Những đứa trẻ lạ ở Sapa

Mấy năm gần đây, du khách đến thiên đường du lịch Sa Pa (Lào Cai) đều tò mò với hình ảnh những đứa trẻ người Mông da trắng, tóc vàng, mắt xanh, mũi lõ giống người nước ngoài như đúc, bán hàng lưu niệm tại thị trấn. Người dân ở Sa Pa rỉ tai tôi rằng, đó là “sản phẩm” từ các cuộc tình chớp nhoáng giữa con gái Mông và những anh chàng Tây ba lô. Trước thông tin nửa thực nửa hư đó, chúng tôi quyết định đi tìm hiểu rõ ngọn ngành.

Đi tìm con lai

Sa Pa những ngày tuyết rơi, lượng khách du lịch ùn ùn đổ về thị trấn nhỏ bé ngắm tuyết khiến các con đường bị tắc nghẽn cả giờ đồng hồ. Xung quanh Chợ tình Sa Pa, những người phụ nữ Mông với đủ mọi thành phần lứa tuổi xúng xính trong trang phục váy áo truyền thống không ngớt lời mời chào du khách mua hàng lưu niệm. Trong rừng người phụ nữ Mông, Dao, Giáy đang đi lại như mắc cửi trước mặt, chúng tôi bất ngờ chú ý khi tới một đứa trẻ chừng 5 - 6 tuổi tóc xoăn tít, da ngăm đen đang lẽo đẽo theo sau mẹ bán hàng. Vỗ nhẹ vào vai ông chủ quán nước hỏi đứa bé Mông kia trông lạ vậy? Quay sang nhìn tôi như một người ở trên trời rơi xuống, ông chủ quán nước nói một câu xanh rờn: “Anh không biết thật hay đùa đấy? Đó là con lai của mấy cô gái Mông với những anh chàng Tây ba lô chứ có gì lạ đâu. Trẻ con tóc vàng, mắt xanh, mũi lõ ở đây đầy. Các anh hỏi mấy ông xe ôm đang đứng đợi khách kia họ nắm rõ hết”.

Chúng tôi lân la trò chuyện với mấy anh xe ôm về chuyện con lai. Đúng như lời ông chủ quán nước nói, những người làm xe ôm ở đây đều biết rõ địa bàn nào có nhiều con lai. Như họ giới thiệu thì: Cát Cát, Tả Van, Tả Phìn và San Sả Hồ là địa bàn có nhiều trẻ con giống Tây nhất. Nhưng có lẽ do làm du lịch đã đến mức lão luyện nên họ chỉ nói nửa chừng chứ không chịu nói chi tiết. Nếu muốn tìm hiểu kỹ hơn hãy bỏ ra vài chục nghìn tiền xe ôm, họ sẽ chở tới tận nơi. 30 phút ngồi sau quái xế, chúng tôi đã có mặt tại trung tâm thôn Sín Chải, xã San Sả Hồ. Mặc dù trời mưa khá nặng hạt nhưng lượng khách du lịch người nước ngoài bộ hành du lịch cộng đồng tại đây rất đông. Bên cạnh họ luôn kè kè những cô gái người Mông miệng liến thoắng tiếng Anh.

Vào điểm trường thôn Sín Chải 2 ngỏ ý tìm hiểu về con lai, chúng tôi được một cô giáo cho hay, có rất nhiều học sinh của trường da trắng, tóc vàng giống Tây nhưng lại không phải là con Tây, các em đều có bố mẹ là người Mông cả. Đang giơ máy ảnh định chụp một đứa trẻ có mái tóc vàng hoe cùng đôi mắt xanh nước biển đang ngồi ở cuối lớp thì em bé đó lập tức lấy tay che mặt nói vọng ra phía tôi, phải cho tiền mới được chụp ảnh.

Sợ ảnh hưởng đến việc học tập của các em học sinh, chúng tôi tiếp tục được mấy bác xe ôm chở đến bản Suối Hồ. Dừng xe hỏi nhà Hạng A Co và nhà Má Thị Kho vì biết họ thường xuyên làm hướng dẫn viên du lịch và có những đứa con rất giống Tây, chúng tôi được hai thanh niên người Mông dẫn tới tận nơi. Tuy nhiên, cũng như mọi đứa trẻ người Mông khác khi được hỏi, con của Co và Kho đều nói chúng là con của bố, mẹ Mông, không phải là con lai. Nhưng theo kinh nghiệm của những người làm nghề xe ôm lâu năm tại thị trấn Sa Pa thì tóc vàng, da trắng có thể không phải là con lai, nhưng mắt xanh, mũi lõ thì đích thị không thể chối cãi vào đâu được.

