Đập thủy lợi đưa nước tưới phục vụ bà con cấy lúa Séng Cù Mường Vi. Ảnh: Đăng Hải
Xã Mường Vi (huyện Bát Xát) có diện tích cấy lúa Séng cù lớn nhất tỉnh Lào Cai. Nhờ đảm bảo nước tưới nên sản lượng lúa Séng Cù ổn định, chất lượng cao. Gạo Séng Cù Mường Vi nổi tiếng khắp cả nước, được biết đến là một đặc sản địa phương có năng suất cao đạt 65-70tạ/ha, sinh trưởng phát triển khoẻ, ít sâu bệnh, hạt to dài, có râu, chất lượng gạo tốt, cơm ngon, rất thơm.
Huyện Bát Xát (Lào Cai) có 441 đập đầu mối, hồ chứa với tổng chiều dài kênh lên tới gần 700km; phục vụ kịp thời nước tưới tiêu cho toàn bộ diện tích trồng cấy trên địa bàn huyện lên tới gần 7.000ha.
Trong những năm qua, các công trình thủy lợi, kênh mương được duy tu, bảo dưỡng nên mang lại hiệu quả tưới tiêu rõ rệt, tăng năng suất canh tác và đảm bảo nước sinh hoạt cho người dân trên địa bàn.
Đặc biệt, tại xã Mường Vi, các công trình thủy lợi luôn đảm bảo nước tưới cho diện tích trồng lúa Séng Cù - đặc sản của Lào Cai. Các cánh đồng lúa tại xã này được người dân canh tác một năm 2 vụ.
Xã Mường Vi cũng là nơi có diện tích cấy lúa Séng Cù lớn nhất tỉnh Lào Cai, lên tới 225 ha, tập trung ở các cánh đồng: Ná Rin, Lâm Tiến, Ná Ản, Làng Mới.
Do được đảm bảo nguồn nước, nên sản lượng lúa Séng Cù mỗi năm đạt gần 2.200 tấn thóc. Có được kết quả này là do hệ thống thủy lợi được xây dựng kiên cố, đồng bộ.
Theo ông Trần Văn Xiêm ở thôn Làng Mới (xã Mường Vi, huyện Bát Xát), trước đây ruộng của gia đình chỉ canh tác được một vụ lúa mỗi năm. Tuy nhiên, từ khi hệ thống thủy lợi, kênh mương hoàn thiện hơn, thì ruộng của gia đình đủ nước nên đã chuyển sang một năm cấy hai vụ.
"Cũng như nhiều hộ khác, nhà tôi đã chuyển từ một sang hai vụ một năm. Vì vậy, sản lượng lúa Séng cù theo đó mà tăng gấp đôi. Từ khi canh tác ở đây bao nhiêu năm nhưng chưa khi nào phải lo lắng việc thiếu nước", ông Trần Văn Xiêm nói.
Lúa Séng Cù Mường Vi được đảm bảo nước tưới cho năng suất, chất lượng cao. Ảnh: Đăng Hải
Bà Phạm Thị Hảo, Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp Hảo Anh là một trong những hợp tác xã đầu tiên của tỉnh Lào Cai chuyên sản xuất, cung cấp đặc sản lúa Séng Cù. Hợp tác xã Hảo Anh hiện đang hoạt động theo chuỗi khép kín từ sản xuất đến tiêu thụ, kinh doanh sản phẩm; hỗ trợ giống, phân bón, quy trình kỹ thuật và bao tiêu toàn bộ sản phẩm thóc Séng Cù cho người dân. Các sản phẩm do Hợp tác xã Nông nghiệp Hảo Anh sản xuất ra không đủ để đáp ứng nhu cầu của thị trường.
Do nước tưới tiêu được đảm bảo nên năm nay lúa Séng Cù được mùa, không ruộng nào của bà con để không. Cho đến thời điểm này, hợp tác xã thu mua và tự sản xuất được gần 400 tấn lúa Séng Cù đặc sản. Lúa Séng Cù sở dĩ ngon và được người tiêu dùng ưa chuộng là do chất đất, nước ở Mường Vi, bà Phạm Thị Hảo cho biết.
Theo ông Lù Văn Xuân, Phó Chủ tịch UBND xã Mường Vi (huyện Bát Xát), lúa Séng Cù đang là cây trồng chủ lực của xã, giúp nhiều hộ có thu nhập ổn định, thậm chí làm giàu. UBND xã thường xuyên khảo sát, đánh giá những khu vực thiếu nước để có phương án đầu tư xây dựng các công trình thủy lợi, đưa nước về, đảm bảo phục vụ bà con sản xuất mỗi năm hai vụ lúa Séng Cù.
Đặc biệt, hằng năm cùng với địa phương bà con trên địa bàn tham gia nạo nét, khơi thông các kênh mương để nước chảy về động ruộng đều đặn, không bị ách tắc. Bà con thấy được hiệu quả từ việc duy tu bảo dưỡng kênh mương nên cũng rất tích cực tham gia công tác này.
Theo Phòng NN-PTNT huyện Bát Xát, các công trình thủy lợi, hồ đập sau đầu tư mang lại hiệu quả cao, đảm bảo nước cung cấp nước tưới cho sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản; bảo đảm an toàn, đủ năng lực chống lũ, đáp ứng các nhu cầu cấp thoát nước tại khu vực. Qua đó thúc đẩy phát triển nền kinh tế nông nghiệp, gia tăng thu nhập cho người dân, bảo vệ môi trường sinh thái...
