Sao Chổi là gì?

* Xin cho biết sao Chổi là gì?

Triệu Thị Tâm, Lục Yên, Yên Bái

Đó là khi ta thấy một ngôi sao lướt qua trên bầu trời ban đêm, phía sau có một đuôi sáng xòe ra như cái chổi. Đó chỉ là một cụm vật chất lớn gồm khí bị đóng băng kèm theo các hạt băng và bụi. Thân sao chổi gồm chủ yếu do các vật chất ở thể rắn tương đối tập trung tạo nên, đường kính thường khoảng 10km. Quanh sao Chổi gọi là tóc sao Chổi. Thân và tóc tạo thành đầu sao Chổi. Đường kính đầu sao Chổi thường khoảng 10 000-250 000 km. Vào năm 1811 có một sao Chổi với đường kính tới 1,8 triệu km (!).

Nhiều nhà khoa học cho rằng ở vùng rìa Mặt trời, cách Mặt trời khoảng 15 vạn đơn vị thiên văn tồn tại một tập đoàn vật chất được gọi là nguyên vân - giống như một lớp bọc cực lớp. Sao chổi được hình thành từ những vật chất trong đó. Lớp bọc này có thể tồn tại hơn 100 tỷ sao Chổi. Đây là một cái kho sao Chổi. Một sao Chổi để quay quanh Mặt trời phải mất hàng triệu năm. Một số sao Chổi đã thay đổi quỹ đạo và đi vào tầng bên trong của hệ Mặt trời.

Các sao chổi chứa đựng vật chất của thời kỳ khai sinh Hệ Mặt Trời, do vậy, đối với các nhà khoa học, chúng là đối tượng nghiên cứu quý báu để trả lời những câu hỏi về quá trình tiến hóa của Hệ Mặt Trời chúng ta, cũng như các hệ hành tinh khác trong vũ trụ. Đã có những chuyến thám hiểm bằng tàu vũ trụ để tiếp cận trực tiếp với sao chổi như tàu Deep Impact.

* Một số nhà hàng đặc sản thấy bán món bò cạp. Xin cho biết về độc tố của bò cạp và địa chỉ nơi đã có kinh nghiệm nuôi dưỡng?

Nguyễn Thái Thịnh,Gia Lộc, Hải Dương

Theo Tạp chí Tem số 65 thì bò cạp hay bọ cạp, có nơi còn gọi là bồ cạp (tiếng Anh - Pháp là Scorpion), có nhiều loại thường gặp ở vùng nhiệt đới và quanh Địa Trung Hải. Loài bò cạp Arachnios hadogennes sp. có dáng vóc dữ tợn với cặp càng to khoẻ (trên blốc tem nước Tanzania), hay loài bò cạp có tên khoa học Buthus martensis trông dễ sợ (trên tem Hàn Quốc), và loài Tityus bahiensis cong đuôi thấy mà sợ (trên tem nước Brazil)...

Ngoài ra còn có nhóm bò cạp giả thuộc chi Phrynicus thường sống ở Châu Phi nhiệt đới, chúng được xếp vào bộ chân môi (Pedipalpes) vì đôi chân thứ nhất của “loại giả” này biến thành những môi sờ dài và rất mảnh. Những chân môi của loài bọ cạp giả phủ đầy gai dùng để bắt mồi, không chứa nọc độc như bò cạp... thiệt.

Bò cạp là loài động vật chân khớp, thuộc lớp nhện (Arachnida), được xếp hàng độc dữ vì chuyên ăn thịt, cơ thể dài 5 - 20 cm, phần đầu ngực có 10 chân, 2 chân trước phát triển thành cặp càng khoẻ chắc. Chúng sống ở những nơi ẩm thấp, hay trong những khe đất đá kín đáo, và thường hoạt động vào ban đêm. Khi di chuyển, bọ cạp dùng đôi chân xúc giác lớn dạng gọng kìm để dò đường và bắt mồi.

Sau khi tóm được con mồi vào gọng kìm, bò cạp sẽ uốn cong đốt bụng cuối cùng về phía trước để làm tê liệt con mồi bằng một mũi nọc độc (người ta thường gọi những đốt thon nhỏ ở bụng chúng là đuôi), sau đó chúng mới xé nát con mồi bằng những chân kìm ngắn. Nọc độc của bò cạp tác động lên dây thần kinh, gây bại liệt từng phần cơ thể, có khi gây chết người. Hung dữ, độc hại như vậy, nhưng không phải lúc nào bò cạp cũng bị loài người hắt hủi, tránh xa. Bò cạp có công diệt những loài côn trùng phá hoại hoa màu của nông dân. Hơn nữa, Neurotoxin là một trong những hợp chất sinh học tự nhiên quan trọng có nhiều ở loài bò cạp (thuộc nhóm gần với côn trùng) mà chất này dùng để nghiên cứu, phân tích hoạt động tế bào thần kinh và hệ thống thần kinh.

Độc tố của bọ cạp mất độc khi rang chín vì vậy bò cạp đã được nuôi để dùng làm thức ăn đặc sản. Nếu bạn muốn ăn thử xin mời đến Nhà hàng ở 32 Ngõ Trại Găng, Hà Nội. Nếu muốn mua giống và học hỏi kỹ thuật nuôi bọ cạp xin liên hệ qua điện thoại: 0915552280.