Dân vùng lũ Nghệ An loay hoay khắc phục hậu quả

Những gia cảnh éo le

Đã 3 ngày trôi qua kể từ khi trận lũ kinh hoàng xảy ra, mỗi lúc nhắc lại, bà Đậu Thị Hợi, bản Cửa Rào, xã Tương Dương (tỉnh Nghệ An) lại ứa nước mắt: “Sắp tới không biết bà cháu tôi sẽ sống ra sao đây?”.

Bà Hợi kể trong nước mắt, năm 2015, con trai bà bị tai nạn mất khi cháu Trần Thị Hoài An chưa đầy năm tuổi, không lâu sau, mẹ của cháu cũng bỏ đi. Hai ông bà lần hồi nuôi cháu nhưng đến năm 2022 thì ông cũng mất vì bệnh, bỏ bà cháu côi cút trong ngôi nhà nhỏ bên dòng sông Lam. Vừa rồi, với số tiền tích cóp được, bà thuê người gia cố lại ngôi nhà, lợp thêm tôn để hai bà cháu có chỗ chui ra chui vào, ai ngờ đâu mọi thứ đều bị cuốn theo dòng nước lũ.

Ở ngay cạnh nhà bà Hợi là nhà ông Nguyễn Văn Sang và Đậu Văn Sơn. Những ngôi nhà kiên cố của họ cũng vừa bị lũ phá sập hoàn toàn, tài sản bị trôi sông hết.

Mướt mồ hôi dọn dẹp những đống bùn đất ngổn ngang lẫn với đồ đạc, ông Nguyễn Văn Sáng mệt mỏi tâm sự: “Thật sự quá khủng khiếp. Trước đây, đợt lũ lớn nhất mà tôi từng chứng kiến là vào năm 2018 và 2022. Thế nhưng cả 2 trận lũ được cho là lịch sử khi đó nước lũ đều chỉ mấp mé thềm nhà. Không thể ngờ được trận lũ này lại lớn đến thế. Ước chừng mực nước phải cao hơn các trận lũ trước đó khoảng từ 2 đến 3 mét. Nhà cửa, tài sản trôi sạch”.

Trường hợp anh Vi Viết Hồng, ở bản Xốp Tụ, xã Mỹ Lý cũng bi đát không kém. Theo anh Hồng, do hoàn cảnh gia đình khó khăn nên anh ra Quảng Ninh làm công nhân thợ mỏ cho một Công ty khai thác than từ 7 năm trước. Sau thời gian làm lụng vất vả, anh mua được miếng đất rộng gần 200 m2 ở bản Xốp Tụ vào năm 2022. Đến năm 2023, hai vợ chồng dựng được căn nhà sàn với tổng chi phí hơn 600 triệu đồng. Thế nhưng trận lũ lịch sử đã quét sạch mọi thứ, giờ chỉ còn trơ lại móng nhà vùi lấp dưới bùn đất.

“Hôm lũ về, em thì đang ở Quảng Ninh, vợ con em thì đang đi xã Mương Ải thăm ông bà ngoại. Lũ đã quét sạch căn nhà mới cất xong chưa đầy 2 năm, toàn bộ đồ đạc trong nhà không còn gì. Biết bao mồ hôi, công sức để xây dựng cơ nghiệp giờ lại trắng tay. Khổ quá anh ơi…”, anh Vi Viết Hồng, nghẹn ngào.

Khó khăn trăm bề

Theo số liệu thống kê sơ bộ về tình hình thiệt hại do lũ lụt đến trưa ngày 25/7, toàn tỉnh Nghệ An có đến 1.170 nhà bị hư hỏng, tốc mái ở nhiều xã vùng cao và miền núi, 40 nhà bị ngập nước. Nhìn vào con số thông kê đó, có thể hình dung, sau lũ, hàng trăm, hàng nghìn gia đình rơi vào cảnh trắng tay. Nhà cửa, tài sản, vườn tược và thậm chí là cơ nghiệp bị cuốn sạch theo dòng nước lũ. Biết là "còn người còn của" nhưng giờ đây, tương lai phía trước của các hộ dân này là cả trăm bề gian khó. Bài toán gượng dậy sau lũ dữ không chỉ là trăn trở của người dân mà cũng là nỗi lo của chính quyền các địa phương vừa bị thiệt hại.