Góc tối sau thiên đường

Quay trở lại thị trấn Sa Pa tìm đứa trẻ lạ gặp lúc sáng, chúng tôi hỏi cha của đứa bé đâu thì người phụ nữ đi cùng nói một câu lạnh lùng cha đứa bé chết rồi. Thấy chị ta nói vậy, mấy cô bán thuốc nam lập tức quay sang mắng: “Chết đâu mà chết, cha nó là thằng Alex người Pháp tóc xoăn vẫn làm hướng dẫn viên du lịch ở đây mà! Nó nói như thế để bọn em thương cảm mua hàng đấy”. Đến lúc này, tôi mới hay biết cha của đứa bé trông lạ lạ kia trước là một ông Tây ba lô ăn lương thất nghiệp. Sau khi đi tham quan và quen biết nhiều địa điểm du lịch rồi trở thành hướng dẫn viên tại Sa Pa. Đứa trẻ tóc xoăn, da ngăm đen kia là kết quả của cuộc tình chớp nhoáng giữa cô gái người Mông và chàng Tây ba lô người Pháp có tên Alex ấy.

Không hiểu cái duyên kỳ lạ nào khiến con gái Mông ở Sa Pa lại rất hợp với du khách nước ngoài. Mỗi lần du lịch tại Sa Pa, khách Tây chỉ thích các cô gái Mông làm hướng dẫn viên du lịch mà ít khi chọn người Kinh. Không biết có phải do người Mông nói tiếng Anh chuẩn hay bởi du khách được bạn bè truyền tai về một bí quyết, kinh nghiệm hay ho nào đó khi du lịch tại Sa Pa, Việt Nam? Hiện nay, trong các tua du lịch cộng đồng tại Sa Pa có rất nhiều tua du khách được ngủ lại qua đêm tại bản làng cũng như nhà người dân bản địa. Đây chính là khoảng thời gian thuận lợi nhất cho việc “lửa gần rơm không mồi cũng bén”. Và những đứa trẻ tóc vàng, mắt xanh, mũi lõ ra đời là điều tất yếu khó tránh khỏi.

Trao đổi với chúng tôi, thiếu tá Sùng A Lềnh, Phó trưởng Công an phụ trách an ninh huyện Sa Pa cười cho biết ông có nghe người dân Sa Pa bàn tán chuyện con lai khá lâu rồi. Bản thân ông Lềnh cũng là một người Mông chính hiệu nhưng tóc ông cũng màu vàng như người Tây. Vì vậy, muốn biết chính xác những đứa trẻ mắt xanh, tóc vàng, mũi lõ kia có phải là con lai hay không chỉ còn cách là xét nghiệm ADN. Nhưng đây là việc liên quan đến đạo đức, nhân phẩm không nên...  

Theo số liệu ông Lềnh cung cấp cho thấy, huyện Sa Pa hiện đã có 17 cô gái kết hôn với người nước ngoài. Trong số 17 cặp vợ chồng Tây – Ta ấy có đôi đã dẫn nhau sang nước ngoài sinh sống, có cặp thì thuê nhà ở thị trấn Sa Pa... Tuy nhiên, việc lấy ai là quyền tự do hôn nhân của mỗi người nên không thể ngăn cấm được. Vướng mắc cần bàn ở đây là những đứa con ngoài giá thú giữa người nước ngoài và các cô gái Mông. Vấn đề này, ông Sùng A Lềnh không dám khẳng định là có hay không bởi chưa có cơ sở khoa học nào xác định.

Trong câu chuyện với các chủ nhà nghỉ tại thị trấn Sa Pa, chúng tôi phát hiện ra một bí mật đáng buồn rằng, thi thoảng nhà nghỉ của họ lại có khách là một anh chàng Tây ba lô cùng một, hai cô gái Mông. Và ở trong đó họ làm chuyện gì chỉ có trời mới biết. Chính vì chỉ có trời mới biết nên những “tác phẩm” mắt xanh, tóc vàng, mũi lõ được sinh ra tại Sa Pa chẳng biết tác giả là ai. Chị Nguyễn Lệ Hà, chủ Nhà nghỉ Hà Giang tại thị trấn Sa Pa tâm sự, cách đây không lâu có một cô gái người Mông làm hướng dẫn viên du lịch sinh được một cậu con trai mắt xanh, tóc vàng đẹp như tranh. Thấy đứa bé kháu khỉnh đáng yêu, chị Hà đến xin về làm con nuôi. Nhưng anh chồng nhất định không chịu cho mà bắt vợ đem bán lấy 5 triệu đồng về uống rượu.