Sau lũ dữ tiếng gà gáy lại vang

Thủ phủ gà đồi vang tiếng trở lại

Nằm giữa vùng trung du, xã Bố Hạ, tỉnh Bắc Ninh từ lâu đã được biết đến là “thủ phủ gà đồi” nổi tiếng khắp cả nước. Trên những triền đồi thoai thoải, những dãy chuồng nuôi gà nối dài tít tắp, tiếng gà gáy vang rộn mỗi sớm mai đã trở thành thanh âm quen thuộc trong đời sống của người dân nơi đây. Từ nghề nuôi gà, biết bao hộ dân đã vươn lên thoát nghèo, gây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Những năm gần đây, cùng với sự hỗ trợ từ các chương trình khuyến nông, người dân xã Bố Hạ đã mạnh dạn chuyển hướng sang nuôi giống gà mới 18M1, một giống gà có nhiều ưu điểm vượt trội về năng suất, khả năng chịu nhiệt và chất lượng thịt. Nhờ đó, nhiều hộ nông dân đã tìm được hướng đi hiệu quả, ổn định và bền vững hơn giữa biến động khí hậu và thị trường.

Đến xã Bố Hạ sau trận mưa lũ lịch sử, khung cảnh nơi đây vẫn còn in đậm dấu vết của dòng nước hung dữ. Những bức tường loang lổ bùn đất, con đường làng vừa kịp khô sau những ngày ngập sâu. Trong căn nhà vừa được dọn dẹp tạm bợ, ông Ong Khắc Xuân, 87 tuổi, chậm rãi kể lại ký ức không thể quên: “Tôi sống ngần này tuổi rồi mà chưa từng thấy trận lũ nào lớn đến thế. Lần đầu tiên trong đời, tôi phải ngồi trên nóc nhà, vừa ăn cơm vừa khóc. Bốn bề là nước, chẳng còn đường nào thoát, chỉ trông chờ từng bữa cơm cứu trợ được đưa vào bằng thuyền”.

Giọng ông run run, đôi mắt vẫn ánh lên nỗi ám ảnh. Thế nhưng giữa câu chuyện dữ dội ấy, vẫn le lói sự ấm áp của tình người. Ông kể, đàn gà gần hai nghìn con của con trai, vốn là nguồn thu nhập chính của cả gia đình, đã được bà con hàng xóm kịp thời giúp đỡ, đuổi lên vùng cao tránh lũ. Ông Xuân nhấp chén nước chè xanh rồi lặng nhìn ra khoảng sân còn loang bùn, nơi những con gà đang bới đất tìm mồi.

Giữa những hàng cây ăn quả như bưởi, mít, nhãn, ông Ong Khắc Nam, con trai ông Xuân, bước ra từ khu chuồng gà rộng hàng trăm mét vuông vừa được tu sửa sau lũ. Ngoài vườn, tiếng gà cục tác vang rộn, xua đi phần nào ký ức dữ dội những ngày nước ngập đến mái tôn. Ánh nắng buổi sớm chiếu xuống dãy chuồng mới dựng, nơi đàn gà giống 18M1 đang mải miết bên khay thức ăn.

Nếu như trước đó, khi nước rút, ông Nam bắt tay ngay vào việc khôi phục chuồng trại: Thay mái tôn, vệ sinh toàn bộ khu nuôi, phun thuốc khử trùng, rắc vôi bột khử khuẩn. Thì nay đàn gà 18M1, sau những ngày “tị nạn” giờ đã hồi phục tốt, ăn khỏe và lớn nhanh. Và tiếng cục tác lại rộn ràng khắp khu vườn, báo hiệu sự sống đã trở lại nơi từng chìm trong lũ dữ.

Gà 18M1 hướng đi mới cho người dân

Hơn 20 năm gắn bó với nghề chăn nuôi, ông Nam từng nuôi nhiều giống gà, nhưng chưa có giống nào khiến ông tin tưởng như 18M1. Đầu tháng 7 năm nay, ông mạnh dạn nhận nuôi 2.000 con giống. Sau hơn ba tháng chăm sóc, đàn gà đạt trọng lượng trung bình 2,2 - 2,5 kg/con, chuẩn bị cho lứa xuất chuồng đầu tiên.

