1. Bệnh viêm phổi là gì?
Bệnh viêm phổi (Pneumonia) hay còn có tên gọi khác là bệnh viêm phổi mang tính tiếp xúc cộng đồng mắc phải (Community-Acquired Pneumonia); bệnh viêm phổi khu trú hay viêm phế quản-phổi (Broncho Pneumonia), đây là căn bệnh viêm nhiễm gây nên bởi các loại sinh vật gây bệnh, như vi khuẩn, virút, nấm và là căn bệnh có tỷ lệ người mắc rất cao, từ nhẹ đến nặng và có thể gây tử vong. Mức độ nặng nhẹ còn phụ thuộc vào các tác nhân gây bệnh, độ tuổi cũng như tình trạng sức khoẻ của mỗi người.
Viêm phổi do virus là dạng bệnh nan y nhất thường gặp ở người lớn, thủ phạm chính là do virus Streptococcus pneumoniae hay còn gọi là virus Pneumococcus. Các loại virus gây bệnh về đường hô hấp là nguyên nhân gây bệnh viêm phổi nhiều nhất ở nhóm trẻ từ 2 đến 3 tuổi, đến tuổi đi học trẻ thường bị viêm phổi do virus Mycoplasma pneumoniae gây ra. Trong một số trường hợp nhất là người già, bệnh viêm phổi thường diễn ra sau khi mắc phải bệnh cúm,ccảm lạnh, hoặc bị lây bệnh ngay trong bệnh viện, lý do hệ miễn dịch của cơ thể suy yếu, hoặc cũng có trường hợp viêm nhiễm do khuẩn nhờn thuốc.
2. Dấu hiệu & triệu chứng lâm bệnh
- Ho kèm theo đờm xanh hoặc đôi khi có máu
- Sốt run rẩy
- Đau tức ngực nhất là khi thở sâu hay ho
- Thở gấp, thở nhanh
- Khó thở
- Ngoài ra còn xuất hiện số triệu chứng như đau đầu, ra nhiều mồ hôi, da tái nhợt, ăn không ngon miệng, mệt mỏi và nếu là người già thường xuất hiện tình trạng lộn xộn.
3. Cách phòng ngừa
- Thường xuyên rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng nhất là khi xì mũi, sau khi đi vệ sinh tiểu đại tiện, trước khi chuẩn bị ăn uống hay chuẩn bị thức ăn.
- Không nên hút thuốc, thuốc lá có thể gây phá huỷ phổi, giảm các chức năng hô hấp vốn có của phổi và làm tăng nguy cơ viêm nhiễm và nhiều chứng bệnh nan y khác.
- Khi vệ sinh nhà cửa hoặc những vùng bụi bẩn nên đeo khẩu trang.
Ngoài ra để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh viêm phổi nhất là ở trẻ em và người già, người mắc bệnh tiểu đường, hen suyễn, bệnh tràn khí phổi, bệnh HIV, ung thư và các loại bệnh mạn tính khác nên tiêm phòng vacxin như vacxin viêm phổi Pneumovax và Prevnar, hai loại này có tác dụng phòng chống virus Streptococcus pneumoniae rất tốt.
- Vacxin cúm có tác dụng phòng ngừa bệnh viêm phổi và các chứng viêm nhiễm gây nên bởi virus cúm influenza. Vacxin này được tiêm hàng năm vì virus liên tục phát triển.
-Vacxin Hib có tác dụng phòng ngừa bệnh viêm phổi ở trẻ em, đặc biệt là virus Haemophilus influenzae tuýp b.
Trường hợp đang điều trị tại bệnh viện nên tập cách thở sâu, giúp cho phổi làm việc tốt và nhanh phục hồi nhất là sau khi phẫu thuật. Ngoài ra cũng có thể sử dụng máy thở để hỗ trợ thở sâu. Những người mắc bệnh ung thư, HIV nên tư vấn bác sĩ về cách phòng bệnh viêm phổi cho phù hợp với hoàn cảnh của bản thân.
4. Cách chẩn đoán
Những người mắc bệnh viêm phổi thường khó thở hoặc thở nhanh kèm theo tiếng kêu khè khè. Một số phương pháp dùng để chẩn đoán bệnh như chụp X quang ngực, thử đờm để phát hiện ra sinh vật gây bệnh, sử dụng kỹ thuật thử test CBC để kiểm tra số lượng tế bào máu trắng, nếu cao là bị bệnh do vi khuẩn. Thử máu để kiểm tra hàm lượng ôxy, thử test bằng kỹ thuật thoracic CT, sử dụng kỹ thuật quét Scan vv...
5. Cách điều trị
Nếu viêm phổi do khuẩn gây ra thì có thể dùng kháng sinh còn do virus thì thuốc kháng sinh sẽ không có tác dụng, cũng có trường hợp rất khó phát hiện giữa virus và vi khuẩn, trong trường hợp này người ta thường kê đơn kháng sinh. Trường hợp mắc bệnh mạn tính, có các triệu chứng nguy hiểm hoặc có hàm lượng ô xy trong máu thấp thì nên vào viện điều trị dùng kháng sinh liều cao hoặc áp dụng liệu pháp ôxy. Trong trường hợp điều trị ở nhà nên tăng cường uống nước để giúp cho việc thở dễ dàng, nghỉ ngơi và làm những việc nhẹ, sử dụng aspirin hoặc acetaminophen để giảm sốt, tuyệt đối không được dùng aspirin cho trẻ nhỏ. Kể cả người lớn lẫn trẻ em đều có thể đưa vào viện để điều trị, nhưng chỉ nên nhập viện trong các trường hợp sau:
- Có các dấu hiệu xấu về đường hô hấp
- Thở dốc, khó thở, lạnh run, sốt liên tục
- Thở nhanh và đau ngực
- Ho nhiều kèm theo đờm xanh đen và có máu
- Đau ngực nhất là khi ho
- Ra nhiều mồ hôi vào ban đêm và sút cân không rõ lý do
- Sức khoẻ hệ miễm dịch suy yếu như người mắc bệnh HIV, sử dụng Steroid dài kỳ và những người đang trong giai đoạn sử dụng liệu pháp hoá trị liệu.
