Người thương binh nghị lực
Dù thương binh ¾, mất một chân trên chiến trường biên giới Tây Nam, nhưng ông Vũ Văn Sơn, phố Đồng Châu, phường Nguyễn Trãi, TP Hải Phòng vẫn “thoăn thoắt” dẫn tôi đi dưới tán cây rừng xanh mướt, ngạt ngào mùi thơm của các loài hoa.
Bàn tay ông nhẹ nhàng nhấc từng cầu ong sóng sánh mật vàng ươm, nói như biết ơn: Rừng đúng là vàng, bởi khi phát triển rừng biết dựa vào rừng làm mô hình phát triển kinh tế, gia đình tôi đã không nghèo túng như xưa, có của ăn, của để, nhà cửa khang trang, con cái được học hành, giờ có việc làm ổn định. Nuôi ong thì mình chẳng khác gì con ong phải “chăm chỉ” cần mẫn từng li, từng tí, học hỏi kinh nghiệm chăm sóc, kiểm tra và phát hiện dấu hiệu bất thường để điều chỉnh, ong mới cho mật được nhiều và sinh sôi, nảy nở tốt.
Ông Sơn nhẹ nhàng nhấc từng cầu ong vàng xuộm chuẩn bị lấy mật. Ảnh: Phạm Hoàng.
"Tuổi thơ tôi gắn bó với rừng, cùng cha đi bắt ong trên cây cổ thụ về đổi lấy gạo ăn và luôn mang trong mình mơ ước, sau này sẽ thuần chủng nuôi được thật nhiều đàn ong dưới tán cây rừng", ánh mắt ông Sơn lấp lánh niềm vui, khi nhìn lên cây cổ thụ xòe bóng, dưới tán mát là hàng trăm tổ ong, mà nhiều năm ông tâm huyết gây dựng, từ những con ong rừng hoang dại.Tôi ngỡ ngàng và khâm phục người thương binh ở tuổi thất thập, trong ông luôn toát lên tinh thần đầy nghị lực, sáng phẩm chất bộ đội Cụ Hồ trong gian khó.
Với 6 ha rừng sản xuất được Nhà nước giao trồng keo, bạch đàn, măng bát độ… ngoài nuôi ong, nhân rộng tổ ong để bán cho bà con trong, ngoài địa phương. Ông Sơn nay làm thêm trang trại nuôi gà ngay dưới diện tích rừng nhà trồng. Trang trại gà dưới tán cây rừng vào hè mát mẻ, mùa đông che gió bắc giá lạnh. Gà hàng ngày được thả tự nhiên kiếm mồi nên săn chắc, thịt béo thơm ngon, nhanh lớn, được khách hàng ưa thích, lựa chọn. Hàng năm, trang trại gà của ông Sơn bán ra thị trường hàng nghìn con, thu lãi cả trăm triệu đồng.
Ông Sơn giới thiệu với chúng tôi cách bảo vệ, chăm sóc ong Chúa. Ảnh: Phạm Hoàng.
Dưới tán rừng của người thương binh một chân, tôi cảm nhận được sự viên mãn của ông Sơn, khi nhìn đàn ong đang cần mẫn, miệt mài đem hương vị mật thuần chất của núi rừng về tổ. Đàn gà đồi đông đúc như bức tranh về sự no ấm, bình yên… tất cả mang lại nguồn thu không nhỏ, với ý chí vươn lên xóa nghèo của người thương binh “tàn nhưng không phế”.
Trồng rừng chắp cánh ước mơ
Năm 1978, ông Sơn đi bộ đội vào chiến trường biên giới Tây Nam, trong đội quân tình nguyện chiến đấu chiến trường Campuchia, ông bị thương mất một chân, đến năm 1980 ông về quê xây dựng gia đình.
