Điều tiết nguồn lực hợp lý
Trong hành trình xây dựng nông thôn mới (NTM), tỉnh Bắc Kạn đã và đang nỗ lực huy động, phân bổ và sử dụng hiệu quả các nguồn lực từ ngân sách Nhà nước và nguồn xã hội hóa. Từ chủ trương đúng đắn đến cách làm linh hoạt, tỉnh Bắc Kạn đã từng bước hiện thực hiện thành công các tiêu chí NTM, tạo chuyển biến rõ nét ở nhiều vùng quê.
Nhiều bản làng ở tỉnh Bắc Kạn đã khang trang, sạch đẹp hơn sau một thời gian thực hiện chương trình nông thôn mới. Ảnh: Ngọc Tú.
Giai đoạn 2021–2025, tỉnh Bắc Kạn đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn, trên cơ sở đó, Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành Nghị quyết số 09 và 12 năm 2022 về mức hỗ trợ ngân sách Nhà nước cho chương trình. UBND tỉnh chủ động xây dựng kế hoạch chi tiết, giao chỉ tiêu kinh tế, xã hội và phân bổ vốn kịp thời, đúng quy định.
Tổng vốn ngân sách Trung ương giao thực hiện Chương trình NTM tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2021–2025 là gần 564 tỷ đồng, trong đó hơn 450 tỷ đồng vốn đầu tư phát triển và gần 113,5 tỷ đồng vốn sự nghiệp. Tỉnh Bắc Kạn đã phân bổ toàn bộ nguồn vốn này đến các địa phương, lựa chọn 2 huyện thực hiện cơ chế đặc thù (theo Nghị quyết 111/2024/QH15).
Tính đến hết tháng 5/2025, tổng nguồn vốn đã giải ngân hơn 301 tỷ đồng, đạt 53% kế hoạch. Trong đó, vốn đầu tư phát triển đạt 57% và vốn sự nghiệp đạt 40%. Riêng năm 2023 và 2024, tốc độ giải ngân đều đạt trên 77%, thể hiện rõ hiệu quả trong điều hành và tổ chức thực hiện.
Một điểm đáng ghi nhận là tỉnh Bắc Kạn đã không để xảy ra tình trạng nợ đọng xây dựng cơ bản trong quá trình thực hiện chương trình. Đây là kết quả của việc phân bổ vốn đúng định mức, giao kế hoạch kịp thời giúp các địa phương chủ động triển khai các dự án đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng.
Bên cạnh thuận lợi, vẫn còn một số khó khăn nhất định khi một số năm, nguồn vốn phân bổ từ Trung ương chậm, hệ thống văn bản hướng dẫn chưa đồng bộ đã ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân ở một số thời điểm.
Nguồn lực từ chương trình NTM giúp nhiều hộ nông dân đầu tư phát triển các mô hình sản xuất nông nghiệp. Ảnh: Ngọc Tú.
Đa dạng hóa nguồn lực từ cộng đồng
Bên cạnh nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, tỉnh Bắc Kạn đã tích cực huy động nguồn lực khác để bổ sung cho chương trình xây dựng NTM. Tổng nguồn vốn huy động cho giai đoạn 2021–2025 đạt hơn 9.223 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn ngoài ngân sách chiếm tỷ trọng lớn.
Nổi bật là vốn tín dụng với 4.975 tỷ đồng, góp phần hỗ trợ nông dân phát triển sản xuất, cải thiện sinh kế. Cùng với đó là nguồn vốn lồng ghép từ các chương trình, dự án khác (hơn 3.185 tỷ đồng), nguồn vốn này giúp tăng hiệu quả đầu tư và tránh trùng lặp.
Đặc biệt, sự tham gia của người dân, doanh nghiệp và cộng đồng được phát huy, toàn tỉnh đã huy động được 223 tỷ đồng từ đóng góp tự nguyện, bao gồm cả tiền mặt, hiện vật và ngày công lao động được quy đổi. Đây là minh chứng rõ nét cho tinh thần đồng thuận, cùng vào cuộc của người dân trong xây dựng nông thôn mới ở Bắc Kạn.
Nguồn vốn từ doanh nghiệp tuy còn khiêm tốn, đạt gần 4,9 tỷ đồng nhưng là tín hiệu tích cực khi khu vực kinh tế tư nhân đã cùng tham gia phát triển hạ tầng và dịch vụ ở khu vực nông thôn.
Hạ tầng khu vực nông thôn ở tỉnh Bắc Kạn được đầu tư đồng bộ. Ảnh: Ngọc Tú.
Chính sự kết hợp hài hòa giữa vai trò "bà đỡ" của Nhà nước với sự chung tay của cộng đồng đã giúp chương trình xây dựng NTM tại Bắc Kạn có bước tiến vững chắc. Công trình hạ tầng, đường bê tông, mô hình kinh tế thực sự mang lại hiệu quả giúp đời sống người dân ngày càng khấm khá, bộ mặt nông thôn khang trang hơn.
Theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Bắc Kạn lần thứ XII, xây dựng nông thôn mới không chỉ nâng cao tiêu chí, mà quan trọng hơn là nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn. Do đó, việc huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực sẽ tiếp tục được tỉnh Bắc Kạn coi là nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới.
