Ở nơi “sinh ra” nghề nuôi bò vỗ béo
Các thôn An Thành, Cù Lâm, Đông Lâm, Tân Lập, Tráng Long và Trường Cửu (xã An Nhơn Bắc) là những địa phương đầu tiên ở vùng phía Đông tỉnh Gia Lai phát triển nghề nuôi bò vỗ béo. Tính đến nay, nghề đã gắn bó với người dân ở đây hơn 20 năm.
Tại các thôn này có nghề truyền thống nấu rượu Bàu Đá. Cứ một mẻ rượu ra lò lại để lại môi trường một lượng hèm rượu (còn gọi là bã rượu hay xác rượu) khá lớn. Trước đây hèm rượu thường bị bỏ, nhưng rồi người dân nảy ra ý tưởng tận dụng phụ phẩm này để nuôi bò. Từ đó, nghề nuôi bò vỗ béo hình thành. Người dân rong ruổi khắp nơi, nhất là các địa phương miền núi mua những con bò ốm, bò kéo cộ mất sức về chăm sóc. Họ lấy hèm rượu trộn với cháo, cám, rau cho bò ăn. Không lâu sau, bò khỏe, mập và có giá bán cao hơn.

Nghề nuôi bò vỗ béo giúp nhiều hộ dân ở xã Anh Nhơn Bắc (Gia Lai) giảm nghèo bền vững. Ảnh: V.Đ.T.
Theo anh Nguyễn Hữu Độ, cán bộ thú y cơ sở thuộc Trạm Chăn nuôi và Thú y khu vực 3, nghề nuôi bò vỗ béo ở các thôn An Thành, Cù Lâm, Đông Lâm, Tân Lập, Tráng Long và Trường Cửu (xã An Nhơn Tây) thời cao điểm có đến gần 3.500 con. “Bà con xác định nuôi bò vỗ béo là nghề xóa đói giảm nghèo, nên dù giá bò có lên hay xuống cũng bám nghề”, anh Độ cho hay.
Chị Lê Thị Sương (60 tuổi, ở thôn Đông Lâm, xã An Nhơn Tây) gắn bó với nghề nuôi bò vỗ béo trong nhiều năm. “Tôi lớn tuổi rồi, không còn sức khỏe để nuôi nhiều. Mỗi lần mua bò tôi chỉ mua 3 con bò cái ốm. Bò cái có giá thấp hơn bò đực, tôi mua 3 con bò khoảng 40 triệu đồng. Sau 2 tháng nuôi, tôi bán được 60 triệu đồng, lãi được 20 triệu đồng”, chị Sương cho hay.
Nghề nuôi bò vỗ béo của nông dân xã An Nhơn Tây cho thu nhập ổn định, giúp nhiều hộ nông dân thoát nghèo. Tiếng lành đồn xa, mô hình đã nhanh chóng lan rộng khắp các địa phương trong vùng. Nhiều hộ chăn nuôi có đất trồng cỏ mua bò đực giống BBB (Blanc Blue Belge) về nuôi vỗ béo. Bò BBB xương cốt to, chăm sóc đúng quy trình rất nhanh tăng trọng. Sau gần một năm vỗ béo, bò cái BBB đạt trọng lượng 400-500 kg/con, bò đực đạt trên 500 kg/con.
Chị Nguyễn Thị Thu Đông (41 tuổi) nhưng đã có thâm niên 20 năm nuôi bò vỗ béo ở thôn Đông Lâm (xã An Nhơn Tây). “Vợ chồng tôi theo nghề nuôi bò vỗ béo ngay thời điểm người chăn nuôi ở xã An Nhơn Tây phát triển mạnh nghề này. Khi ấy, tháng nào vợ chồng tôi cũng có bò xuất chuồng, bò thịt bán ra “bò xác” mua vào liên tục”, chị Đông chia sẻ. Hiện chồng chị hằng ngày vẫn đi lùng tìm mua những con “bò xác” (bò ốm, bò thải loại) từ những nơi khác vê chăm sóc, vỗ béo theo quy trình riêng. Nhờ kinh nghiệm tích lũy nhiều năm, đàn bò của gia đình chị luôn tăng trọng nhanh, chất lượng thịt tốt, mang lại nguồn thu ổn định.

Ở thôn An Đôn (xã Hoài Ân, Gia Lai) có 112 hộ dân thi đã có đến 107 hộ nuôi bò vỗ béo. Ảnh: V.Đ.T.
Cả làng nuôi bò vỗ béo
Vào năm 2019, khi dịch tả lợn Châu Phi bùng phát trên địa bàn, 112 hộ dân ở thôn An Đôn (xã Hoài Ân, Gia Lai) lâm cảnh đốn đốn. Hơn một nửa số hộ dân ở đây lâm cảnh nghèo hoặc cận nghèo.
“Trong khó ló khôn”, người dân An Đôn đồng loạt nuôi bò vỗ béo thay nuôi heo. Những chuồng heo trước đây được họ nâng mái lên cao rồi mua bò về nuôi. Để tạo nguồn thức ăn cho bò, phần lớn diện tích đất nông nghiệp ở An Đôn được chuyển sang trồng cỏ.
Điều lạ là chính quyền và ngành chức năng thôn An Đôn không phải hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi, chăm sóc bò cho các hộ dân. Bởi, người dân An Đôn tự truyền nghề, chia sẻ với nhau kinh nghiệm cho nhau trong chăn nuôi, phòng dịch. Thế nên, bà con cả thôn cùng thạo nghề, nâng đỡ nhau thoát khỏi cái nghèo. Về An Đôn bây giờ, giữa làng quê mộc mạc, nhiều nhà có cả ga ra ô tô. Điều này chứng tỏ cái nghèo không còn “đao bám” những nông dân thuần nông năng động.

Hầu hết đất nông nghiệp ở thôn An Đôn (xã Hoài Ân, Gia Lai) đều được trồng cỏ để phục vụ nghề nuôi bò vỗ béo. Ảnh: V.Đ.T.
Theo bà Võ Thị Kiều, Trưởng phòng Kinh tế xã Hoài Ân, tổng đàn bò của xã hiện có 6.366 con, riêng thôn An Đôn có 220 con. Nhờ nuôi bò vỗ béo mà đời sống người dân xã Hoài Ân nói chung và thôn An Đôn nói riêng ngày càng ổn định, sung túc hơn, trẻ em có điều kiện học hành đến nơi đến chốn.
“Toàn thôn có 112 hộ dân thì đã có đến 107 hộ nuôi bò vỗ béo, hộ nuôi ít 2-3 con, hộ nuôi nhiều 10 con. Nhờ nuôi bò vỗ béo mà hàng chục hộ dân của thôn thoát nghèo, từng bước làm giàu, ổn định cuộc sống lâu dài", ông Lê Thanh Bình, Trưởng thôn An Đôn cho hay.