Chuyển đổi số tạo động lực giảm nghèo

Dịch vụ số giúp người nghèo tiết kiệm thời gian và chi phí

Ở một xã biên giới rộng hơn 10.000 ha, với 27 thôn, nhiều thôn nằm cách xa trung tâm, việc đi lại để thực hiện thủ tục hành chính luôn là trở ngại lớn, nhất là với hộ nghèo và cận nghèo. Có những thôn cách trụ sở xã đến hơn 20 km, đường núi quanh co, khiến người dân tốn cả ngày chỉ để nộp một bộ hồ sơ.

Chính vì vậy, chuyển đổi số không chỉ là giải pháp kỹ thuật mà trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực cho người nghèo, giúp họ giảm thời gian, chi phí đi lại và tiếp cận dịch vụ công một cách nhanh chóng hơn. Tại Thụy Hùng, các thủ tục hành chính được niêm yết công khai, quy trình xử lý chuẩn hóa, đặc biệt là tỷ lệ giải quyết dịch vụ công trực tuyến ngày càng tăng.

Trung tâm phục vụ hành chính công hoạt động ổn định, hỗ trợ người dân tiếp nhận - trả kết quả rõ ràng, minh bạch. Nhiều hồ sơ được gửi trực tuyến, người dân chỉ cần dùng điện thoại là có thể kiểm tra tình trạng giải quyết mà không cần đến trụ sở.

Kết quả nổi bật nhất là tỷ lệ cài đặt công dân số Xứ Lạng đạt 95,2% và định danh điện tử VNeID đạt 82,6%, một con số rất cao đối với xã miền núi, biên giới. Nhờ đó, người dân thực hiện các dịch vụ như xác nhận cư trú, khai báo y tế, đăng ký hộ tịch, nộp hồ sơ… ngay trên nền tảng số, giảm đáng kể áp lực về thời gian và chi phí.

Việc áp dụng sổ sức khỏe điện tử đạt 82% và 100% hồ sơ được số hóa giúp người dân quản lý sức khỏe thuận lợi, nhất là người già, người có bệnh mãn tính, nhóm dễ tổn thương về kinh tế khi phải điều trị nhiều lần. Đây là tác động trực tiếp vào mục tiêu giảm nghèo đa chiều.

Đưa dịch vụ đến tận thôn bản

Một trong những yếu tố tạo nên bước chuyển lớn ở Thụy Hùng là việc thành lập các tổ công nghệ số cộng đồng, phủ khắp tất cả các thôn. Đây là mô hình đặc biệt quan trọng đối với vùng núi, nơi người dân vẫn còn hạn chế về kỹ năng số.

Các tổ này gồm những người trẻ, cán bộ xã, đoàn viên, công an xã… am hiểu công nghệ, được giao nhiệm vụ hỗ trợ người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến, cài đặt ứng dụng, hướng dẫn tra cứu thủ tục, thậm chí hỗ trợ người dân khai báo, nộp hồ sơ nếu cần. Mô hình này đã “kéo gần” dịch vụ công đến từng hộ dân theo đúng nghĩa.

Nhờ đó, người dân không còn e ngại khi sử dụng điện thoại thông minh; nhiều người lớn tuổi lần đầu tiên biết cách sử dụng VNeID hoặc tra cứu thông tin thủ tục mà không phải phụ thuộc vào con cháu. Việc triển khai các dịch vụ số cũng nhanh hơn, thống nhất hơn, nhất là ở các thôn vùng xa, vùng giáp biên như Na Hình, Bản Thẩu, Bản Cáu.

Song song, việc 100% thôn có sóng 3G/4G và 100% cán bộ công chức được trang bị thiết bị công nghệ giúp chuyển đổi số ở Thụy Hùng không chỉ dừng ở bộ phận Một cửa, mà lan tỏa rộng ra toàn xã hội. Tỷ lệ người dân dùng điện thoại thông minh đạt trên 80%, dùng Internet đạt 75%, tạo điều kiện thuận lợi để tiếp tục triển khai nhiều ứng dụng phục vụ đời sống và sản xuất.

Nền tảng cho sinh kế mới và mục tiêu giảm nghèo dài hạn

Chuyển đổi số không chỉ giúp người dân tiếp cận dịch vụ, mà còn trở thành nền tảng để mở ra các cơ hội sinh kế mới. Trong bối cảnh thương mại biên giới biến động, nông nghiệp vẫn chiếm tỷ trọng lớn, thì việc tiếp cận thông tin thị trường, dự báo thời tiết, giá vật tư, kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt là vô cùng quan trọng.

Với hạ tầng số đang được mở rộng, người dân Thụy Hùng có thể dễ dàng tra cứu kỹ thuật sản xuất, tìm hiểu mô hình mới, kết nối tiêu thụ, tiếp cận các khóa đào tạo trực tuyến. Đây là bước chuyển cần thiết để từng bước hình thành tư duy sản xuất hiện đại ở vùng núi.

Chính quyền xã cũng định hướng rõ ràng tới đây sẽ tiếp tục phát triển kinh tế số, xã hội số, đẩy mạnh ứng dụng dữ liệu dân cư vào điều hành, quản lý, tạo thuận lợi tối đa cho người dân. Khi hệ thống thông tin minh bạch, nhanh chóng, người dân hạn chế được rủi ro trong tiếp cận chính sách, đồng thời nâng cao khả năng tiếp cận cơ hội sinh kế.

Chuyển đổi số đang giúp Thụy Hùng giảm nghèo bền vững theo cách mới: giảm chi phí giao dịch cho người dân, nâng cao chất lượng dịch vụ công, hỗ trợ quản lý sức khỏe, tạo cơ hội việc làm và học tập và mở rộng tiếp cận thông tin sản xuất.

Với nền tảng này, xã đang từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển giữa vùng biên giới và khu vực thuận lợi hơn, hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng sống của người dân và giảm nghèo bằng chính tri thức và năng lực số của từng hộ.