[Bài cuối] Để trái vải thiều thị xã Chũ vươn ra khắp thế giới

Sản phẩm OCOP 5 - bệ phóng cho vải thiều vươn xa

Trái vải thiều ở thị xã Chũ và huyện Lục Ngạn, từ lâu đã là niềm tự hào của người dân Bắc Giang, không chỉ bởi hương vị thơm ngon đặc trưng mà còn bởi tiềm năng kinh tế to lớn mà nó mang lại. Vượt ra khỏi ranh giới một đặc sản địa phương, hơn ai hết, chính quyền địa và người dân ở đây luôn ấp ủ khát vọng xây dựng những trái vải thành một sản phẩm quốc gia mạnh, một biểu tượng của nông sản Việt Nam trên thị trường toàn cầu.

Nhìn về quá khứ, hành trình xây dựng thương hiệu cho vải thiều Lục Ngạn – Chũ đã được khởi động từ nhiều năm trước, đặt những viên gạch nền móng vững chắc. Một trong những dấu mốc quan trọng là việc vải thiều Lục Ngạn được cấp chứng nhận chỉ dẫn địa lý từ năm 2008, tạo cơ sở pháp lý quan trọng để bảo vệ và phát triển thương hiệu.

Tiếp đó, vải thiều ở đây đã được bảo hộ nhãn hiệu tại 8 quốc gia và đặc biệt, trở thành sản phẩm trái cây đầu tiên của Việt Nam được bảo hộ chỉ dẫn địa lý tại Nhật Bản. Những thành tựu này không chỉ khẳng định chất lượng và uy tín của trái vải Bắc Giang mà còn mở ra cánh cửa rộng lớn hơn cho việc tiếp cận các thị trường quốc tế.

Trong chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP), đặc sản vải thiều của HTX Nông nghiệp sản xuất và kinh doạnh dịch vụ tổng hợp Hồng Xuân, có địa chỉ tại phường Hồng Giang, thị xã Chũ được chứng nhận OCOP 5 sao. Đây không chỉ là sự công nhận về chất lượng đỉnh cao mà còn là động lực để các địa phương, HTX, doanh nghiệp tiếp tục đầu tư, nâng cấp sản phẩm, hướng tới những tiêu chuẩn quốc tế.

Ông Bùi Đức Văn – Chủ tịch UBND phường Hồng Giang, cho biết: “Việc sản phẩm vải thiều của Hợp tác xã Hồng Xuân trên địa bàn phường đạt được các chứng nhận uy tín như chỉ dẫn địa lý, OCOP 5 sao là những bước đi rất quan trọng và đúng đắn. Nó không chỉ giúp nâng cao giá trị sản phẩm mà còn tạo niềm tin cho người tiêu dùng, mở rộng cánh cửa vào các kênh phân phối hiện đại và thị trường xuất khẩu. Để thực sự trở thành sản phẩm quốc gia, cần có một chiến lược truyền thông, quảng bá bài bản, đồng bộ và sự cam kết duy trì chất lượng vượt trội, ổn định trên quy mô lớn”.

Ông La Văn Nam – Phó Giám đốc Sở Công Thương Bắc Giang, khẳng định: “Vải thiều lúc nào cũng được đánh giá là một sản phẩm rất ngon và chúng tôi đã chỉ đạo tất cả các nhà sản xuất đều phải hướng theo đúng tiêu chuẩn VietGAP và GlobalGAP và sản xuất theo hướng hữu cơ, sử dụng các công nghệ số vào trong sản xuất vải thiều. Chính vì vậy mà chất lượng vải thiều tại Bắc Giang ngày càng được nâng lên".

Biến từ tầm nhìn thành hành động cụ thể

Để trái vải thiều thực sự trở thành một sản phẩm quốc gia mạnh, có sức cạnh tranh toàn cầu, tỉnh Bắc Giang cùng với thị xã Chũ đang tập trung triển khai đồng bộ nhiều giải pháp chiến lược. Công tác xúc tiến thương mại và mở rộng thị trường được đặt lên hàng đầu.

Chia sẻ về những điểm mới trong công tác này, ông La Văn Nam – Phó Giám đốc Sở Công Thương Bắc Giang, cho biết: “UBND tỉnh Bắc Giang đã chủ động rất sớm xây dựng kế hoạch để xúc tiến thương mại. Điểm mới năm nay là sau khi tổ chức các đoàn khảo sát thị trường, đặc biệt là thị trường Trung Quốc, chúng tôi sẽ tổ chức một hội nghị quốc tế ngay tại Bắc Giang để giới thiệu các sản phẩm đặc sản, trong đó có vải thiều, với bạn bè trong nước và quốc tế. Mục tiêu là tập trung ký kết ngay hợp đồng với các nhà phân phối, các kênh tiêu thụ, các sàn thương mại điện tử”.

Một giải pháp đột phá nữa là việc tăng cường hợp tác với các đơn vị vận chuyển để đưa trái vải đi nhanh nhất tới mọi thị trường, cùng với việc tổ chức các hoạt động xúc tiến tại các điểm du lịch tập trung đông người và đông khách quốc tế như Nha Trang, Đà Nẵng, Phú Quốc. Trong bối cảnh công nghệ số, tỉnh Bắc Giang cũng phát huy sức mạnh của các sàn thương mại điện tử, chủ động ký kết với các nhà phân phối để đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng nhanh chóng và kịp thời hơn.

Đối với các thị trường quốc tế, Bắc Giang đã có nhiều năm kinh nghiệm và xây dựng được mối quan hệ tốt. “Như thị trường khó tính như là Mỹ, EU, Nhật Bản thì chúng ta cũng đã xây dựng được cái thương hiệu và đã được công bố chỉ dẫn địa lý, đảm bảo rất tốt cho cái điều kiện”, ông Nam chia sẻ.

Đặc biệt, với thị trường Mỹ, sau nhiều năm nỗ lực, tín hiệu năm nay rất tốt khi các đối tác đã chủ động ký kết với các nhà phân phối vải thiều Việt Nam, các điều kiện về hải quan, thủ tục, kiểm dịch thực vật đều thuận lợi. Với thị trường truyền thống Trung Quốc, tỉnh đã chủ động làm việc với các cửa khẩu hai bên để tạo điều kiện lưu thông nhanh nhất.

Để đảm bảo chất lượng đồng nhất, quy trình sản xuất, sơ chế, đóng gói và bảo quản được kiểm soát nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hướng hữu cơ và yêu cầu của từng nước nhập khẩu. Sự liên kết chặt chẽ giữa “4 nhà” (Nhà nước - Nhà nông - Nhà khoa học - Doanh nghiệp) cũng là yếu tố then chốt. Bên cạnh đó, việc phát triển chế biến sâu để đa dạng hóa sản phẩm, phục vụ thị trường quanh năm và phát triển du lịch gắn với thương hiệu vải thiều cũng là những giải pháp quan trọng đang được tỉnh Bắc Giang và các địa phương triển khai.

“Nhà nước phải tạo mọi cơ chế, tạo mọi điều kiện về hướng dẫn khoa học kỹ thuật cho người sản xuất và tạo các cái quy chuẩn rồi các điều kiện hỗ trợ về bao bì, tem nhãn, chỉ dẫn địa lý. Nhà phân phối sẽ liên kết với các nhà sản xuất từ khâu chăm sóc đến khâu tiêu thụ. Các đơn vị vận tải cũng ký kết hợp đồng trước, chính quyền chỉ có tạo cơ chế, làm trọng tài để họ tổ chức sản xuất và tiêu thụ sản phẩm”, ông Nam phân tích.