Giải pháp quản lý sức khỏe tổng hợp cho cây dừa. Trình bày: ThS Huỳnh Thị Ngọc Diễm, Phó Giám đốc Trung tâm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật phía Nam.
5 nhóm giải pháp để nâng cao năng suất cây dừa
Theo bà Huỳnh Thị Ngọc Diễm, Phó Giám đốc Trung tâm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật phía Nam, Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) là vùng trồng dừa lớn nhất cả nước. Trong thời gian gần đây, nhiều địa phương đã chuyển giao và đưa vào sản xuất các giống mới như dừa Xiêm xanh bầu, dừa Mã Lai, dừa dứa, đồng thời nghiên cứu phát triển giống chịu mặn, năng suất cao và nhân giống bằng công nghệ cấy mô, cấy phôi để bảo tồn nguồn gen quý như dừa sáp.
Tuy nhiên, bà Diễm cho biết, chất lượng vùng nguyên liệu dừa còn chưa đồng đều, kỹ thuật trồng và chăm sóc chưa được áp dụng thống nhất, hệ thống tưới tiêu còn lạc hậu. Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn và sự xuất hiện của nhiều loại sâu bệnh nguy hiểm như bọ cánh cứng, sâu đầu đen, đuông dừa đang đe dọa năng suất và chất lượng trái. Chi phí phòng trừ sâu bệnh tăng cao, trong khi nhiều hộ nông dân vẫn thiếu liên kết và chưa được tập huấn kỹ thuật hiện đại.
Để nâng cao chất lượng vùng nguyên liệu, bà Diễm đề xuất 5 nhóm giải pháp trọng tâm. Thứ nhất là ứng dụng công nghệ mới như tưới nhỏ giọt, cảm biến độ ẩm, tưới tự động và phát triển giống dừa năng suất cao, kháng bệnh tốt. Thứ hai, tổ chức đào tạo, tập huấn cho nông dân về kỹ thuật canh tác và quản lý vườn hiệu quả. Thứ ba, tăng cường liên kết sản xuất, xây dựng hợp tác xã, kết nối với doanh nghiệp chế biến để bảo đảm đầu ra. Thứ tư, thúc đẩy canh tác bền vững, ưu tiên sử dụng phân bón hữu cơ, tác nhân sinh học thay thế thuốc hóa học, bảo vệ tài nguyên đất và nước. Cuối cùng là xây dựng thương hiệu và quảng bá sản phẩm dừa ĐBSCL ra thị trường quốc tế.
Bà cũng nhấn mạnh việc triển khai quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp (IPHM), mô hình kết hợp đồng bộ các biện pháp giống, canh tác, sinh học và hóa học. Trong đó, cần thả thiên địch tự nhiên như ong ký sinh, bọ đuôi kìm, kiến vàng; sử dụng nấm xanh, nấm trắng để kiểm soát sâu hại và hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Việc tuân thủ nguyên tắc “bốn đúng” trong sử dụng thuốc là yêu cầu bắt buộc đối với các vùng dừa xuất khẩu.
Theo bà Diễm, áp dụng IPHM sẽ giúp cây dừa phát triển ổn định, tăng năng suất và chất lượng trái, đồng thời đáp ứng tốt các tiêu chuẩn an toàn, truy xuất nguồn gốc và thị trường xuất khẩu, góp phần xây dựng chuỗi giá trị dừa bền vững cho ĐBSCL.
