Sản phẩm OCOP Thái Nguyên vươn ra thế giới

Giữ hồn chè Thái Nguyên bằng hướng đi hữu cơ bền vững

Vùng chè trung du Khe Cốc (xã Vô Tranh, Thái Nguyên) đã tồn tại trên dưới nửa thế kỷ và tự hào là một trong những nơi làm nông nghiệp hữu cơ đầu tiên của cả nước.

Là một trong những nghệ nhân đầu tiên của tỉnh Thái Nguyên được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân chế biến chè, ông Tô Văn Khiêm - Giám đốc HTX Chè an toàn Khe Cốc chia sẻ: “Để vựa chè trung du Khe Cốc tồn tại nửa thế kỷ qua, với niềm tự hào là một trong những nơi làm nông nghiệp hữu cơ đầu tiên của cả nước, chúng tôi phải đi vận động bà con, triển khai những thứ nhỏ nhất từ giống, phân bón cho tới cách chăm sóc”.

HTX Chè an toàn Khe Cốc khi bắt tay làm nông nghiệp hữu cơ không vội vàng theo đuổi ngay lập tức những tiêu chuẩn hữu cơ quốc tế mà chỉ từng bước đáp ứng tiêu chuẩn hữu cơ Việt Nam. Theo ông Khiêm, làm nông nghiệp hữu cơ không được nóng vội, phải đi chậm và chắc bởi thành công của nông nghiệp hữu cơ phải là sức khỏe cho người tiêu dùng, người sản xuất lẫn môi trường.

Ban đầu, HTX chỉ phát triển 20ha chè hữu cơ theo tiêu chuẩn Việt Nam, con số này được nâng dần theo từng năm. Việc nâng dần diện tích canh tác hữu theo khả năng và nhu cầu thị trường giúp HTX chủ động được đầu ra cũng như có thời gian đào tạo quy trình canh tác, chuẩn bị vật tư nông nghiệp đầy đủ.

Sản phẩm OCOP mở rộng đường sang thị trường quốc tế

Cũng chính nhờ cách làm "khác người" là cho chè “ăn” trứng gà, đã tạo cơ hội để vùng chè Khe Cốc dành được sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên và có cơ duyên để sản phẩm chè ở vùng quê hẻm đồi ấy đi tận trời Âu. Tính đến thời điểm hiện nay, HTX đã xuất khẩu chè tới nhiều thị trường khó tính như Ba Lan, Hoa Kỳ, Cộng hòa Séc.

HTX Chè An toàn Khe Cốc đã có 5 sản phẩm được chứng nhận OCOP 3 sao, 4 sao. Trong năm 2025, Khe Cốc sẽ đưa một sản phẩm tối ưu của HTX đi thi và cố gắng đạt được chứng nhận OCOP 5 sao.

“Về thế mạnh của HTX, hiện tại chúng tôi có gần chục sản phẩm có thể làm quà tặng, quà biếu như trà móc câu Khe Cốc, trà tôm nõn Khe Cốc và đặc biệt hơn nữa là đinh tâm trà Khe Cốc… Ngoài ra, chúng tôi cũng có sản phẩm trà matcha, trà túi lọc, kẹo trà xanh”, ông Khiêm cho hay.

Những sản phẩm nông nghiệp hữu cơ có tiềm năng rất lớn nhờ khả năng đa dạng hóa. Ví dụ, từ trà sạch, trà hữu cơ, chúng tôi có thể phát triển thêm các sản phẩm thực phẩm và mỹ phẩm. Ngoài ra, chúng tôi sẽ kết hợp xây dựng mô hình du lịch cộng đồng, du lịch farmstay nơi du khách có thể trải nghiệm hái chè, sao chè, chế biến và mua sản phẩm làm quà. Những hoạt động đi kèm này sẽ giúp tăng giá trị sản phẩm, tạo thêm thu nhập cho bà con làm chè.

Đặc biệt, vùng Khe Cốc hiện vẫn còn hàng trăm ha chè trung du cổ, được trồng từ cuối những năm 1970. Đây là nguồn gen quý mà tôi tin rằng trong tương lai, Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên hoặc một viện nghiên cứu nào đó sẽ quan tâm nghiên cứu, bảo tồn giống cho người trồng chè. Bởi giống chè này chứa đựng nhiều tổ hợp gen đặc biệt quý hiếm. Hiện rất ít vùng còn lưu giữ được hàng trăm ha chè trung du cổ như Khe Cốc.

Với mục tiêu đưa thương hiệu “Chè Thái Nguyên” vươn xa, tỉnh đã có nhiều hoạt động thúc đẩy liên kết, xúc tiến thương mại, đầu tư trong lĩnh vực chế biến, kinh doanh sản phẩm trà. Sở Nông nghiệp và Môi trường, Công Thương đã tổ chức các đoàn công tác của tỉnh đi nghiên cứu, khảo sát thị trường nước ngoài thông qua các hội thảo, hội chợ triển lãm, kết nối giao thương, tạo tiền đề cho việc mở rộng xuất khẩu sản phẩm nông sản thế mạnh của địa phương sang các thị trường tiềm năng.