Ngày 6/11, tại Trường Đại học Trà Vinh, Báo Nông nghiệp và Môi trường phối hợp Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Trường Đại học Trà Vinh, Hiệp hội Dừa Việt Nam cùng Sở Nông nghiệp và Môi trường các tỉnh ĐBSCL tổ chức Diễn đàn “Truyền thông quản lý sức khỏe cây dừa Việt Nam đáp ứng yêu cầu sản xuất gắn với người tiêu dùng”.
Diễn đàn được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, quy tụ đại biểu là lãnh đạo cơ quan quản lý, đại diện Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, lãnh đạo UBND và Sở Nông nghiệp và Môi trường các địa phương, đại diện Hiệp hội Dừa Việt Nam, các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu dừa và hợp tác xã trồng dừa tiêu biểu.
Tại diễn đàn sẽ diễn ra Lễ ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác giữa các cơ quan, doanh nghiệp nhằm thúc đẩy chuỗi giá trị ngành dừa phát triển bền vững, thích ứng và hội nhập sâu rộng.
8h45
5 nhóm giải pháp để nâng cao năng suất cây dừa
Theo bà Huỳnh Thị Ngọc Diễm, Phó Giám đốc Trung tâm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật phía Nam, Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) là vùng trồng dừa lớn nhất cả nước. Trong thời gian gần đây, nhiều địa phương đã chuyển giao và đưa vào sản xuất các giống mới như dừa Xiêm xanh bầu, dừa Mã Lai, dừa dứa, đồng thời nghiên cứu phát triển giống chịu mặn, năng suất cao và nhân giống bằng công nghệ cấy mô, cấy phôi để bảo tồn nguồn gen quý như dừa sáp.
Bà Huỳnh Thị Ngọc Diễm, Phó Giám đốc Trung tâm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật phía Nam. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Tuy nhiên, bà Diễm cho biết, chất lượng vùng nguyên liệu dừa còn chưa đồng đều, kỹ thuật trồng và chăm sóc chưa được áp dụng thống nhất, hệ thống tưới tiêu còn lạc hậu. Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn và sự xuất hiện của nhiều loại sâu bệnh nguy hiểm như bọ cánh cứng, sâu đầu đen, đuông dừa đang đe dọa năng suất và chất lượng trái. Chi phí phòng trừ sâu bệnh tăng cao, trong khi nhiều hộ nông dân vẫn thiếu liên kết và chưa được tập huấn kỹ thuật hiện đại.
Để nâng cao chất lượng vùng nguyên liệu, bà Diễm đề xuất 5 nhóm giải pháp trọng tâm. Thứ nhất là ứng dụng công nghệ mới như tưới nhỏ giọt, cảm biến độ ẩm, tưới tự động và phát triển giống dừa năng suất cao, kháng bệnh tốt. Thứ hai, tổ chức đào tạo, tập huấn cho nông dân về kỹ thuật canh tác và quản lý vườn hiệu quả. Thứ ba, tăng cường liên kết sản xuất, xây dựng hợp tác xã, kết nối với doanh nghiệp chế biến để bảo đảm đầu ra. Thứ tư, thúc đẩy canh tác bền vững, ưu tiên sử dụng phân bón hữu cơ, tác nhân sinh học thay thế thuốc hóa học, bảo vệ tài nguyên đất và nước. Cuối cùng là xây dựng thương hiệu và quảng bá sản phẩm dừa ĐBSCL ra thị trường quốc tế.
Bà cũng nhấn mạnh việc triển khai quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp (IPHM), mô hình kết hợp đồng bộ các biện pháp giống, canh tác, sinh học và hóa học. Trong đó, cần thả thiên địch tự nhiên như ong ký sinh, bọ đuôi kìm, kiến vàng; sử dụng nấm xanh, nấm trắng để kiểm soát sâu hại và hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Việc tuân thủ nguyên tắc “bốn đúng” trong sử dụng thuốc là yêu cầu bắt buộc đối với các vùng dừa xuất khẩu.
Theo bà Diễm, áp dụng IPHM sẽ giúp cây dừa phát triển ổn định, tăng năng suất và chất lượng trái, đồng thời đáp ứng tốt các tiêu chuẩn an toàn, truy xuất nguồn gốc và thị trường xuất khẩu, góp phần xây dựng chuỗi giá trị dừa bền vững cho ĐBSCL.
8h30
Ngành dừa đang phải đối mặt với nhiều thách thức
Phát biểu khai mạc, PGS.TS Nguyễn Minh Hòa, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Trà Vinh, nhấn mạnh: Diễn đàn “Truyền thông quản lý sức khỏe cây dừa Việt Nam đáp ứng yêu cầu sản xuất gắn với người tiêu dùng” là sự kiện khoa học mang ý nghĩa thiết thực, quy tụ các nhà khoa học, nhà quản lý, doanh nghiệp và nông dân cùng hướng đến mục tiêu phát triển ngành dừa bền vững, gắn với xuất khẩu quốc tế.
PGS.TS Nguyễn Minh Hòa, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Trà Vinh, phát biểu mở đầu diễn đàn. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Việt Nam hiện nằm trong nhóm 10 quốc gia có diện tích và sản lượng dừa lớn nhất thế giới, trong đó riêng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) chiếm khoảng 80%. Tuy nhiên, ngành dừa đang phải đối mặt với nhiều thách thức như: biến đổi khí hậu, sâu bệnh và các tiêu chuẩn quốc tế ngày càng khắt khe. Vì vậy, diễn đàn lần này đóng vai trò cầu nối giữa nhà khoa học và người trồng dừa, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường trong và ngoài nước.
Ông cho biết, Trường Đại học Trà Vinh đang tích cực chung tay thực hiện nhiều dự án chọn tạo giống mới, đẩy mạnh chế biến sâu và xây dựng đề án phát triển vườn dừa đặc trưng của vùng. “Tôi tin rằng diễn đàn sẽ giúp lan tỏa mạnh mẽ thông điệp về quản lý cây dừa hiệu quả, bền vững, nâng cao nhận thức và tinh thần trách nhiệm của cộng đồng trong việc bảo vệ và phát triển vùng nguyên liệu dừa tại địa phương”, PGS.TS Hòa chia sẻ.
