Mô hình trồng cam mở hướng mới cho xã biên giới Nậm Kè

Những năm gần đây, bên cạnh các loại cây trồng được xã Nậm Kè, tỉnh Điện Biên được xác định là cây chủ lực như: cà phê, mắc ca và dược liệu dưới tán rừng, xã Nậm Kè đang bắt đầu hình thành hướng phát triển mới từ mô hình trồng cây ăn quả. Tiêu biểu là mô hình của gia đình ông Trần Văn Huấn, quê Vĩnh Phúc, đưa vợ con lên lập nghiệp tại Nậm Kè từ hơn 20 năm trước. Năm 2004, ông mua 5ha đất nương của người dân để trồng cam sành, cam Vinh và giống V2 - những loại cây chưa từng có ở địa phương thời điểm đó.

Qua quá trình chăm sóc, cải tạo đất và tích lũy kinh nghiệm, diện tích cam của gia đình ông Huấn cho năng suất khá ổn định. Sản lượng cam đạt khoảng 20-25 tấn/ha, mức giá bán dao động 15.000-20.000 đồng/kg tùy thời điểm. Ngoài cam, gia đình ông còn trồng gần 300 cây bưởi, mỗi cây cho khoảng 50 quả, giá bán khoảng 5.000 đồng/quả. Nhờ vậy, mô hình bước đầu mang lại thu nhập cho gia đình và khẳng định tiềm năng phát triển cây ăn quả tại vùng đất biên giới này.

Tuy nhiên, theo ông Huấn, đầu ra sản phẩm vẫn gặp nhiều khó khăn. Tuyến đường từ Nậm Kè về trung tâm tỉnh Điện Biên xa và chưa thuận lợi khiến thương lái ít vào thu mua, sản phẩm chủ yếu tiêu thụ trong xã và khu vực lân cận. Việc thiếu liên kết và chưa có thương hiệu riêng cũng là những trở ngại khiến mô hình chưa phát huy hết hiệu quả kinh tế. Dù vậy, ông vẫn kiên trì mở rộng, chăm sóc vườn cây và mong muốn địa phương sẽ có chính sách hỗ trợ, kết nối sản phẩm trong thời gian tới.

Đánh giá về mô hình, ông Nguyễn Tiến Thành, Chủ tịch UBND xã Nậm Kè, tỉnh Điện Biên, cho biết: “Đây là mô hình trồng cây ăn quả đầu tiên của xã. Qua thực tế cho thấy khí hậu, thổ nhưỡng của Nậm Kè phù hợp với một số giống cam, bưởi. Đây là cơ sở quan trọng để xã nghiên cứu mở rộng thêm diện tích trong giai đoạn tới”. Theo ông Thành, xã có 21 bản với gần 9.000 hộ dân, tỷ lệ hộ nghèo vẫn trên 46%. Vì vậy, việc lựa chọn cây trồng phù hợp, có khả năng nâng cao thu nhập và giảm nghèo bền vững là nhiệm vụ quan trọng.

Trong bức tranh tổng thể phát triển nông nghiệp, Nậm Kè vẫn xác định cà phê, mắc ca và dược liệu dưới tán rừng là cây trồng chủ lực lâu dài. Xã đang xây dựng lộ trình trồng mới 1.000ha mắc ca và 1.000ha cà phê giai đoạn 2026-2030. Song song với đó, Nậm Kè sẽ tiếp tục đánh giá hiệu quả các mô hình cây ăn quả, đặc biệt là cam, để từng bước mở rộng diện tích phù hợp với điều kiện đất đai của từng bản. Chính quyền xã đang tập trung rà soát nhu cầu của người dân, quỹ đất sản xuất và khả năng liên kết tiêu thụ trước khi khuyến khích nhân rộng.

Việc phát triển mô hình cây ăn quả không chỉ nhằm đa dạng cơ cấu cây trồng, mà còn tạo thêm lựa chọn sinh kế cho các hộ dân trong bối cảnh biến động thị trường nông sản. Những tín hiệu tích cực từ vườn cam của gia đình ông Huấn đã cho thấy hướng đi này có thể trở thành điểm nhấn trong phát triển nông nghiệp của Nậm Kè. Với sự vào cuộc của chính quyền địa phương, cùng sự mạnh dạn của người dân, mô hình trồng cam được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao đời sống, giảm nghèo và mở ra hướng phát triển nông nghiệp bền vững cho xã biên giới trong những năm tới.