Hành chính hiện đại: [Bài 3] Khi dịch vụ công chủ động

Nhiều tiện ích

Khi một em bé chào đời tại bệnh viện, cán bộ y tế sẽ thu thập đầy đủ thông tin và lập giấy chứng sinh cho trẻ. Ngay sau đó, rô-bốt hành chính chủ động sẽ tự động lấy toàn bộ dữ liệu từ hệ thống bệnh viện, chuyển về hệ thống hành chính công chủ động thông qua kênh bảo mật hiện đại.

Hệ thống này được vận hành tại Trung tâm dữ liệu Viettel DC, kết nối chặt chẽ với Trung tâm dữ liệu của thành phố Đà Nẵng, đảm bảo an toàn thông tin ở mức bảo mật cấp độ 5 theo tiêu chuẩn quốc gia. Đồng thời, hệ thống liên thông trực tuyến với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư của Bộ Công an để tự động kiểm tra, làm sạch và xác thực dữ liệu của trẻ và cha mẹ, đảm bảo tính chính xác tuyệt đối.

Tiếp đó, hồ sơ được chuyển đến Hệ thống hộ tịch điện tử của Bộ Tư pháp để thực hiện cấp giấy khai sinh. Cán bộ tư pháp hộ tịch địa phương được hỗ trợ bởi rô-bốt hành chính chủ động trong việc kiểm tra, đối chiếu và xác nhận hồ sơ trên phần mềm. Sau khi hoàn tất, hệ thống tự động gửi thông báo kết quả cho cha mẹ qua Zalo, email hoặc tin nhắn SMS, đồng thời cung cấp giấy khai sinh điện tử trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia. Bản giấy sẽ được chuyển phát tận nhà qua bưu điện, giúp người dân tiết kiệm thời gian và chi phí đi lại.

Tương tự, khi giấy phép môi trường hoặc phù hiệu kinh doanh vận tải sắp hết hạn, hệ thống sẽ chủ động gửi thông báo qua tin nhắn SMS hoặc ứng dụng Smart, giúp công dân không bỏ lỡ thủ tục, tiết kiệm thời gian khi gia hạn. Các dịch vụ này được tự động hóa, giúp người dân hoàn tất thủ tục nhanh chóng mà không phải đến các cơ quan hành chính.

Đây là những tiện ích nổi bật từ mô hình dịch vụ hành chính công chủ động đã được tỉnh Quảng Nam (cũ) triển khai thành công trước đây. Trên cơ sở kế thừa 6 dịch vụ hành chính công chủ động của tỉnh Quảng Nam (cũ), TP. Đà Nẵng sẽ tiếp tục mở rộng thí điểm thêm 21 dịch vụ mới, nhằm nâng cao chất lượng giải quyết thủ tục hành chính, hướng đến nền hành chính minh bạch, hiệu quả và nhanh chóng.

Theo kế hoạch, từ nay đến cuối năm 2025, Đà Nẵng sẽ triển khai thí điểm 27 dịch vụ hành chính công chủ động trên nền tảng dữ liệu số và công nghệ số. Mục tiêu của mô hình này là chuyển đổi phương thức phục vụ từ bị động - chờ người dân, doanh nghiệp đến làm thủ tục - sang chủ động - chính quyền tự động gợi ý, nhắc nhở, dự báo và chuẩn bị trước hồ sơ, giúp người dân, doanh nghiệp nắm bắt kịp thời. Qua đó, nâng cao chất lượng phục vụ và sự hài lòng của tổ chức, cá nhân khi thực hiện các thủ tục hành chính.

Cách làm mới này cho phép tự động phát sinh hồ sơ từ dữ liệu có sẵn, khai thác tối đa các dữ liệu đã được số hóa, giảm thiểu giấy tờ, tăng tốc độ xử lý, tiết kiệm chi phí và thúc đẩy chuyển đổi số trong hoạt động công vụ.

