Giải quyết kịp thời các vấn đề cấp bách, thúc đẩy giảm nghèo bền vững

Việt Nam - một đất nước từng gánh chịu những vết thương sâu sắc của chiến tranh, đã viết nên một câu chuyện kỳ diệu về sự vươn lên từ đói nghèo, trở thành biểu tượng của ý chí và nghị lực.

Từ những ngày tháng khó khăn sau năm 1975, khi cái đói, cái nghèo đeo bám hàng triệu gia đình, đến nay Việt Nam đã đạt được những thành tựu giảm nghèo đáng kinh ngạc, truyền cảm hứng cho cả thế giới.

Giai đoạn 2021 - 2025 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong công tác giảm nghèo ở Việt Nam, khi lần đầu tiên chuẩn nghèo đa chiều được áp dụng rộng rãi. Đây không chỉ là sự thay đổi về tiêu chí đánh giá, mà còn là sự chuyển đổi căn bản trong tư duy, từ cách tiếp cận nghèo đơn chiều dựa vào thu nhập, sang đo lường toàn diện hơn, phản ánh đầy đủ những thiếu hụt của người dân về dịch vụ xã hội cơ bản. Cách tiếp cận này không chỉ tiệm cận thông lệ quốc tế mà còn giúp chính sách giảm nghèo thực sự công bằng, bao trùm và bền vững.

Nhờ áp dụng chuẩn nghèo đa chiều cùng hàng loạt chính sách đồng bộ, Việt Nam đã đạt được những kết quả nổi bật: Tỷ lệ hộ nghèo cả nước giảm từ 5,2% năm 2021 xuống còn 1,93% năm 2024. Tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số giảm nhanh, bình quân 4,45%/năm - mức giảm mạnh so với giai đoạn trước.

Hơn 1,3 triệu lượt hộ nghèo, cận nghèo được vay vốn tín dụng chính sách để phát triển sản xuất, kinh doanh. Gần 90.000 hộ nghèo tại các huyện nghèo và 264.522 căn nhà trên phạm vi toàn quốc được hỗ trợ xây dựng hoặc sửa chữa. Hơn 2.500 công trình hạ tầng thiết yếu phục vụ dân sinh được đầu tư mới, cải thiện đáng kể điều kiện sống của người nghèo.

Những con số đó không chỉ phản ánh nỗ lực của cả hệ thống chính trị, mà còn thể hiện tinh thần “không ai bị bỏ lại phía sau” - tinh thần xuyên suốt trong mọi chính sách của Đảng và Nhà nước Việt Nam.

Ông Nguyễn Lê Bình, Phó Chánh Văn phòng Quốc gia về giảm nghèo (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, công tác giảm nghèo được triển khai trên hai trụ cột chính. Thứ nhất là các chính sách hỗ trợ thường xuyên dành cho hộ nghèo và cận nghèo. Giai đoạn 2021 - 2025, Nhà nước đã thực hiện nhiều chính sách thiết thực như miễn giảm học phí; hỗ trợ mức đóng bảo hiểm y tế; cùng với đó là hỗ trợ về nhà ở, nước sạch, thông tin và một số nhu cầu thiết yếu khác.

Trong thời gian tới, theo Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo và Nghị quyết 72 về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, phạm vi thụ hưởng các chính sách an sinh sẽ được mở rộng đáng kể. Toàn bộ trẻ em đi học sẽ được hỗ trợ học phí và toàn bộ người dân sẽ được hỗ trợ tham gia bảo hiểm y tế. Như vậy, hai chính sách vốn tập trung cho hộ nghèo trước đây sẽ được triển khai mạnh mẽ hơn và trên diện rộng, giúp không chỉ người nghèo mà mọi người dân đều được thụ hưởng.

Cùng với hai chính sách lớn nêu trên, ông Bình cho hay, chúng ta sẽ tiếp tục tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, nhằm hỗ trợ kịp thời những vấn đề cấp bách, đột xuất và qua đó nâng cao hiệu quả thực hiện công tác giảm nghèo trong thời gian tới.

Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang được Chính phủ giao xây dựng một chương trình mục tiêu quốc gia có tầm nhìn dài hạn hơn. Nếu như trước đây các chương trình mục tiêu quốc gia thường chỉ kéo dài theo chu kỳ 5 năm, thì giai đoạn tới sẽ được thiết kế cho chặng đường 2026 - 2035.

Điểm mới quan trọng là chương trình này không tách riêng lĩnh vực giảm nghèo, mà sẽ tích hợp 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, gồm: Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Việc tích hợp nhằm tạo sự thống nhất, đồng bộ trong mục tiêu, nguồn lực và giải pháp, từ đó nâng cao hiệu quả thực thi trong dài hạn, ông Bình cho hay.