Chuyện anh Sương làm giàu ở Đồng Chum: [Bài 1] Siêu biệt thự của nông dân

Phi thương bất phú

Ít ai ngờ ngôi biệt thự ấy lại của một nông dân người Tày ở xã vùng cao Tân Pheo, tỉnh Phú Thọ - anh Lường Văn Sương. Lúc tôi đến, anh đang đi vắng, chỉ có bố anh tiếp chuyện. Ông kể, sau khi phục viên về quê lập gia đình, vợ chồng sinh liền 8 người con. Người con cả được hưởng chế độ ưu tiên thương binh của ông, đi học rồi làm công an; còn những người con khác đều phải vất vả mưu sinh, làm nương rẫy, rồi làm ruộng ăn công điểm của hợp tác xã. Vậy mà họ vẫn bị đói, bát cơm chỉ lèo tèo vài hạt gạo, còn chủ yếu lại là khoai, sắn, ngô độn. Là con thứ ba, anh Sương học hết lớp 7 thì nghỉ ở nhà làm ruộng. Không chỉ học sinh bỏ học mà nhiều giáo viên thời ấy cũng phải bỏ dạy vì đói…

Chúng tôi đang dở câu chuyện thì anh Sương về. Anh đánh ô tô chở tôi đi thăm trang trại bò trên núi cách xóm Nà Lốc vài cây số và kể lại chặng đường khởi nghiệp. Trước đây, khi người anh cả học xong ra trường có gửi cho bố mẹ 800.000 đồng làm vốn. Anh mở quán tạp hóa đầu tiên ở xóm Nà Lốc, xã Đồng Chum cũ, chủ yếu bán mì tôm và bán muối. Lúc ấy đường bộ chưa có nên anh Sương phải ra tận bờ sông để nhập lại hàng của những tiểu thương chở đến bằng thuyền chợ. Về sau, khi vay được 5 triệu đồng, anh lên TP Hòa Bình lấy hàng trực tiếp, chứ không còn lấy hàng ở bến sông với giá đắt nữa.

Khi thấy con đường từ thị trấn Đà Bắc làm mãi không tới Đồng Chum, ông Chủ tịch xã sốt ruột phải huy động người dân tự mở rộng đường bằng cách phá đá: đốt nóng những tảng đá to rồi dội nước lạnh cho nứt vỡ, từng bước mở đường. Con đường đất ấy rồi cũng đón chiếc xe ô tô đầu tiên của Trung tâm y tế huyện,  khiến người già, trẻ con cùng chạy ào đến mà xem. Anh Sương cũng bỏ cả trông quán để hòa vào dòng người ấy.

Sau 4-5 năm buôn bán nhỏ, một người bạn khuyên nên mua ô tô tải để phát triển kinh tế. Anh lo "lấy đâu ra tiền”. Người bạn cười, bảo một tuần là xoay được, cái chính là anh có dám hay không. “Thế thì ông giúp tôi đi”, anh sung sướng nói.

Vậy là người bạn dắt anh lên gặp Trưởng phòng Kinh doanh tín dụng của Ngân hàng Nông nghiệp để trình bày ý tưởng. Ba ngày sau, đúng hẹn, vị trưởng phòng tới nhà, hỏi ý kiến các thành viên trong gia đình rồi cho vay 150 triệu đồng - một số tiền rất to ở thời điểm năm 2003.

Vẫn thiếu, anh vay thêm anh em, bạn bè mấy chục triệu đồng nữa đủ để mua cái xe tải 5 tấn với giá 210 triệu đồng. Có xe, anh đi học bằng, rồi đào tạo người em út để thay nhau chạy, đáp ứng cho nhu cầu chở hàng hóa của người dân trong vùng.

Ba năm sau anh trả xong nợ, anh tiếp tục vay tiếp 800 triệu đồng để mua máy xúc hơn 1 tỷ đồng. Có máy xúc, có xe tải, anh gặp các đối tác đang xây dựng công trình trên địa bàn ngỏ ý xin được làm thuê. So với phải kéo máy móc từ dưới xuôi lên miền núi tốn kém, phức tạp, đây là lựa chọn thuận lợi hơn nhiều nên hầu hết nhà thầu đều đồng ý.

"Ông Sương bị vỡ nợ rồi"... nhưng không phải vậy

Năm 2010, anh sắm 3 cái máy xúc, 4 cái ô tô, thành lập ra Công ty TNHH Một thành viên Đại Sương gồm các anh em ruột trong nhà rồi đứng ra làm giám đốc điều hành. Nhưng suy thoái kinh tế toàn cầu năm 2011 khiến các công trình xây dựng đình trệ suốt 2 năm. Không để bị động, anh quyết định bán hết máy móc đi để mua 100 ha đất đồi, lập trang trại.

Dư luận trong vùng xì xào, bàn tán: “Ông Sương đã bị vỡ nợ rồi”. Nhưng bỏ ngoài tai những lời xì xào đó, anh vẫn kiên trì với con đường đã chọn. Anh chọn nuôi bò vì chỉ cần cỏ và nước lã, đầu tư ít.

Lập trang trại trên núi, anh Sương mở đường và vận động kéo điện vào phục vụ sản xuất cho cả vùng. Mùa đông năm 2015, băng tuyết phủ một lớp dày, trắng xóa cả Đồng Chum. Dù anh đã cẩn thận lắp nhiều bóng đèn sưởi trong các dãy chuồng nhưng vẫn có 3 con bò, 4 con trâu bị chết rét…

Khi cả vùng chỉ nuôi mỗi loại “bò cỏ” vóc dáng nhỏ, ít thịt, chỉ bán được cỡ 10 triệu đồng, anh Sương mạnh dạn đầu tư mua 1 con bò đực giống siêu thịt 3B. Con bò ấy giờ lớn gấp đôi con trâu mộng và trở thành bố của mấy chục bê lai đẹp như tranh vẽ.

Số lượng đàn bò ngày càng tăng, lên tới cả trăm con, anh xây dựng một khu chuồng mới rộng 2.000m². Bên cạnh nuôi nhốt bò lai 3B siêu thịt, anh làm hệ thống hàng rào xung quanh khu đất rộng hàng trăm ha để nuôi những con bò bản địa theo hình thức bán chăn thả. Lúc cao điểm trang trại có đến 200 con bò, nhiều nhất của huyện Đà Bắc cũ. Trung bình mỗi năm anh xuất bán vài chục con, lãi vài trăm triệu đồng. Năm 2017, anh Sương trở thành nông dân Việt Nam xuất sắc, tổng thu từ các nguồn nông nghiệp, xây dựng đạt mỗi năm đôi ba tỷ đồng…

Khi tôi đến, đàn bò vừa được thả lên đồi. Tôi phải lần theo dấu vết để tìm chúng giữa mênh mông của núi rừng. May mắn là sau một hồi, tôi bắt gặp con bò 3B khổng lồ, nặng cả tấn, lông đen sẫm nổi bật giữa cỏ xanh.

Nó thở phì phì như cái máy thổi bụi, ăn cỏ rào rào như cái máy phát. Những con bò khác đi theo nó, do kích cỡ nhỏ hơn nên đều bị che khuất bởi các lùm cây. Khi cả đàn hàng trăm con cùng đi thì đám cây ấy cũng rùng rùng chuyển động theo tựa như có gió nổi.