Cụ thể, trong dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi), Bộ Y tế đã liệt kê 14 nhóm hành vi bị cấm để đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm, trong đó có nhiều hành vi bị cấm trong kinh doanh thực phẩm.
Những hành vi bị cấm chung
Để đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm, Bộ Y tế đề xuất cấm các hành vi sau:
Sử dụng nguyên liệu cấm dùng cho thực phẩm để chế biến, sản xuất thực phẩm; sử dụng nguyên liệu thực phẩm quá thời hạn sử dụng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ hoặc không bảo đảm an toàn, chất lượng để sản xuất, chế biến thực phẩm.
Sử dụng phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm ngoài danh mục được phép sử dụng hoặc trong danh mục được phép sử dụng nhưng vượt quá giới hạn cho phép; sử dụng hóa chất không rõ nguồn gốc, xuất xứ hoặc không bảo đảm an toàn, chất lượng; sử dụng hóa chất bị cấm trong hoạt động kinh doanh thực phẩm theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế và các Bộ có liên quan.
Bộ Y tế đề xuất nhiều nhóm hành vi bị cấm trong sản xuất và kinh doanh thực phẩm. Ảnh: Phạm Oanh.
Sử dụng động vật chết do bệnh, dịch bệnh hoặc chết không rõ nguyên nhân, động vật bắt buộc bị tiêu hủy; động vật có dư lượng thuốc thú y vượt quá giới hạn cho phép; thực vật có chứa dư lượng hóa chất bảo vệ thực vật, kim loại nặng vượt quá giới hạn cho phép sử dụng để kinh doanh thực phẩm.
Sử dụng phương tiện gây ô nhiễm thực phẩm, phương tiện đã vận chuyển chất độc hại chưa được tẩy uế, khử trùng, tiêu độc để vận chuyển nguyên liệu làm thực phẩm.
Cung cấp sai hoặc giả mạo hoặc tự ý sửa chữa hồ sơ, tài liệu, giấy tờ pháp lý của các cơ quan chức năng trong và ngoài nước; sử dụng con dấu giả hoặc giả mạo chữ ký hoặc dấu của cơ sở kinh doanh quá trình thực hiện thủ tục hành chính.
Che dấu, làm sai lệch, xóa bỏ hiện trường, bằng chứng về sự cố an toàn thực phẩm hoặc các hành vi cố ý khác cản trở việc phát hiện, khắc phục sự cố về an toàn thực phẩm.
Quảng cáo thực phẩm sai sự thật, gây nhầm lẫn đối với người tiêu dùng hoặc sử dụng hình ảnh, thiết bị, trang phục, tên, danh nghĩa của các đơn vị, cơ sở y tế, nhân viên y tế, ý kiến của người bệnh, lời nói, bài viết của bác sỹ, dược sỹ, nhân viên y tế để quảng cáo thực phẩm.
Không công khai mối quan hệ tài trợ khi quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm bổ sung, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi không thuộc trường hợp cấm quảng cáo quy định tại Điều 7 Luật Quảng cáo đối với người chuyển tải sản phẩm quảng cáo là người có ảnh hưởng.
Đăng tải, công bố thông tin sai lệch về an toàn thực phẩm gây bức xúc cho xã hội hoặc thiệt hại kinh tế cho cơ sở kinh doanh khác.
Tiết lộ thông tin người mua hoặc không cung cấp đầy đủ thông tin để truy xuất hàng hóa theo quy định tại điểm b khoản 3 Điều 8 Luật này khi thực hiện kinh doanh theo phương thức thương mại điện tử.
Những hành vi bị cấm trong kinh doanh thực phẩm
Dự thảo cũng cấm những hành vi kinh doanh thực phẩm vi phạm quy định của pháp luật về nhãn hàng hóa; thực phẩm không phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật tương ứng, quy định do cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền ban hành, hoặc tiêu chuẩn do tổ chức, cá nhân sản xuất công bố áp dụng; thực phẩm bị biến chất; thực phẩm giả, thực phẩm không đạt an toàn, chất lượng; thực phẩm có chứa chất độc hại hoặc nhiễm chất độc, tác nhân gây ô nhiễm vượt quá giới hạn cho phép; thực phẩm có bao gói, đồ chứa đựng không bảo đảm an toàn hoặc bị vỡ, rách, biến dạng trong quá trình vận chuyển gây ô nhiễm thực phẩm.
Thời gian qua, lực lượng chức năng đã triệt phá nhiều tổ chức kinh doanh thực phẩm giả. Ảnh: Phan Trang.
Đồng thời cấm kinh doanh các loại thịt hoặc sản phẩm được chế biến từ thịt chưa qua kiểm dịch, kiểm tra vệ sinh thú y hoặc đã qua kiểm dịch, kiểm tra vệ sinh thú y nhưng không đạt yêu cầu; thực phẩm không được phép kinh doanh để phòng, chống dịch bệnh theo quy định của pháp luật có liên quan; thực phẩm chưa được đăng ký bản công bố tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc chưa tự công bố; thực phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ hoặc quá thời hạn sử dụng.
Ngoài ra còn cấm cá nhân, tổ chức tham gia kinh doanh thực phẩm khi bị mắc bệnh truyền nhiễm theo quy định pháp luật; kinh doanh thực phẩm tại cơ sở không có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm theo quy định của pháp luật.
Cũng theo dự thảo, tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường và khắc phục hậu quả theo quy định của pháp luật.
Trong đó, mức phạt tiền tối đa là 200.000.000 đồng đối với cá nhân và 400.000.000 đồng đối với tổ chức, trừ trường hợp áp dụng mức phạt cao nhất theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính mà vẫn còn thấp hơn 7 lần giá trị thực phẩm vi phạm thì mức phạt được áp dụng không quá 7 lần giá trị thực phẩm vi phạm. Tiền thu được do vi phạm mà có bị tịch thu theo quy định của pháp luật.
