Từ những ngôi làng yên bình với nghề truyền thống cha truyền con nối, huyện Tân Yên (Bắc Giang) đang dần khoác lên mình diện mạo NTM nâng cao - sáng hơn, sạch hơn và giàu hơn. Không chỉ phát triển hạ tầng, huyện còn tạo “cú hích” kinh tế nông thôn bằng cách gắn chương trình OCOP với thế mạnh bản địa, đưa sản phẩm “cây nhà lá vườn” trở thành hàng hóa có thương hiệu, có chỗ đứng trên thị trường.
Từ thôn làng xanh, sạch đến sản phẩm mang hồn quê
Dọc theo các tuyến đường nông thôn ở huyện Tân Yên, những ngôi nhà khang trang, con đường hoa rực rỡ, trường lớp sạch đẹp, cùng những cánh đồng ổi, trà, sâm Nam xanh mướt… là minh chứng sinh động cho diện mạo NTM đang ngày càng khởi sắc.
Những con đường khang trang, sạch đẹp tại xã Phúc Hòa, huyện Tân Yên. Ảnh: Phạm Minh.
Không chỉ nâng cấp hạ tầng cơ sở, huyện Tân Yên đang từng bước đưa các tiêu chí NTM nâng cao trở thành nền tảng cho phát triển kinh tế, trong đó, nổi bật là việc phát triển các sản phẩm OCOP - mỗi xã một sản phẩm, mỗi làng một thương hiệu.
Theo báo cáo kinh tế - xã hội quý I/2025, toàn huyện hiện có 18 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, trong đó có nhiều xã tiêu biểu như Ngọc Thiện, Việt Lập, Ngọc Vân, Phúc Hòa... Huyện đặt mục tiêu trong năm 2025 sẽ công nhận thêm 3 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, đồng thời tiếp tục duy trì, nâng chất các xã đã đạt chuẩn, đưa các tiêu chí “mềm” như đời sống văn hóa, thu nhập, môi trường sống trở thành thực chất hơn.
Không dừng lại ở hình thức, Tân Yên đang hướng tới NTM gắn với nội lực kinh tế nông nghiệp, mà sản phẩm OCOP chính là “đòn bẩy” quan trọng. Ông Nguyễn Huy Ngọc, Phó Chủ tịch UBND huyện, cho biết: “Chúng tôi xác định không thể có nông thôn mới nâng cao bền vững nếu không nâng cao thu nhập cho người dân. Chương trình OCOP chính là cách để người dân làm giàu trên chính mảnh đất quê hương, với sản vật vốn có”.
Hiện nay, toàn huyện có 45 sản phẩm OCOP đạt từ 3 đến 4 sao, nhiều sản phẩm gắn liền với làng nghề truyền thống hoặc đặc sản vùng như: mỳ gạo Châu Sơn, trà búp ổi, ổi Tân Trung, sâm Nam Liên Chung, mật ong rừng, chổi chít Nội Hạc… Đây không chỉ là sản phẩm kinh tế, mà còn là "sứ giả" văn hóa nông thôn đưa bản sắc địa phương vươn xa khỏi lũy tre làng.
Tân Yên gắn phát triển sản phẩm OCOP gắn với xây dựng NTM nâng cao. Ảnh: Phạm Minh.
Mỗi sản phẩm đều mang câu chuyện bản sắc nông thôn mới
Không chỉ làm kinh tế, OCOP còn gắn với du lịch cộng đồng, một mũi nhọn mới của chương trình nông thôn mới nâng cao. Tại xã Liên Chung, HTX Sản xuất và tiêu thụ sâm Nam núi Dành đang kết hợp mô hình trải nghiệm “thăm vườn, hái sâm, uống trà, nghe kể chuyện về núi Dành”. Sản phẩm trà nụ hoa sâm của HTX đã đạt OCOP 4 sao năm 2022, hiện đang được tiêu thụ mạnh tại Hà Nội và các thành phố lớn.
Ở một hướng khác, xã Tân Trung lại nổi bật với ổi VietGAP và trà búp ổi, tạo nên thương hiệu "ổi sạch Tân Yên". Với việc triển khai mã số vùng trồng, tem truy xuất và hệ thống đóng gói chuyên nghiệp, sản phẩm này không chỉ nâng giá trị nông sản mà còn góp phần đưa xã Tân Trung trở thành một trong những địa phương tiêu biểu của huyện về xây dựng NTM nâng cao.
Điểm đặc biệt ở Tân Yên là nhiều sản phẩm OCOP gắn chặt với tiêu chí xây dựng NTM nâng cao: tạo thêm việc làm, phát triển làng nghề, nâng thu nhập, cải thiện cảnh quan môi trường, và giữ gìn văn hóa truyền thống.
Nhờ đó, chương trình NTM không bị “hành chính hóa” mà gắn bó mật thiết với người dân và thực tiễn sản xuất. Xây dựng ntm nâng cao không thể chỉ dừng lại ở bê tông hóa đường làng, mà cần chạm tới từng lĩnh vực kinh tế, văn hóa, đời sống nông dân. Chương trình OCOP chính là chiếc cầu nối linh hoạt, khơi dậy nội lực từ làng quê.
Với hướng đi đúng, sự vào cuộc đồng bộ, huyện Tân Yên đang vững vàng trên hành trình tạo ra những ngôi làng kiểu mẫu, nơi NTM không chỉ là diện mạo, mà còn là chiều sâu văn hóa và giá trị bền vững.
