Đắk Mil vững bước xây dựng nông thôn mới nâng cao

Hoàn thành mục tiêu, mở ra kỳ vọng

Đắk Mil vùng đất biên giới phía bắc tỉnh Đắk Nông đã và đang ghi dấu ấn mạnh mẽ trong hành trình xây dựng nông thôn mới (NTM). Từ một địa phương còn nhiều khó khăn, đến nay, toàn bộ 9/9 xã đều đã đạt chuẩn NTM, trong đó có nhiều xã từng bước vươn lên chuẩn nâng cao.

Đây không chỉ là thành tích đáng tự hào mà còn là nền tảng quan trọng để địa phương tiến xa hơn trong chiến lược phát triển kinh tế – xã hội nông thôn bền vững.

Trong giai đoạn 2021–2025, tổng nguồn vốn huy động cho chương trình xây dựng NTM trên địa bàn hơn 197 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách Trung ương hỗ trợ gần 88,2 tỷ đồng, ngân sách địa phương đối ứng hơn 91 tỷ đồng, phần còn lại là sự đóng góp của người dân và doanh nghiệp. Nhờ nguồn lực được phân bổ hợp lý, hàng loạt công trình hạ tầng thiết yếu được đầu tư xây dựng: 82 km đường giao thông nông thôn, 27 trường học, 12 nhà văn hóa, 1 công trình y tế và hơn 1.000 căn nhà đạt chuẩn.

Tuy nhiên, điều làm nên thành công không chỉ nằm ở các con số đầu tư mà chính là sự thay đổi mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của cả hệ thống chính trị và người dân. Việc thực hiện chương trình được xây dựng theo hướng "trọng dân – lấy dân làm gốc", trong đó người dân giữ vai trò chủ thể, tích cực tham gia, đồng hành và giám sát trong từng công trình, từng mô hình phát triển sản xuất.

Đặc biệt, Đắk Mil đã đẩy mạnh tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao, phát triển các chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ bền vững. Tính đến nay, toàn vùng có 19 sản phẩm OCOP, trong đó có 3 sản phẩm đạt 4 sao và 16 sản phẩm đạt 3 sao. Hơn 100 sản phẩm đã được giới thiệu, kết nối lên các sàn thương mại điện tử, mở rộng thị trường tiêu thụ trong và ngoài tỉnh.

Các lĩnh vực khác như giáo dục, y tế, văn hóa, môi trường cũng có những bước tiến rõ rệt. Địa phương hiện có 33/44 trường công lập đạt chuẩn quốc gia; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 95%; tỷ lệ hộ dân sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 99,8%; tỷ lệ che phủ rừng đạt 35%. Ngoài ra, toàn vùng đã thiết lập hệ thống hội nghị truyền hình trực tuyến đến tất cả các xã, nâng cao năng lực quản lý, điều hành từ cơ sở.

Cuối năm 2024, ba xã gồm Đức Minh, Thuận An và Đức Mạnh đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Các xã còn lại cũng đang tích cực rà soát, nâng chất các tiêu chí còn thiếu để tiếp cận chuẩn mới, chuẩn nâng cao và kiểu mẫu.

Hướng tới nông thôn mới nâng cao toàn diện

Trên nền tảng đã đạt được, địa phương đang đặt ra mục tiêu xây dựng nông thôn mới nâng cao trong giai đoạn 2026–2030. Cụ thể, đến năm 2030, ít nhất 5 xã đạt chuẩn nâng cao, 3 xã đạt chuẩn kiểu mẫu, từ 15–20 thôn đạt chuẩn thôn kiểu mẫu, 100% xã giữ vững và nâng chất các tiêu chí đã đạt.

Để đạt mục tiêu này, các giải pháp đã được xác định rõ ràng. Một trong những nhiệm vụ trọng tâm là hoàn thiện quy hoạch đồng bộ giữa cấp xã và cấp vùng, tạo cơ sở pháp lý và khoa học để triển khai các dự án phát triển kinh tế – xã hội. Những vướng mắc hiện nay, như việc chưa phê duyệt quy hoạch đô thị ở một số xã vùng ven, đang được kiến nghị tỉnh tháo gỡ kịp thời.

Trong phát triển hạ tầng, địa phương tiếp tục ưu tiên đầu tư 12 km đường giao thông huyện còn lại, đồng thời nâng cấp hệ thống trường học, trạm y tế, nhà sinh hoạt cộng đồng, điện – nước sinh hoạt để đáp ứng yêu cầu phát triển và phục vụ tốt hơn đời sống người dân.

Một thách thức không nhỏ hiện nay là lĩnh vực môi trường, trong đó nổi bật là vấn đề xử lý rác thải tập trung. Địa phương đang kiến nghị tỉnh và Trung ương hỗ trợ đầu tư nhà máy xử lý rác, nhằm đảm bảo tiêu chí môi trường, một trong những tiêu chí khó và đòi hỏi nguồn lực lớn.

Về kinh tế, định hướng phát triển tiếp tục đặt trọng tâm vào nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp công nghệ cao gắn với các mô hình liên kết chuỗi. Việc đào tạo nghề cho lao động nông thôn, khuyến khích khởi nghiệp và thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn cũng được đẩy mạnh. Mục tiêu là nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo lên 80%, giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 1% và tạo sinh kế bền vững, nâng cao thu nhập cho người dân.

Không chỉ dừng ở phát triển sản xuất, địa phương đang từng bước mở rộng hướng đi mới trong du lịch nông thôn – sinh thái – trải nghiệm. Với cảnh quan thiên nhiên đa dạng, đời sống văn hóa phong phú và hệ sinh thái nông nghiệp bản địa đặc trưng, đây là tiềm năng lớn để khai thác gắn với xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.

Cùng với đó là việc tiếp tục phát động các phong trào thi đua rộng khắp, lấy phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” làm nền tảng, lồng ghép hiệu quả vào chương trình xây dựng NTM nâng cao. Các tổ chức chính trị – xã hội, đoàn thể, già làng, người có uy tín trong cộng đồng tiếp tục được phát huy vai trò nòng cốt trong công tác vận động, giám sát, hỗ trợ thực hiện tiêu chí.

Từ một vùng đất còn nhiều khó khăn nơi biên giới, Đắk Mil đã và đang chứng minh khả năng bứt phá, chuyển mình mạnh mẽ trên nền tảng nông thôn mới. Những con đường được bê tông hóa, mái trường khang trang, thôn buôn sáng đèn, nông sản vươn xa… là minh chứng cho sự đổi thay toàn diện, tích cực.

Với chiến lược phát triển rõ ràng, nguồn lực được huy động đa dạng và sức mạnh đoàn kết từ cộng đồng, vùng đất này hoàn toàn có cơ sở để bước tiếp vững vàng trên con đường xây dựng nông thôn mới nâng cao – kiểu mẫu. Đây không chỉ là đích đến, mà còn là hành trình lâu dài vì một nông thôn hiện đại, xanh – sạch – bền vững và đáng sống.