Quê ông là vùng rừng núi, khi đó đất trống, đồi trọc không có ruộng để sản xuất nông nghiệp, cuộc sống gia đình khó khăn nhất ở Đồng Châu bấy giờ. Năm 1981, ông Sơn bắt tay vào thuần ong rừng để nuôi lấy mật. Nhưng vùng đất quê ông bấy giờ đồi núi thưa thớt, hoang vu nên mới nuôi hơn chục đàn ong thức ăn không đủ, vào các mùa hoa nhãn ở vùng đất Hưng Yên, vải thiều Hải Dương, ông phải lặn lội mang ong đến đó để làm mật, thu nhập chỉ khá hơn chút so lấy mật ong rừng.
Không những nuôi ong mà ông Sơn còn học cách làm ong Chúa để nhân rộng và tách đàn bán cho người dân. Ảnh: Phạm Hoàng.
Hành trình nuôi ong của ông Sơn tưởng chừng “đứt gánh” nhưng nhờ chính sách giao khoán đất rừng cho người dân vào năm 1993, đã chắp cánh ước mơ nuôi được hàng trăm tổ.
Cùng với người dân địa phương, gia đình ông được Nhà nước giao khoán trồng 6 ha rừng sản xuất. Chỉ sau thời gian, các đồi trọc đã bừng lên màu xanh của rừng và các loại cây ăn quả: Vải, bưởi, cam, chanh. Mỗi ngày rừng trồng thêm phát triển, các loài cây ăn quả vào mùa nở hoa cho đàn ong dưới tán cây rừng của ông tha hồ nguồn thức ăn, có thời điểm ông nuôi đến 200 tổ ong và cho đến vài nghìn lít mật, thu về 300 – 400 triệu đồng một vụ.
Để đàn ong khỏe mạnh cho năng suất, chất lượng mật cao đòi hỏi sự khéo léo, cẩn thận của người nuôi. Theo đó, ông thường xuyên vệ sinh để thùng ong luôn khô ráo, chủ động phòng tránh dịch bệnh và các loại côn trùng gây hại cho ong, xử lý kịp thời hiện tượng ong bốc bay và bệnh thối ấu trùng. Do vậy, mật ong nuôi nhà ông Sơn được mọi người ưa chuộng, bởi qua sử dụng mang hiệu quả bổ dưỡng, hỗ trợ điều trị các bệnh về đường ruột, suy nhược cơ thể, giảm mỏi mệt nên nhiều người tin dùng.
Từ mô hình nuôi ong hiệu quả, người dân địa phương có nhu cầu nuôi ong để phát triển kinh tế, ông Sơn đã không quản ngại mày mò học cách tách đàn để bán. Khi bán cho các hộ gia đình, ông đều tận tình hướng dẫn cách nuôi, chăm sóc và phòng bệnh cho đàn ong. Đến nay, tổ dân phố Đồng Châu có đến 20 hộ nuôi ong, các hộ điều thoát nghèo, chìa khóa để các hộ thay đổi được cuộc sống, cũng từ tổ ong dưới tán cây rừng nhà ông Sơn tách ra, nhân lên niềm vui cho mọi nhà.
Ngoài nuôi ong, ông Sơn nhận thấy việc nuôi gà đồi hiệu quả, do đất rộng nguồn thức ăn dồi dào… ông đầu tư trang trại, đến nay với hàng nghìn con, mỗi năm cho gia đình ông thu lãi hàng trăm triệu đồng.. Gà thả trong rừng ít khi bị bệnh dịch, lớn nhanh thịt thơm ngon, săn chắc. Nhắc đến gà đồi vùng quê Đồng Châu, nay đã trở thành thương hiệu nổi danh khắp mọi nơi.
Ngoài nuôi ong dưới tán cây rừng, ông Sơn còn nuôi trang trại gà đồi với hàng nghìn con. Ảnh: Phạm Hoàng.
Chia tay ông Sơn khi nắng chiều như rót mật qua bóng cây rừng, trong hương thơm các loài hoa, mật ong hòa quyện và sáng lấp lánh nụ cười của người thương binh một chân. Dưới tán cây rừng, ông Sơn không những làm giàu cho gia đình, người dân địa phương mà đang góp phần quan trọng vào bảo vệ đa dạng sinh học, môi trường tự nhiên.
