Cần Thơ: Giảm nghèo bền vững để không ai bị bỏ lại phía sau

Cần Thơ là địa phương có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, vì vậy công tác giảm nghèo bền vững và an sinh xã hội luôn là nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và chính quyền thành phố đặc biệt quan tâm.

Với vai trò là “cầu nối lòng dân”, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam TP. Cần Thơ không chỉ đồng hành trong triển khai chính sách, mà còn giữ vai trò quan trọng trong vận động nguồn lực xã hội, giám sát, lắng nghe nhu cầu thiết thực của người dân, giúp các chương trình giảm nghèo đi vào thực chất và bền vững hơn.

Báo Nông nghiệp và Môi trường có cuộc trao đổi với bà Hồ Thị Cẩm Đào - Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Cần Thơ về ý nghĩa của các chính sách dân tộc, giảm nghèo và vai trò của Mặt trận trong đảm bảo an sinh xã hội, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong công tác giảm nghèo tại địa phương.

Thời gian qua Đảng, Nhà nước và Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách quan trọng trong công tác xóa đói giảm nghèo. Bà đánh giá thế nào về ý nghĩa của những chính sách này đối với đồng bào dân tộc thiểu số và các địa phương còn khó khăn trên địa bàn TP. Cần Thơ?  

Các chính sách nổi bật như: Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, cùng với các Nghị quyết số 88, Nghị quyết số 120/2020/QH14 của Quốc hội, đã cụ thể hóa quyết tâm của Đảng trong việc chăm lo cho các nhóm yếu thế, vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Những chính sách này không chỉ hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, giáo dục, y tế, đào tạo nghề… mà còn hướng tới phát triển toàn diện con người và nâng cao năng lực cộng đồng.

Tại TP. Cần Thơ, chúng tôi đã cụ thể hóa bằng nhiều hoạt động thiết thực như: hỗ trợ học bổng toàn phần cho sinh viên dân tộc Khmer; chính sách miễn, giảm học phí và chi phí học tập; dạy tiếng Việt cho trẻ em dân tộc thiểu số; hỗ trợ xây, sửa nhà Đại đoàn kết, cấp nước sạch, chuyển đổi nghề, đầu tư hạ tầng giao thông, xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng… Qua triển khai, đời sống vật chất, tinh thần của bà con đã cải thiện rõ rệt; khoảng cách phát triển giữa vùng dân tộc với vùng đô thị dần thu hẹp. Đặc biệt là thông qua các hoạt động hỗ trợ đã củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, góp phần xây dựng TP. Cần Thơ ngày càng văn minh, giàu đẹp, nghĩa tình và phát triển bền vững.

MTTQ luôn là cầu nối giữa chính quyền và người dân trong các chương trình an sinh xã hội. Vai trò của Mặt trận trong công tác giảm nghèo ở TP. Cần Thơ thời gian qua như thế nào?

Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Cần Thơ luôn xác định công tác giảm nghèo bền vững là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt. Mặt trận các cấp đã phát huy vai trò nòng cốt trong công tác tuyên truyền, vận động, giám sát và phản biện xã hội, góp phần đưa chính sách của Đảng, Nhà nước đến đúng đối tượng, đúng nhu cầu của người dân.

Chúng tôi đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền, các tổ chức thành viên và cộng đồng doanh nghiệp để triển khai nhiều chương trình an sinh xã hội: Vận động Quỹ “Vì người nghèo”, xây dựng và sửa chữa hàng nghìn căn nhà Đại đoàn kết; hỗ trợ sinh kế, cây - con giống; tặng học bổng, bảo hiểm y tế cho học sinh nghèo; tổ chức khám chữa bệnh, trợ giúp đột xuất cho hộ khó khăn. Riêng giai đoạn 2021 - 2025, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Cần Thơ đã huy động hàng chục tỷ đồng phục vụ trực tiếp cho công tác giảm nghèo.

Không chỉ dừng lại ở hỗ trợ vật chất, chúng tôi còn đảm nhiệm vai trò “cầu nối lòng tin”, đưa chính sách của Đảng đến gần với dân, đồng thời chuyển tiếng nói, tâm tư của người dân đến với chính quyền TP. Cần Thơ. Nhờ đó, công tác giảm nghèo ở thành phố đã chuyển mạnh sang hướng bền vững hơn, thực chất hơn, giúp người dân chủ động vươn lên bằng chính nội lực của mình.

