Nỗ lực nâng tỷ lệ cấp nước sạch nông thôn ở Cần Thơ sau sáp nhập

Sau sáp nhập, tỷ lệ hộ dân nông thôn của TP. Cần Thơ được cung cấp nước sạch từ các nguồn theo quy chuẩn đạt 82,66%. Trong đó, phạm vi vùng phục vụ của các hệ thống cấp nước tập trung do Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn Cần Thơ (cũ) đang cung cấp đạt 96,2%; các hệ thống cấp nước tập trung tại Hậu Giang đạt 94,9% và các hệ thống cấp nước tập trung do Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn Sóc Trăng đang cung cấp đạt 65%.

So với nhiều địa phương khác trong vùng ĐBSCL con số này vẫn ở mức cao. Tuy nhiên thực tế tại nhiều xã vùng sâu, vùng xa cho thấy, việc tiếp cận nguồn nước sạch của người dân vẫn còn không ít khó khăn, đặc biệt là các địa phương ven biển.

Khảo sát hiện trạng cấp nước tại xã Cù Lao Dung cho thấy, toàn xã có trên 9.100 hộ dân, nhưng chỉ khoảng 2.800 hộ (tương đương gần 31%) được sử dụng nước sạch từ hệ thống cấp nước tập trung. Do phần lớn hộ dân sống phân tán, nhỏ lẻ, các tuyến ống cấp nước tập trung không thể kéo mạng để cung cấp nước tận nơi. Hiện xã có trên 2.000 hộ phải đầu tư hệ thống nước theo hình thức cấp nước quy mô hộ gia đình.

Ông Nguyễn Văn Đắc, Phó Chủ tịch UBND xã Cù Lao Dung cho biết, qua ghi nhận phản ánh của bà con, hiện nay, công suất và dung tích bể chứa của 2 trạm cấp nước hiện hữu trên địa bàn chưa đáp ứng nhu cầu sử dụng. Vào giờ cao điểm, áp lực nước yếu, nhiều hộ ở xa nguồn bơm, thường xuyên không có nước hoặc chất lượng nước sạch không ổn định. Ngoài ra, hệ thống đường ống cũng đã cũ, xuống cấp và thường xuyên bị hư hỏng.

UBND xã Cù Lao Dung đã kiến nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường TP. Cần Thơ sớm đầu tư, nâng cấp công suất các trạm cấp nước hiện hữu. Đồng thời, mở rộng bể chứa, lắp đặt thêm thiết bị bơm tăng áp để khắc phục tình trạng nước yếu vào giờ cao điểm. Bên cạnh đó, xã mong muốn đầu tư thêm trạm cấp nước mới tại các khu vực đông dân cư hoặc xa nguồn bơm, qua đó phân bổ hợp lý và giảm tải cho hệ thống hiện có.

Tại xã Mỹ Phước, hơn một nửa số hộ dân toàn xã chưa được cấp nước sạch sử dụng từ các hệ thống cấp nước tập trung của Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn.

Không chỉ thiếu nước, người dân còn thường xuyên đối mặt với tình trạng cúp nước, nước yếu, đôi lúc bị đục, cặn. Tình trạng này càng nghiêm trọng hơn vào mùa khô hoặc dịp lễ, tết.

Qua rà soát nhu cầu, UBND xã cho biết cần đầu tư mở rộng mạng đường ống cấp nước sạch để người dân có nước sử dụng với chiều dài khoảng 43.600m, phục vụ 961 hộ ở địa bàn 26 ấp. So với các xã trên, tình hình cấp nước sạch nông thôn tại xã Long Phú ổn định hơn. Trong tổng số gần 7.500 hộ dân ở 15 ấp, hiện đã có gần 92% số hộ được cung cấp nước sạch.

Nguồn cấp chủ yếu từ Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn Sóc Trăng và Công ty Cổ phần Cấp nước Sóc Trăng. Các đơn vị đã từng bước nâng cao chất lượng nước, cũng như đầu tư nâng cấp và mở rộng mạng lưới cấp nước trên địa bàn. Từ đó giúp người dân tiếp cận được nguồn nước sạch, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Tuy nhiên, vào những tháng mùa khô, một số thời điểm chất lượng nước cấp chưa đảm bảo, vẫn còn nhiều hộ dân chưa được đấu nối hệ thống do hạ tầng chưa đồng bộ.

UBND xã Long Phú đã kiến nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường TP. Cần Thơ tiếp tục đầu tư, mở rộng thêm mạng đường ống cấp nước sạch đối với 14 tuyến dân cư (tổng chiều dài 17,65km), phục vụ 479 hộ, nhằm tiến tới đạt chuẩn xã nông thôn mới nâng cao vào năm 2030.

Toàn TP. Cần Thơ hiện có 11 đơn vị chịu trách nhiệm cung cấp nước sạch cho khu vực nông thôn. Ông Võ Quốc Bửu, Giám đốc Trung tâm nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn TP. Cần Thơ (cũ) đánh giá, thách thức đang hiện hữu trong việc cung cấp nước sạch cho vùng nông thôn sau sáp nhập là đề án hợp nhất Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn của TP. Cần Thơ (cũ) và Sóc Trăng thành Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn TP. Cần Thơ đang được các sở, ngành chuyên môn lấy ý kiến, thẩm định trình UBND thành phố phê duyệt.

Do đó, việc cung cấp nước sạch hiện vẫn được các đơn vị cũ trước đây thực hiện. Sau sáp nhập, trung tâm phải nắm chắc địa bàn, quan tâm ưu tiên chế độ chính sách và chi phí đấu nối cho hộ nghèo, hộ gia đình chính sách, hộ cận nghèo…để người dân có điều kiện thuận lợi nhất sử dụng nước sạch phục vụ nhu cầu thiết yếu.

Đối với địa bàn tỉnh Hậu Giang (cũ), có 3 đơn vị chịu trách nhiệm cấp nước và các đơn vị này đã thực hiện 100% cổ phần hoá. Các đơn vị đã cam kết huy động nguồn vốn của doanh nghiệp để đầu tư cung cấp nước sạch theo nhu cầu người dân. Phấn đấu đến năm 2030, cơ bản đạt 100% tỷ lệ hộ dân địa bàn tỉnh Hậu Giang (cũ) có nước sạch sử dụng.

Giai đoạn 2025-2030, TP. Cần Thơ phấn đấu nâng tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch đạt 85% vào năm 2030. Để đạt được chỉ tiêu này, ngoài nguồn ngân sách, Cần Thơ sẽ phải đẩy mạnh huy động xã hội hóa, khuyến khích doanh nghiệp và người dân cùng tham gia đầu tư, nhằm bảo đảm cấp nước ổn định, bền vững, gắn với nâng cao chất lượng cuộc sống người dân nông thôn.

Sở Nông nghiệp và Môi trường TP. Cần Thơ đã chỉ đạo Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn thành phố xây dựng kế hoạch đầu tư các công trình cấp nước sạch nông thôn giai đoạn 2026-2030. Từ đó, sẽ triển khai thực hiện đầu tư cấp nước sạch nông thôn, gia tăng tỷ lệ bao phủ hộ dân nông thôn sử dụng nước sạch đạt mục tiêu thành phố đã đề ra.