Sớm vận hành, nhân rộng 

Theo ông Phan Hữu Phụng, Phó Chủ tịch UBND phường Hải Châu (Đà Nẵng), chính quyền 2 cấp đem tới cho bà con nhiều thuận lợi về chi phí, thời gian, công sức. Trước đây, đi giải quyết giấy tờ phải đi nhiều lần, nhiều nơi, chờ đợi dài ngày thì bây giờ nhanh gọn hơn. Sau 3 tháng thực hiện chính quyền mới, với cách điều hành linh hoạt, phân công công việc khoa học và ứng dụng chuyển đổi số, tất cả các công việc phát sinh trên địa bàn được giải quyết kịp thời.

Thời gian tới, việc triển khai 27 dịch vụ hành chính công chủ động không chỉ giúp người dân tiếp cận thủ tục thuận tiện hơn, mà còn tăng cường năng lực quản lý, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan nhà nước, nhất là khi các cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đất đai, doanh nghiệp đang được hoàn thiện và kết nối mạnh mẽ.

“Đây là bước đi quan trọng để Đà Nẵng tiến tới xây dựng chính quyền số, xã hội số và công dân số, góp phần hiện thực hóa mục tiêu trở thành thành phố thông minh hàng đầu cả nước”, ông Phụng nhấn mạnh.

Nghị quyết số 57, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã mở ra nhiều cơ chế thuận lợi, tạo điều kiện để Đà Nẵng chủ động triển khai.

Để kế hoạch được triển khai đồng bộ, UBND TP. Đà Nẵng đã phân công rõ nhiệm vụ cho từng đơn vị. Sở Khoa học, Công nghệ và Truyền thông chủ trì phối hợp với Viettel cập nhật, điều chỉnh phần mềm hành chính công chủ động, cấu hình kết nối với các hệ thống liên quan; đồng thời, Viettel xây dựng quy trình kỹ thuật, tổ chức tập huấn cho cán bộ, công chức. VNPT Đà Nẵng đảm nhiệm việc cung cấp giao diện lập trình ứng dụng (API) kết nối với hệ thống "Một cửa điện tử".

Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố làm đầu mối phối hợp, tổng hợp kết quả, tham mưu thành phố xem xét nhân rộng mô hình.

Các sở, ban, ngành có trách nhiệm tích hợp thông tin từ cơ sở dữ liệu quản lý chuyên ngành, hoặc lập danh sách Excel/CSV nhập lên hệ thống hành chính công chủ động; triển khai chức năng đăng nhập, xác minh công dân qua VNeID; đồng thời, kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các hệ thống chuyên ngành, cơ sở dữ liệu quốc gia và nền tảng LGSP của thành phố.

Trường hợp cần thiết, các đơn vị chủ động tham mưu UBND thành phố đề nghị các bộ, ngành Trung ương hỗ trợ kết nối và khai thác dữ liệu, đẩy nhanh tiến độ số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính, cập nhật vào Kho lưu trữ dữ liệu điện tử của thành phố, phục vụ triển khai các dịch vụ thông báo, nhắc hẹn tự động cho người dân.

Hiện các sở, ngành tại Đà Nẵng đang gấp rút hoàn thành các hạng mục để triển khai thí điểm 27 mô hình dịch vụ hành chính công chủ động, hướng tới xây dựng mô hình hành chính công chủ động, thông minh, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ.

Anh Lê Anh Tuấn, người dân phường Hải Châu cho biết, chỉ cần đăng ký một lần, sau đó mọi thủ tục được hệ thống nhắc hẹn, tự động xử lý, không phải đi lại nhiều lần. Nếu Đà Nẵng làm được như vậy thì thực sự rất tiện lợi, giảm áp lực cho cả người dân và cơ quan hành chính.

“Khi chính quyền số hóa dữ liệu và chủ động phục vụ, người dân như chúng tôi cảm thấy mình thật sự được đặt ở trung tâm của bộ máy hành chính,” anh Tuấn bày tỏ.

Toàn thành phố Đà Nẵng hiện có hơn 2.200 thủ tục hành chính, trong đó hơn 2.100 dịch vụ đã được cung cấp trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia. Hàng trăm nghìn hồ sơ được tiếp nhận và giải quyết mỗi tháng, phần lớn qua hình thức thanh toán và xử lý trực tuyến. Nhiều thủ tục hành chính không còn phụ thuộc vào địa giới, giúp người dân ở mọi nơi đều có thể dễ dàng tiếp cận dịch vụ.