Từ mái nhà tạm đến giấc mơ đủ đầy
Anh La Văn Chay ở thôn Nặm Cắm, xã Thượng Giáo, huyện Ba Bể (Bắc Kạn) nhiều năm sống trong căn nhà gỗ mục nát, siêu vẹo, đời sống luôn trong cảnh nghèo túng. Gia đình có khoảng 2.000m2 đất nhưng thiếu nước nên chỉ trồng ngô, nhà có hơn 1ha rừng nhưng do sức yếu nên không làm được. Năm nay, anh Chay đón nhận tin vui khi gia đình được hỗ trợ làm nhà ở theo chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát.
“Tôi đã chuẩn bị sẵn nền rồi, chỉ chờ sang tháng 7 là khởi công. Mẹ già tôi đau yếu, mấy năm sống khổ, nay chuẩn bị có nhà mới rất vui,” anh Chay chia sẻ.
Căn nhà cũ siêu vẹo của anh La Văn Chay chuẩn bị được thay thế bằng ngôi nhà mới từ chương trình xóa nhà tạm. Ảnh: Ngọc Tú.
Gia cảnh anh Chay cũng như hàng trăm hộ dân ở Bắc Kạn từng ngày nỗ lực vươn lên từ khó khăn. Tỉnh Bắc Kạn đã đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận trong giảm nghèo bền vững, cải thiện nhà ở, chăm sóc y tế và nâng cao đời sống văn hóa người dân vùng nông thôn, miền núi, dân tộc thiểu số.
Quán triệt tinh thần của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Bắc Kạn lần thứ XII (nhiệm kỳ 2020–2025) về phát triển bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số, giảm nghèo được tỉnh xác định là một nhiệm vụ xuyên suốt, trọng tâm. Nhiều chính sách hỗ trợ đồng bộ được triển khai thông qua các chương trình mục tiêu quốc gia, đặc biệt là Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.
Đến cuối năm 2024, tỷ lệ nghèo đa chiều tỉnh Bắc Kạn còn 28,7%, khu vực nông thôn là 35,2%. Riêng hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm còn 21,11%, trung bình mỗi năm giảm hơn 3%, đạt chỉ tiêu đề ra. Đây là kết quả của sự phối hợp giữa hỗ trợ sinh kế, tín dụng chính sách, đào tạo nghề, nâng cao năng lực cộng đồng và ưu tiên đầu tư kết cấu hạ tầng vùng khó khăn.
Một trong những dấu ấn quan trọng là công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo. Tỉnh Bắc Kạn đã huy động nhiều nguồn lực hỗ trợ xây mới và cải tạo tổng cộng 3.440 ngôi nhà cho hộ nghèo, hộ cận nghèo khó khăn về nhà ở. Bên cạnh việc có chỗ ở kiên cố, nhiều hộ cũng được hỗ trợ nước sinh hoạt, công trình vệ sinh, tạo điều kiện sống ổn định hơn.
Tại các xã điểm xây dựng nông thôn mới, chuyển biến rõ ràng nhất là tiêu chí về nhà ở dân cư và tiêu chí giảm nghèo. Trong 95 xã toàn tỉnh, đã có 42 xã đạt tiêu chí nhà ở, 31 xã đạt tiêu chí nghèo đa chiều, cho thấy hiệu quả của việc lồng ghép các chương trình an sinh vào thực tế địa phương.
Diện mạo nông thôn ở Bắc Kạn đang đổi thay từng ngày. Ảnh: Ngọc Tú.
Chăm lo toàn diện đời sống vùng nông thôn
Không chỉ giảm nghèo về vật chất, Bắc Kạn còn chú trọng đến việc nâng cao chất lượng sống tinh thần cho người dân. Các chương trình thành phần trong xây dựng nông thôn mới đã đồng loạt triển khai về giáo dục, y tế, văn hóa tại vùng sâu, vùng xa.
Năm 2024, 100% học sinh tốt nghiệp THCS, 8/8 huyện, thành phố đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non, tiểu học mức độ 3; phổ cập trung học cơ sở đạt mức độ 2 trở lên ở tất cả các xã. Đồng thời, tỉnh đã mở 47 lớp xóa mù chữ cho hơn 1.000 học viên, đặc biệt quan tâm đến phụ nữ, người khuyết tật và người dân tộc thiểu số.
Công tác phân luồng sau THCS được thực hiện tốt, góp phần tăng tỷ lệ học sinh tham gia học nghề, phù hợp định hướng phát triển kinh tế, xã hội địa phương.
Tỉnh đã củng cố toàn diện mạng lưới y tế cơ sở, các trạm y tế xã được đầu tư trang thiết bị, nhân lực. Đặc biệt, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế toàn tỉnh đạt khoảng 97%, cao so với mặt bằng chung cả nước. Một số chỉ tiêu sức khỏe cộng đồng được cải thiện rõ rệt, tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng dưới 24%, thể nhẹ cân còn 15%.
Gìn giữ văn hóa đồng bào dân tộc thiểu số được tỉnh Bắc Kạn quan tâm. Ảnh: Ngọc Tú.
Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” lan tỏa mạnh mẽ, tạo chuyển biến tích cực trong nếp sống ở các khu dân cư. Hiện toàn tỉnh có 86 xã đạt tiêu chí văn hóa trong bộ tiêu chí nông thôn mới.
Nhiều chương trình bảo tồn văn hóa dân tộc được thực hiện như Dự án bảo tồn “Lượn Cọi” của người Tày ở huyện Pác Nặm, kiểm kê trang phục dân tộc Mông, Dao, quy hoạch danh thắng Hồ Ba Bể góp phần gắn bảo tồn văn hóa với phát triển du lịch cộng đồng.