“Giống gà 18M1 chịu nắng tốt lắm. Ở đây mùa hè nóng khủng khiếp mà gà vẫn phát triển bình thường. Tôi nuôi nhiều giống rồi nhưng thấy giống này là ổn nhất, vừa ăn ít, lại tăng cân đều”, ông Nam chia sẻ khi vừa rải cám, vừa nhìn đàn gà ríu rít chen nhau quanh máng ăn.

Không chỉ thích nghi tốt, giống gà 18M1 còn cho thấy hiệu quả rõ rệt về kinh tế, gà được thương lái thu mua với giá 75.000 - 80.000 đồng/kg. Theo ông Nam, giống này tiêu thụ ít thức ăn hơn, tỉ lệ hao hụt thấp, giúp giảm đáng kể chi phí sản xuất.

“Trung bình một con chỉ ăn khoảng 9,3 kg cám là có thể xuất chuồng, trong khi giống khác mất đến 10 - 11 kg. Tỷ lệ hao hụt chỉ khoảng 5%, thấp hơn hẳn so với gà thông thường”, ông Nam tính toán.

Đưa tay bắt con gà trống, ông Nam ngắm nghía rồi mỉm cười cho hay: Bộ lông vàng mượt, mào đỏ au, đôi chân khô chắc nịch, tất cả toát lên sức sống khỏe mạnh, đẹp mã. So với gà Hồ, thời gian nuôi tương đương, khoảng ba tháng hai mươi ngày là có thể xuất bán.

Không chỉ riêng gia đình ông Nam, nhiều hộ dân ở Bố Hạ cũng đang tìm thấy hướng đi bền vững từ chính sách và mô hình nuôi gà 18M1. Đây là giống gà được Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp cùng Công ty Cổ phần Dinh dưỡng Hải Thịnh triển khai. Doanh nghiệp hỗ trợ người dân từ khâu con giống, thức ăn, kỹ thuật đến bao tiêu đầu ra, giúp bà con yên tâm sản xuất.

Ông Lê Văn Hưng, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Dinh dưỡng Hải Thịnh, cho biết: “Giống gà 18M1 rất phù hợp với điều kiện khí hậu vùng đồi Yên Thế. Thịt gà thơm ngon, tỷ lệ hao hụt thấp, năng suất cao. Chúng tôi đang khuyến khích người dân mở rộng mô hình để vừa phát triển kinh tế, vừa chủ động khắc phục khó khăn sau thiên tai”.

Theo tính toán, nếu chăn nuôi ổn định, với quy mô khoảng 2.000 con mỗi lứa, các hộ dân có thể thu về 150 - 200 triệu đồng/lứa, đủ trang trải sinh hoạt, đầu tư thêm cho chuồng trại và tái sản xuất. “Chúng tôi không chỉ cung ứng con giống chất lượng, mà còn hỗ trợ kỹ thuật và bao tiêu đầu ra, đảm bảo người dân yên tâm gắn bó lâu dài”, ông Hưng khẳng định.

Mặt trời gần đứng bóng, đàn gà 18M1 ríu rít tìm ăn dưới tán cây bưởi, mít, nhãn... thanh âm bình dị mà đầy sức sống vang râm ran cả khu vườn. Sau thiên tai, không chỉ bố con ông Nam mà nhiều hộ dân xã Bố Hạ đã được tiếp cận các chủ trương, chính sách giảm nghèo của Đảng, Nhà nước và Chính phủ, họ đã nhanh chóng bắt tay vào việc khôi phục sản xuất, gây đàn vật nuôi, nơi “thủ phủ gà đồi” tiếng gà vẫn gáy vang, âm thanh của sự hồi sinh, của khát vọng làm giàu trên chính quê hương Bố Hạ.