Phát triển khoa học công nghệ lạnh gắn với chuyển đổi xanh

Ngày 30/11, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kỹ thuật Lạnh và Điều hòa không khí Việt Nam (Hội KHKT Lạnh và ĐHKK) đã tổ chức Đại hội nhiệm kỳ V (2025-2030). Đại hội có nhiệm vụ tổng kết nhiệm kỳ, xác định phương hướng giai đoạn 2025-2030, và bầu Ban Chấp hành mới gồm những người có năng lực, uy tín và tâm huyết để dẫn dắt Hội đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới.

Đặt trọng tâm vào tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải

Theo TS. Tạ Quang Ngọc, Chủ tịch Hội KHKT Lạnh và ĐHKK: Nhiệm kỳ IV vừa qua của Hội ghi nhận bước chuyển mạnh mẽ gắn với chuyển đổi số, các cam kết quốc tế về biến đổi khí hậu và xu hướng sản phẩm xanh. Các hoạt động tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải, loại bỏ các tác nhân lạnh gây suy thoái tầng ozone và thực hiện cam kết Net Zero đang trở thành yêu cầu bắt buộc.

Trong nhiệm kỳ mới, hoạt động của Hội tiếp tục bám sát định hướng Chiến nước quốc gia về tăng trưởng xanh, phát huy đổi mới sáng tạo, đẩy mạnh hội nhập với các hiệp hội và doanh nghiệp trong và ngoài nước, lấy Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia làm kim chỉ nam cho giai đoạn tiếp theo.

PGS.TS Nguyễn Xuân Tiên, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội cho biết: Trong nhiệm kỳ 2021-2025, Hội KHKT Lạnh và Điều hòa Không khí Việt Nam từng bước củng cố tổ chức, đổi mới phương thức hoạt động, đồng thời đẩy mạnh vai trò phản biện chính sách, kết nối khoa học công nghệ và hội nhập quốc tế trong bối cảnh biến đổi khí hậu và cam kết Net Zero đặt ra yêu cầu ngày càng cao với ngành lạnh.

Về tổ chức, Hội hiện có 62 ủy viên Ban Chấp hành, 19 ủy viên Ban Thường vụ; hệ thống chi hội trải rộng cả ba miền, gồm Liên Chi hội Cơ điện lạnh Việt Nam, văn phòng đại diện tại TP.HCM, Đà Nẵng, chi hội Nha Trang và nhiều chi hội cơ sở. Toàn Hội ghi nhận hơn 748 hội viên đăng ký chính thức, cùng 17 doanh nghiệp mới tham gia trong nhiệm kỳ.

Hoạt động khoa học công nghệ và phản biện chính sách là điểm nhấn nổi bật nhiệm kỳ qua. Bám sát Luật Bảo vệ môi trường, Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cùng cam kết Net Zero 2050 của Việt Nam, Hội đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong phổ biến chính sách tiết kiệm năng lượng, bảo vệ tầng ozone, giảm phát thải khí nhà kính. Hàng loạt hội nghị, hội thảo chuyên ngành được tổ chức thường xuyên, đặc biệt, chuỗi sự kiện Cleanfact & RHVAC hằng năm đã trở thành diễn đàn kết nối học thuật, doanh nghiệp và công nghệ mới.

Hội đã phối hợp cùng các cơ quan quản lý tổ chức tập huấn thực hành tốt trong lắp đặt, bảo dưỡng thiết bị cho hơn 3.000 kỹ thuật viên trên toàn quốc. Hội nghị chính sách ngành Lạnh - ĐHKK quy mô lớn năm 2024 lần đầu có sự tham gia đầy đủ các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và cơ sở đào tạo. Các hội thảo chuyên đề về công trình xanh, giải pháp làm mát bền vững, trung hòa carbon gắn với hệ thống làm lạnh và điều hòa không khí.

Song song với chuyên môn, hoạt động đối ngoại được mở rộng rõ rệt. Hội gia nhập mạng lưới ASEAN J+5 từ năm 2022, chủ trì thành công Diễn đàn J+5 tại Việt Nam năm 2023, đồng thời ký kết hợp tác với các hội nghề nghiệp Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia và các trường đại học trong nước. Những hoạt động này góp phần nâng cao vị thế của Hội trong khu vực.

Về công tác xã hội, trong những năm qua, Liên Chi hội Cơ điện lạnh trên cả nước đã huy động hàng trăm kỹ thuật viên tham gia sửa chữa miễn phí thiết bị điện, điện lạnh cho người dân vùng lũ tại nhiều tỉnh miền núi phía Bắc, Nghệ An, Huế và Khánh Hòa. Đây là hoạt động có sức lan tỏa lớn, đáp ứng đúng nhu cầu và giảm bớt gánh nặng thiệt hại do thiên tai.

Trong khuôn khổ Đại hội, Hội tiếp tục phát động toàn thể hội viên chung tay ủng hộ đồng bào miền Trung trong đợt lũ lụt lịch sử vừa qua. 

Đổi mới hoạt động hội, phát huy thế mạnh của hội viên

Bước sang nhiệm kỳ V, hoạt động của Hội đặt trong bối cảnh đất nước thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, hội nhập quốc tế và phát triển kinh tế tư nhân. Ngành Lạnh - Điều hòa không khí được xác định là lĩnh vực có vai trò quan trọng trong lộ trình phát triển xanh và Net Zero.

Trọng tâm lớn nhất của nhiệm kỳ tới là nâng cao vai trò phản biện chính sách và chuyển giao công nghệ, góp ý hoàn thiện dán nhãn năng lượng cho các dòng thiết bị lạnh và điều hòa không khí thế hệ mới; đồng thời phối hợp hoàn thiện và phổ biến các quy định về giảm phát thải, bảo vệ tầng ozone theo đúng lộ trình quốc gia.

Dự kiến, Hội sẽ thành lập Ban Doanh nghiệp nhằm tạo diễn đàn trao đổi công nghệ, sáng kiến phục vụ phát triển xanh và huy động tốt hơn lực lượng khoa học từ các trường đại học lớn ở Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Khánh Hòa. Công tác tăng cường phổ biến kiến thức và nâng cao tay nghề thợ điện lạnh tiếp tục là nhiệm vụ xuyên suốt, thông qua các lớp tập huấn phối hợp với các bộ, ngành và doanh nghiệp.

Đánh giá cao các kết quả của Hội KHKT Lạnh và ĐHKK, Tiến sĩ Khoa học Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam khẳng định: Đại hội diễn ra trong bối cảnh đặc biệt, khi đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, kỷ nguyên phát triển mới để tiến tới trở thành nước có thu nhập cao, phát triển thịnh vượng. Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Ông Dũng bày tỏ kỳ vọng, Ban chấp hành Hội nhiệm kỳ mới sẽ có nhiều đổi mới, đưa ra những giải pháp đột phá để khắc phục những khó khăn, vượt qua thách thức. Hội cũng sẽ đưa những nội dung đột phá của Nghị quyết 57 vào cuộc sống trong tất cả các lĩnh vực: tư vấn phản biện, nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế, phổ biến kiến thức cũng như nâng cao hiệu quả hoạt động Hội thời gian tới..

Cũng tại Đại hội, các đại biểu đã tiến hành biểu quyết và bầu ra 70 đại biểu ban chấp hành khóa V. TS Tạ Quang Ngọc tái đắc cử là Chủ tịch Hội nhiệm kỳ 2025-2030.