Tiếp nối câu chuyện này, bà Đậu Thị Hợi, lo lắng: “Nhà cửa đồ đạc trôi sông đã đành. Sau lũ, 2 bà cháu tôi không biết sẽ đi về đâu vì diện tích đất để dựng căn nhà cũng không còn do bị sạt lở hết xuống sông. Mấy ngày nay bà chỉ biết ôm cháu khóc vì lo cho tương lai bất định. Tội nhất là đứa cháu nhỏ dại, bản thân tôi thì đã lớn tuổi nên không biết sẽ phải làm gì để lo cho cháu ăn học trong nay mai khiến tôi gần như rơi vào bế tắc”.

Cũng với tâm trạng lo lắng cho tương lai của bản thân và gia đình sau trận lũ lịch sử này, anh Vi Viết Hồng, tâm sự: “Bảy năm làm việc cật lực ở đất khách quê người, tôi đã nếm trải đủ mọi cực nhọc để lo cho vợ con và bản thân mình. Thế nhưng cơn lũ đã cướp đi tất cả. Rồi tiền đâu để cất lại nhà mới và sắm đồ đạc thiết yếu trong gia đình để lo cho vợ con… tôi gần như gục ngã”.

Gia đình chị Lô Thị Trà, ở xã Con Cuông cũng mất trắng mọi tài sản. Chị Trà kinh doanh hàng tạp hóa, lượng hàng hóa lúc nào cũng nhiều, vốn có lúc lên đến vài trăm triệu đồng. Tuy nhiên, khi nước lũ lên quá nhanh, chồng chị lại đi vắng nên gần như không kịp di dời tài sản gì. Ngoài tất cả hàng hóa mà chị đã bỏ hết vốn liếng vào đầu tư thì các đồ dùng, tài sản khác trong nhà cũng bị lũ cuốn sạch.

“Vốn liếng như thế là hết rồi chú ạ. Đồ đạc trong nhà cũng chẳng còn gì, chỉ còn lại cửa hàng trống hoác thế này thì vợ chồng tôi không biết làm lại từ đâu?”, chị Trà lo âu.

Cũng theo chị Trà, đợt lũ năm 2018, gia đình chị bị thiệt hại lớn về tài sản, vợ chồng đã phải vay mượn người thân để đầu tư buôn bán, và mới ổn định được cuộc sống chưa lâu thì nay lại trở về con số không. “Người dân như chúng tôi sẽ phải làm gì để gượng dậy đây khi lũ cứ dồn dập ùa về cướp đi mọi thứ. Chúng tôi gần như kiệt sức chú ạ”, chị Trà giãi bày.

Trong mớ ngổn ngang sau cơn lũ dữ, chính quyền và người dân vẫn đang tất bật với công việc khắc phục. Những câu chuyện, những hoàn cảnh như chị Trà, bà Hợi, anh Hồng… là không hiếm sau khi lũ dữ đi qua. Nỗi lo về tương lai bất định dường như đang trói chặt tâm trạng của người dân nơi tâm lũ.

Về câu chuyện này, lãnh đạo UBND xã Tương Dương chia sẻ, việc cứ vài năm lại có một trận lũ lụt lớn là điều hiếm thấy trước đây. Lần này là trận lũ kinh hoàng nhất khiến cho hàng trăm hộ dân bị thiệt hại nặng nề, có người gần như trắng tay. Đây là một bài toán khó mà chính quyền đang rất trăn trở để làm sao hạn chế được thiệt hại trong mùa mưa lũ. Đặc biệt là có chính sách hỗ trợ người dân để họ có thể gượng dậy sớm nhất ổn định cuộc sống.