Qua hoạt động giám sát, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Cần Thơ ghi nhận có những mô hình, cách làm nào từ cơ sở cần nhân rộng để chính sách đi vào cuộc sống hiệu quả hơn?

Qua công tác giám sát và tiếp xúc thực tế tại cơ sở, nhiều hộ chia sẻ rằng, nhờ được hỗ trợ nhà ở, vay vốn ưu đãi, được học nghề và tạo việc làm ổn định, họ đã thoát nghèo bền vững, có điều kiện chăm lo cho con cái học hành, vươn lên khá giả. Người dân cảm nhận rõ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, đặc biệt là sự đồng hành của Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội.

Bên cạnh đó, cũng có nhiều phản hồi mang tính xây dựng. Người dân Cần Thơ mong muốn, các chính sách tới đây cần hỗ trợ sinh kế dài hạn hơn, chú trọng đầu ra sản phẩm, đào tạo nghề theo nhu cầu thị trường, để họ có thể tự chủ hơn, không rơi trở lại nghèo.

Từ đó, chúng tôi nhận thấy nhiều mô hình hay ở cơ sở rất đáng nhân rộng, như: tổ tương trợ thoát nghèo bền vững; địa chỉ an sinh xã hội; mô hình “3 giúp” (giúp vốn, giúp việc làm, giúp kiến thức) tại các khu dân cư; hỗ trợ vay vốn chính sách xã hội cho đồng bào dân tộc có hoàn cảnh khó khăn để mạnh dạn chuyển đổi sản xuất, kinh doanh.

Những cách làm gần dân, sát dân, xuất phát từ nhu cầu thực tế đã chứng minh rằng, khi chính sách đi cùng cộng đồng, có sự giám sát và đồng thuận xã hội, hiệu quả giảm nghèo sẽ thực chất và bền vững hơn.

Thời gian tới, theo bà, cần có những giải pháp gì để công tác giảm nghèo không chỉ dừng lại ở hỗ trợ vật chất, mà còn nâng cao năng lực, nhận thức và tinh thần tự chủ cho người dân?

Giảm nghèo bền vững không chỉ là hỗ trợ vật chất, mà quan trọng hơn là nâng cao năng lực, khơi dậy ý chí tự lực, tự cường của người dân. TP. Cần Thơ xác định một số giải pháp trọng tâm như sau:

Thứ nhất, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức; giúp người dân hiểu rằng thoát nghèo là quyền lợi nhưng cũng là trách nhiệm. Mặt trận sẽ tiếp tục phối hợp tổ chức các lớp truyền thông, tư vấn, hướng dẫn kỹ năng quản lý kinh tế hộ, khuyến khích người dân chủ động học nghề, tìm việc làm, phát triển kinh tế gia đình.

Thứ hai, Mặt trận các cấp tiếp tục vận động doanh nghiệp, ngân hàng chính sách, các tổ chức xã hội cùng tham gia hỗ trợ vốn, đào tạo nghề, chuyển giao khoa học kỹ thuật, đồng thời giúp kết nối đầu ra sản phẩm, xây dựng chuỗi giá trị nông sản, tiểu thủ công nghiệp địa phương.

Thứ ba, phát huy sức mạnh cộng đồng và tinh thần tương trợ, thông qua các mô hình như “Tổ tiết kiệm - vay vốn”, “Tổ tương trợ thoát nghèo”, hay “Địa chỉ an sinh xã hội” ở khu dân cư. Khi cộng đồng cùng giúp nhau phát triển, tinh thần đoàn kết được nhân lên, niềm tin vào sự vươn lên tự thân sẽ bền chặt hơn.

Mặt trận thành phố luôn xác định, thoát nghèo không chỉ là thoát khỏi thiếu thốn về vật chất, mà là thoát khỏi tư duy phụ thuộc, để mỗi người dân có thể tự đứng vững, sống có trách nhiệm, đóng góp tích cực cho cộng đồng.

Xin cảm ơn bà!