Nguyễn Uông Ngọc Lâm đang là học sinh lớp 9A2, Trường Phổ thông Việt Mỹ (phường Cái Răng, TP. Cần Thơ). Em là gương mặt quen thuộc tại các cuộc thi về trường học sinh thái hay tái chế rác thải nhựa của ngành giáo dục và đạo tạo thành phố.
Ngọc Lâm bắt đầu hành trình với tái chế rác thải từ tháng 11/2024. Cô học trò nhỏ khi ấy chưa hình dung được rằng những mảnh giấy A4 đã qua sử dụng, chai nhựa bỏ đi hay những chiếc lá rụng bên công viên lại có thể trở thành những sản phẩm độc đáo và hữu ích. Nhờ sự hướng dẫn tận tình của thầy cô và niềm đam mê sáng tạo, Lâm đã biến những điều tưởng như không có giá trị thành những tác phẩm mang “hơi thở xanh”.
Nguyễn Uông Ngọc Lâm (bìa phải) giới thiệu về các sản phẩm, mô hình được sáng tạo từ giấy và rác thải. Ảnh: Kim Anh.
Thoạt nhìn các sản phẩm tưởng chừng đơn giản, nhưng quy trình để tạo ra nó lại rất kỳ công. Từ khâu tìm kiếm và chuẩn bị nguyên liệu, đến khi lên bảng vẽ và tạo hình tốn khá nhiều thời gian.
Lâm cùng các bạn trong nhóm phải lần mò tìm giấy phế liệu từ nhà kho của trường, ở nhà và thu gom thêm tại các điểm phân loại rác. Giấy sau đó được xé nhỏ, ngâm vào nước cho mềm ra và phối trộn cùng keo sữa để xây dựng thành các mô hình. Sau khi hoàn chỉnh phần thô, em tiếp tục sơn thêm màu nước và tìm nhặt thêm các lá, cành cây ở công viên hoặc các chai nhựa bỏ đi, cắt lại thành những bông hoa để trang trí cho tác phẩm.
Tất cả các công đoạn đều đòi hỏi người làm phải kiên nhẫn, tỉ mỉ và khéo léo. Lâm chia sẻ, mỗi sản phẩm là một lần thử thách, nhưng cũng là cơ hội để em và bạn bè học thêm nhiều điều về sự kiên trì, sáng tạo và giá trị của việc tiết kiệm tài nguyên.
Đến nay, Ngọc Lâm đã cho ra đời nhiều sản phẩm đa dạng như: mô hình ngôi nhà tái chế từ giấy phế liệu để trang trí; núi lửa ứng dụng trong học tập; bức tranh từ giấy vụn tô điểm cho không gian sống; những chiếc đèn ngủ hay phướn trưng bày vào dịp Tết. Điều đáng quý là phần lớn các sản phẩm này không chỉ mang tính nghệ thuật sáng tạo mà còn có giá trị sử dụng thực tế, phục vụ cho việc học tập, trang trí hoặc làm quà tặng.
Mô hình khu vườn xanh được tạo ra từ những chai nhựa, giấy vụn, lá cây. Ảnh: Kim Anh.
Đặc biệt, các sản phẩm này từng giành được những thành tích ấn tượng như: giải Ba cuộc thi tái chế rác thải nhựa cấp quận, giải Nhì cấp thành phố. Điều này không chỉ là sự công nhận về kỹ năng sáng tạo, mà còn là nguồn động viên to lớn để các cô cậu học trò tiếp tục theo đuổi con đường gieo mầm giá trị xanh từ rác thải.
Ngọc Lâm bày tỏ, điều khiến em cảm thấy hạnh phúc nhất không phải là những giải thưởng hay lời khen ngợi, mà là khi các sản phẩm của mình được bạn bè, thầy cô đón nhận và sử dụng.
“Một chiếc đèn ngủ bằng giấy tái chế hay một bức tranh từ giấy vụn được treo trang trọng trong lớp học, đó là những khoảnh khắc khiến em nhận ra công sức mình bỏ ra đã thực sự mang lại giá trị. Thay vì vứt bỏ rác thải, chúng ta có thể tận dụng để tạo ra sản phẩm có ích cho cuộc sống. Mỗi sản phẩm không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn góp phần bảo vệ môi trường. Điều đó khiến em rất vui và tự hào”, Ngọc Lâm bộc bạch.
Các mô hình tái chế từ rác thải đang được lưu giữ tại thư viện Trường Phổ thông Việt Mỹ, như một phương pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh. Ảnh: Kim Anh.
Không chỉ dừng lại ở việc tái chế rác thải thành giá trị xanh, Ngọc Lâm mong muốn có thể thử sức, phát triển thêm nhiều sản phẩm tái chế có tính ứng dụng cao hơn, hướng tới thương mại hóa sản phẩm.
Trong nhịp sống hiện đại, khi rác thải đang trở thành thách thức toàn cầu, những hành động nhỏ nhưng thiết thực của Ngọc Lâm chính là lời nhắc nhở rằng: rác thải không chỉ là thứ bỏ đi, mà hoàn toàn có thể tái sinh thành những giá trị mới. Bảo vệ môi trường không cần những việc làm quá lớn lao, mà chỉ cần mỗi người biết bắt đầu từ những điều giản dị quanh mình.
