Hàng chục hecta đất sản xuất bị mất trắng
Theo thống kê của UBND xã Ayun (Gia Lai), hiện nay, khu vực sạt lở bờ sông Ayun kéo dài khoảng 17 km, đi qua 6 thôn, làng, trong đó nhiều đoạn bị xói lở mạnh, ăn sâu vào đất canh tác của người dân. Ước tính, hơn 50 ha đất sản xuất nông nghiệp dọc hai bên bờ sông đã bị mất trắng hoàn toàn, nhiều hộ dân rơi vào cảnh khó khăn do mất nguồn sinh kế.

Sông Ayun sạt lở kéo dài khoảng 17 km, đi qua 6 thôn, làng. Ảnh: Tuấn Anh.
Điều đáng lo ngại là tình trạng này vẫn tiếp tục lan rộng, đặc biệt vào mùa mưa lũ, khi mực nước dâng cao, dòng chảy xiết khiến bờ sông sụt lún nhanh chóng. Chính quyền địa phương đã nhiều lần kiến nghị lên cấp trên xem xét, hỗ trợ kinh phí để xây dựng kè chống sạt lở, đồng thời tuyên truyền, vận động người dân không sản xuất, không xây dựng nhà ở tại khu vực có nguy cơ cao.
Đang gia cố phần bờ còn lại của 2 sào lúa chưa bị cuốn trôi, ông Hưih (làng Plei Atur, xã Ayun) chia sẻ, nhiều năm nay, tình trạng mưa lớn kéo dài cùng với hoạt động khai thác khoáng sản đã khiến đất sản xuất của người dân ven sông bị sạt lở nghiêm trọng.
“Người mất ít thì vài sào, người nhiều thì cả ha lúa và khoai mì. Riêng gia đình tôi có 3 sào đất lúa bị sạt lở, xem như mất trắng, thiệt hại kinh tế không nhỏ cho gia đình. Điều quan trọng hơn là khi mất đất sản xuất, thời gian tới gia đình tôi sẽ không còn nơi canh tác, cuộc sống chắc chắn sẽ thêm phần khó khăn”, ông Hưih lo lắng nói.

Nhiều diện tích đất sản xuất nông nghiệp của người dân bị 'nuốt' bởi dòng sông. Ảnh: Tuấn Anh.
Ông Hưih bày tỏ mong muốn Nhà nước sớm quan tâm, hỗ trợ cấp đất sản xuất để người dân có điều kiện ổn định sinh kế, yên tâm làm ăn. Bên cạnh đó, ông cũng kiến nghị các cấp chính quyền đầu tư xây kè dọc hai bên sông Ayun nhằm ngăn chặn tình trạng sạt lở tiếp tục xảy ra, bảo vệ đất đai và tài sản của người dân.
Đề xuất xây kè chống sạt lở, đập tràn tích nước
Lo lắng trước tình trạng sạt lở ngày càng nghiêm trọng trên sông Ayun, ông Đinh Hyui, Trưởng thôn làng Plei Atur (xã Ayun) cho biết, trước đây lòng sông chỉ rộng khoảng 5-6 m, nhưng qua nhiều năm bị sạt lở, nay đã ăn sâu vào đất liền, mở rộng hàng trăm mét. Điều đó đồng nghĩa với việc đất sản xuất của bà con bị cuốn trôi, chìm xuống lòng sông.
“Việc sông bị sạt lở và bồi lấp khiến nguồn nước ngày càng cạn kiệt, phần lớn hộ dân chỉ canh tác được một vụ lúa mỗi năm. Do đó, người dân tha thiết mong Nhà nước sớm đầu tư xây kè chống sạt lở, khơi thông dòng chảy và xây dựng đập dâng để tích nước, giúp bà con có thể sản xuất 2 vụ, qua đó cải thiện đời sống”, ông Hyui chia sẻ.

Nhiều người dân ở xã Ayun mong mỏi xây dựng kè chống sạt lở. Ảnh: Tuấn Anh.
Ông Mai Thanh Chung, Phó Chủ tịch UBND xã Ayun cho biết: Để khắc phục tình trạng sạt lở dọc sông Ayun, địa phương đã xây dựng kế hoạch và đưa vào danh mục đề xuất đầu tư công giai đoạn 2026-2030 công trình kè chống sạt lở với chiều dài khoảng 5 km. Công trình này nhằm bảo vệ bờ sông, ổn định dòng chảy, đồng thời góp phần tôn tạo cảnh quan hai bên sông Ayun.
Bên cạnh đó, UBND xã cũng kiến nghị xây dựng đập tràn bắc qua sông để tích trữ nước phục vụ sản xuất trong mùa khô và đầu tư 2 trạm bơm nhằm đảm bảo nguồn nước tưới cho người dân. “Khi các công trình này hoàn thành, người dân địa phương sẽ có điều kiện mở rộng sản xuất, chuyển từ canh tác một vụ sang hai vụ lúa mỗi năm, góp phần cải thiện thu nhập và ổn định đời sống”, ông Chung chia sẻ.