Trong những năm qua, xã Hữu Liên (Lạng Sơn) đã nỗ lực vượt khó để giảm nghèo. Cùng với đó, địa phương từng bước thay đổi diện mạo nông thôn miền núi, giúp đồng bào dân tộc thiểu số có thêm nhiều cơ hội phát triển sinh kế và vươn lên ổn định cuộc sống.
Ông Nguyễn Quang Hòa, Chủ tịch UBND xã Hữu Liên. Ảnh: Văn Việt.
Chủ tịch UBND xã Hữu Liên, ông Nguyễn Quang Hòa trao đổi với Báo Nông nghiệp và Môi trường về những kết quả đạt được, cũng như khó khăn và giải pháp trong thời gian tới.
Xin ông cho biết một số kết quả nổi bật trong công tác giảm nghèo của xã Hữu Liên thời gian qua?
Thời gian qua, được sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh cùng sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, công tác giảm nghèo của Hữu Liên đã đạt nhiều kết quả quan trọng. Tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân hằng năm giai đoạn 2021-2025 khoảng 4,2%/năm. Hiện nay nhiều hộ không chỉ thoát nghèo mà còn vươn lên làm giàu chính đáng, ổn định cuộc sống bền vững.
Hạ tầng thiết yếu như đường giao thông nông thôn, trường học, trạm y tế, nước sinh hoạt… được quan tâm đầu tư đồng bộ, nhất là ở các thôn bản đặc biệt khó khăn.
Bên cạnh đó, chính sách hỗ trợ vay vốn ưu đãi, đào tạo nghề, xuất khẩu lao động, khuyến nông - lâm - ngư nghiệp cũng được triển khai hiệu quả, giúp người dân có thêm sinh kế. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số được nâng lên rõ rệt.
Với đặc thù là xã miền núi, đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, Hữu Liên đã tham mưu cho tỉnh trong việc ban hành chính sách giảm nghèo như thế nào?
Chúng tôi xác định mọi chính sách muốn hiệu quả thì phải bám sát điều kiện thực tế địa phương. Trên cơ sở đó, xã đã tham mưu cho tỉnh một số chính sách giảm nghèo trọng tâm.
Thứ nhất, phát triển các chương trình sản xuất nông nghiệp gắn với lợi thế của địa phương. Điển hình như chăn nuôi đại gia súc phù hợp với điều kiện khí hậu, đồng cỏ tự nhiên; phát triển du lịch cộng đồng dựa trên bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc.
Thứ hai, xã kiến nghị ưu tiên đầu tư hạ tầng thiết yếu gồm đường giao thông, trường lớp học, trạm y tế, nước sinh hoạt để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân phát triển kinh tế, nâng cao đời sống.
Thứ ba, chúng tôi đề xuất lồng ghép các chương trình hỗ trợ, tránh dàn trải. Nguồn lực được tập trung cho các địa bàn trọng điểm, qua đó đem lại hiệu quả rõ rệt, thiết thực hơn.
Trong quá trình triển khai, chắc hẳn đã có những mô hình hay, gương điển hình cần nhân rộng. Vậy xã thực hiện công tác này ra sao?
Hữu Liên coi tuyên truyền và nhân rộng điển hình tiên tiến là giải pháp quan trọng trong công tác giảm nghèo. Các mô hình sản xuất hiệu quả, gương sáng thoát nghèo bền vững đều được giới thiệu, phổ biến rộng rãi bằng nhiều kênh như: Loa phát thanh, pano, áp phích, mạng xã hội hay các buổi sinh hoạt cộng đồng.
Khi nhân rộng, xã ưu tiên lựa chọn những người có uy tín như già làng, trưởng bản, người đứng đầu dòng họ… để làm hạt nhân tiên phong. Đây là những người có ảnh hưởng trong cộng đồng, tiếng nói của họ có sức nặng, từ đó tạo sự tin tưởng, thuyết phục bà con, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số. Cách làm này giúp mô hình lan tỏa nhanh, tạo động lực cho cộng đồng.
Du lịch leo núi - loại hình du lịch mới mẻ tại Hữu Liên. Ảnh: Văn Việt.
Trong quá trình triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, xã gặp phải những khó khăn nào, thưa ông?
Có thể nói, khó khăn lớn nhất là điều kiện địa bàn Hữu Liên có diện tích rộng, dân cư phân tán, giao thông đi lại ở vùng sâu, vùng xa còn nhiều trở ngại.
Bên cạnh đó, trình độ dân trí chưa đồng đều, một bộ phận người dân vẫn còn duy trì tập quán sản xuất lạc hậu, ngại thay đổi, chưa mạnh dạn áp dụng tiến bộ khoa học – kỹ thuật. Nguồn lực hỗ trợ từ Nhà nước tuy đã được quan tâm nhưng so với nhu cầu thực tế vẫn còn hạn chế.
Ngoài ra, tư tưởng trông chờ, ỷ lại của một số hộ nghèo vẫn tồn tại. Đây là rào cản lớn trong việc thay đổi nhận thức, khơi dậy ý chí vươn lên làm giàu. Chính vì thế, công tác giảm nghèo bền vững ở Hữu Liên không chỉ đòi hỏi sự hỗ trợ từ chính quyền, mà còn cần sự nỗ lực tự thân từ người dân.
Xin ông cho biết những giải pháp ngắn và dài hạn để Hữu Liên tiếp tục thực hiện hiệu quả Chương trình giảm nghèo bền vững?
Trong ngắn hạn, chúng tôi tập trung rà soát, xác định đúng đối tượng thụ hưởng, triển khai kịp thời chính sách hỗ trợ sản xuất, vay vốn ưu đãi, an sinh xã hội. Song song đó là huy động nguồn lực xã hội hóa, vận động doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân cùng tham gia hỗ trợ hộ nghèo, cận nghèo.
Về lâu dài, xã chú trọng đào tạo nghề, giải quyết việc làm gắn với nhu cầu thị trường; khuyến khích chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng hàng hóa, phù hợp điều kiện miền núi. Chúng tôi xác định phát triển du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn văn hóa và bảo vệ rừng là hướng đi chiến lược, vừa tạo việc làm, vừa gìn giữ giá trị truyền thống.
Đặc biệt, xã sẽ tiếp tục tham mưu, đề xuất đầu tư hạ tầng thiết yếu, nâng cao chất lượng giáo dục, y tế, qua đó nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Đây chính là nền tảng vững chắc cho công tác giảm nghèo bền vững, hướng tới mục tiêu xây dựng nông thôn mới nâng cao ở địa phương.
Hữu Liên luôn xác định giảm nghèo là nhiệm vụ vừa cấp bách, vừa lâu dài, cần sự chung tay của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và toàn thể Nhân dân. Với những kết quả đã đạt được, cùng quyết tâm cao và các giải pháp đồng bộ, tôi tin rằng Hữu Liên sẽ tiếp tục tạo được bước chuyển biến mạnh mẽ, nâng cao đời sống nhân dân, để không ai bị bỏ lại phía sau.
Xin trân trọng cảm ơn ông!
