| Hotline: 0983.970.780

Quasar có phải ngôi sao?

Thứ Năm 31/07/2008 , 07:45 (GMT+7)

*Xin cho biết qua-da (quasar) là loại sao như thế nào? Võ Đình Mai, Tư Nghĩa, Quảng Ngãi

Theo Từ điển Bách khoa mở Wikipedia thì Quasar (viết tắt của tên tiếng Anh: quasi-stellar object, có nghĩa là vật thể giống sao) là thiên thể cực xa và cực sáng, với dịch chuyển đỏ rất lớn đặc trưng. Trong phần ánh sáng biểu kiến, quasar trông giống một ngôi sao bình thường, tức nguồn phát sáng điểm.

Thực tế, đó là ánh sáng phát ra từ các quầng (halo) vật chất đặc, nằm quanh vùng nhân của các thiên hà hoạt động (thiên hà trẻ), thường là các hố đen siêu lớn. Quasar đầu tiên, với kí hiệu 3C 273 được nhà thiên văn người Hoa Kỳ gốc Hà Lan Maarten Schmidt phát hiện năm 1963 trong chòm sao Thất Nữ, từ đài thiên văn Palomar. Đến năm 2005 đã có hơn 100.000 quasar được phát hiện. Vào những năm 50 của thế kỉ 20, các kính thiên văn vô tuyến được hoàn thiện vượt bậc. Ý tưởng tìm kiếm nền văn minh ngoài Trái Đất được chính phủ Hoa Kỳ ủng hộ và tài trợ ở giai đoạn đầu thông qua chương trình SETI (viết tắt từ Search for Extra-Terrestrial Intelligence, nghĩa là Sự tìm kiếm nền văn minh ngoài Trái Đất).

Các nhân viên của chương trình SETI quyết tâm tìm kiếm các tín hiệu vô tuyến có thể được các nền văn minh ngoài Trái Đất phát ra một cách chủ ý từ vũ trụ. Tất nhiên, khi các kính thiên văn vô tuyến hướng vào các nguồn phát sóng vô tuyến mạnh nhất, thì các nhà thiên văn cũng hướng các kính thiên văn quang học của mình lên các vị trí này trên các bản đồ vô tuyến của các ngôi sao, để phân tích ánh sáng các nguồn này. Trước đó, sự tồn tại của các va chạm giữa hai thiên hà, gây nên bùng phát phản ứng nhiệt hạch năng lượng cao, đi cùng với bức xạ vô tuyến kề tiếp đã được khẳng định.

Tuy nhiên, các nguồn vô tuyến trên bầu trời chỉ giống như một ngôi sao mờ bình thường, với cấp sao biểu kiến yếu. Câu hỏi lớn nhất ở đây là vì sao tồn tại bức xạ vô tuyến cường độ cao như vậy mà không xảy ra sự va chạm của hai thiên hà? Trên những tấm ảnh có độ phân giải cao lúc bấy giờ, các quasar chỉ biểu hiện như các nguồn phát sáng điểm, vì thế chúng được coi là các "sao vô tuyến" trong Ngân Hà. Tuy nhiên một số nhà thiên văn tin vào nguồn gốc ngoài Ngân Hà của chúng.

Việc góp hợp các thành phần phổ quang học và phổ vô tuyến rất phức tạp. Các quang phổ góp hợp này chứa các vạch quang phổ phát xạ rộng mà các nhà khoa học không thể xác định là vạch quang phổ của nguyên tố đã biết nào. Cuối cùng họ phải gọi là các "ngôi sao đặt biệt phát ra bức xạ vô tuyến". Khoảng cách của quasar 3C 273 là khoảng 2 tỉ năm ánh sáng, và năng lượng phát sáng tương ứng với năng lượng của hàng chục nghìn tỉ (1013) Mặt Trời, tức sáng hơn 50 lần so với thiên hà sáng nhất được biết đến.

Xem thêm
Nga chuẩn bị điều trị ung thư bằng vacxin

Các bệnh nhân đầu tiên sẽ được điều trị bằng vacxin ung thư trong vài tháng tới, theo Alexander Gintsburg, Giám đốc Viện Nghiên cứu Dịch tễ học và Vi sinh Gamaleya.

Tình thương ông bà nên dành cho các cháu như thế nào?

Tình thương ông bà có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự trưởng thành của các cháu, nhưng khoảng cách thế hệ đôi khi gây ra những hệ lụy khó lường.

Yêu một người nhờ giọng nói chinh phục trái tim

Yêu một người có hàng nghìn lý do khác nhau, nhưng yêu một người thông qua giọng nói truyền cảm lại đòi hỏi trái tim có cùng nhịp đập ân cần.

Rối loạn nhịp tim dự báo về nguy cơ đột tử

Rối loạn nhịp tim có nhiều cấp độ khác nhau, mà một hệ lụy khó lường là dẫn đến nguy cơ đột tử, nếu người bệnh không có được sự hỗ trợ kịp thời.

Chúng ta ở quãng nào?

Nhiều người vẫn chép miệng tiếc nuối 'Sao thời xưa nghèo mà yên thế?'. Có thể họ muốn nói đến thời bao cấp chăng?

Những điều người bệnh đái tháo đường cần lưu ý để phòng ngừa biến chứng

Bệnh đái tháo đường đang tăng nhanh, đặc biệt tại các nước khu vực châu Á, trong đó có Việt Nam. Bệnh có nhiều biến chứng nguy hiểm, tỷ lệ tử vong cao.

117 gian hàng kết nối tinh hoa đông y Việt Nam và quốc tế

Với 117 gian hàng là cơ hội để khách tham quan gặp gỡ chuyên gia, tìm hiểu sâu về giá trị của y học cổ truyền, khám phá giải pháp giúp sức khỏe lành mạnh.

Bình luận mới nhất