “Nhờ sự hỗ trợ của phụ huynh và toàn xã hội, chúng tôi đã kịp thời khắc phục, sẵn sàng cho năm học mới”.

Cùng với nỗ lực của các nhà trường, sự vào cuộc của ngành giáo dục và chính quyền địa phương đã tạo thêm động lực lớn. Sau bão số 3, Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An đã kêu gọi được hơn 3 tỷ đồng để hỗ trợ các trường. Tỉnh cũng quyết định cấp 50 tỷ đồng đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị cho những trường bị hư hỏng nặng. Nhiều nguồn xã hội hóa khác đang được huy động để đảm bảo an toàn, ổn định lâu dài cho giáo dục miền núi.

Ông Nguyễn Trọng Hoàn, Chánh Văn phòng Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An, khẳng định: “Chúng tôi đã yêu cầu các trường khẩn trương thống kê thiệt hại để có phương án hỗ trợ kịp thời. Ưu tiên số một là đảm bảo học sinh được dự lễ khai giảng và học tập trong điều kiện an toàn”.

Dẫu trước mắt còn bộn bề khó khăn, nhưng hòa chung không khí hân hoan trong cả nước, tiếng trống khai giảng ngày 5/9 tại vùng lũ miền Tây Nghệ An không chỉ mở ra năm học mới, mà còn khẳng định một tinh thần: giáo dục không để thiên tai khuất phục.