Ngành giáo dục triển khai chiến dịch ‘chống bắt cóc trực tuyến’

    Trước tình trạng gia tăng các vụ giả bắt cóc qua mạng (bắt cóc online) nhắm vào học sinh, sinh viên, nhiều Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) đã vào cuộc tích cực nhằm nâng cao cảnh giác và trang bị kỹ năng phòng vệ cho học sinh, phụ huynh, giáo viên.

Theo Bộ GD-ĐT, trong thời gian gần đây, các đối tượng lừa đảo mạo danh lực lượng công an, viện kiểm sát, tòa án để gọi điện đe dọa học sinh, nhắn tin hoặc ép buộc các em di chuyển đến nơi khác, rồi thông báo cho gia đình rằng học sinh bị bắt cóc để yêu cầu chuộc tiền.

Một số trường hợp còn dàn dựng giả hiện trường, quay clip “bị khống chế” gửi cho gia đình hoặc hướng dẫn nạn nhân đến địa điểm vắng rồi cắt đứt liên lạc.

Một trong số đó là vụ việc xảy ra tại tỉnh Phú Thọ vào ngày 6/10. Gia đình của một nam sinh bị yêu cầu chuyển 100 triệu đồng để chuộc người sau khi nam sinh bị ép kết nối với nhóm lừa đảo qua ứng dụng zoom tại nơi hoang vắng. Rất may nhờ có sự phối hợp của công an địa phương, em đã được giải cứu an toàn.

Ngoài ra, trường hợp cháu D.T.L. (sinh năm 2007, phường Việt Trì) bị ép quay clip giả là bị bắt cóc gửi cho gia đình, yêu cầu chuyển 350 triệu đồng chuộc người. Nhờ sự phối hợp nhanh chóng của lực lượng chức năng, cháu L. được giải cứu an toàn tại Nhà nghỉ Tân Tiến, phường Phú Thọ.

Trước đó, Bộ GD-ĐT đã cảnh báo 3 bước phổ biến mà kẻ xấu thường thực hiện khi tấn công học sinh, sinh viên.

Bước 1 là gọi điện, giả danh lực lượng chức năng để làm cho nạn nhân hoảng loạn, mất bình tĩnh.

Bước 2, kẻ xấu thao túng tâm lý, yêu cầu nạn nhân giữ bí mật, không được kể với bất kỳ ai, ép buộc hoặc hướng dẫn nạn nhân rời khỏi nơi ở và thuê địa điểm (nhà nghỉ, khách sạn) để ở một mình. Sau đó, các đối tượng hướng dẫn nạn nhân cắt liên lạc với người thân, có trường hợp còn uy hiếp nạn nhân cung cấp những hình ảnh, clip nhạy cảm.

Bước 3, các đối tượng này có thể nhắn tin, gọi điện trực tiếp cho gia đình thông báo về việc nạn nhân đang bị bắt cóc, đe dọa gia đình, hoặc ép nạn nhân tự liên hệ về gia đình và thông báo bị bắt cóc để yêu cầu chuyển tiền.

Để đối phó, Bộ GD-ĐT yêu cầu các cơ sở giáo dục phối hợp chặt với công an, tuyên truyền, cảnh báo và chia sẻ thông tin liên quan học sinh có biểu hiện bất thường như vắng mặt không rõ lý do.

Về phía địa phương, ngày 14/10, Sở GD-ĐT TP.HCM đã phát thông báo khẩn gửi tới tất cả các trường, yêu cầu phối hợp triển khai Chiến dịch chống “bắt cóc trực tuyến” theo chỉ đạo của Bộ GD-ĐT.

Các trường trên địa bàn thành phố được đề nghị hợp tác với công an địa phương để tuyên truyền cho học sinh và sinh viên về các thủ đoạn tội phạm mạng, trang bị kỹ năng nhận diện, xử lý tình huống, đồng thời chặn lọc thông tin độc hại trên mạng.

Tại Phú Thọ, Sở GD-ĐT cũng đã sớm phát động chiến dịch tương tự. Trong đó các trường học tích hợp chuyên đề về bắt cóc trực tuyến vào tiết học kỹ năng sống, hoạt động ngoại khóa, phối hợp với gia đình để theo dõi học sinh, kịp thời phát hiện nguy cơ.

Để giảm thiểu rủi ro, Bộ GD-ĐT yêu cầu các đơn vị phối hợp với lực lượng công an tại địa phương tăng cường tuyên truyền, phổ biến cho nhà giáo, học sinh, sinh viên và gia đình biết về phương thức, thủ đoạn lừa đảo trên không gian mạng.

Các trường nên tổ chức trao đổi, chia sẻ các chuyên đề về xu thế, tính tất yếu, lợi ích cũng như nguy cơ của không gian mạng, kỹ năng sử dụng mạng an toàn; nhận diện, xử lý khi phát hiện các phương thức, thủ đoạn lừa đảo.

Đồng thời, các trường cần tăng cường công tác trao đổi, chia sẻ thông tin liên quan đến học sinh, sinh viên với gia đình để cập nhật tình hình khi học sinh, sinh viên vắng mặt không rõ lý do.

Bộ GD-ĐT cũng yêu cầu các đơn vị phối hợp với lực lượng công an lập danh sách các trường hợp học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, có biểu hiện cá biệt, giao du xã hội phức tạp, có nguy cơ bị tội phạm sử dụng không gian mạng lợi dụng, dụ dỗ thực hiện hành vi phạm tội, từ đó triển khai công tác phòng ngừa cụ thể.

Những vụ bắt cóc “ảo” đang đặt ra thách thức lớn không chỉ cho ngành giáo dục mà còn cho toàn xã hội trong việc bảo vệ thế hệ trẻ giữa không gian mạng. Việc sớm cảnh giác, giáo dục, phối hợp chặt giữa nhà trường - gia đình - cơ quan công an là yếu tố quyết định để không còn học sinh trở thành nạn nhân của những chiêu trò lừa đảo tinh vi này.