Nhà văn Hồ Anh Thái tiếp tục phô diễn trải nghiệm văn hóa Ấn Độ

Nhà văn Hồ Anh Thái được đào tạo cử nhân ngoại giao và có học vị tiến sĩ văn hóa phương Đông. Có một khoảng thời gian khá dài công tác tại Đại sứ quán Việt Nam ở Ấn Độ, nên nhà văn Hồ Anh Thái có không ít hiểu biết và trải nghiệm những điều đặc sắc của nền văn minh sông Hằng.

Nhà văn Hồ Anh Thái vào năm 1998 từng đưa sự khám phá văn hóa Ấn Độ vào tập truyện ngắn “Tiếng thở dài qua rừng kim tước”. Năm 2007, nhà văn Hồ Anh Thái có tiểu thuyết viết trực diện về đời sống tâm linh Ấn Độ có tên gọi “Đức Phật, nàng Savitri và tôi”. Bây giờ, sau 15 năm, nhà văn Hồ Anh Thái tiếp tục có tiểu thuyết “Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên” nối dài một đề tài mà ông đam mê.

Nhà văn Hồ Anh Thái thổ lộ: “Bập vào Ấn Độ như một lần trót thử ma túy. Nghiện. Ám ảnh. Hành. Nhớ quay nhớ quắt. Một thứ ma lực hút ta vào và đời ta mãi mãi không thể nào bình yên được nữa”. Vì vậy, với tiểu thuyết “Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên”, độc giả được gặp lại một Hồ Anh Thái sắc sảo, khúc chiết, với những con chữ kết tinh cao độ; nhịp văn nhanh, hoạt, nhưng dồn nén được một trữ lượng nội dung không hề nhỏ.

Viết về một chủ đề không mới nhưng qua sức tưởng tượng độc đáo và xen lẫn tinh thần hài hước khoan hòa của một cây bút điêu luyện, nhà văn Hồ Anh Thái đã tái hiện không khí Ấn Độ cổ đại tại tiểu quốc Vamsa, với đầy đủ những sắc thái tôn giáo đặc thù và đặc biệt là cả những góc khuất trong hoạt động của Giáo đoàn buổi ban đầu.  

Tiểu thuyết “Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên” sử dụng chất liệu lịch sử nhuần nhuyễn thông qua các nhân vật Đức Phật, Vua xứ Vamsa, Hoàng hậu,… Ngay cả những nhân vật hư cấu, ở một mức độ nào đó, cũng đều mang nhiều thân phận có thật. Và dù cho, xuyên suốt câu chuyện là những mối quan hệ chồng chéo giữa nhiều phương diện, nhưng sau cùng vẫn bật lên nỗi trăn trở nhân sinh mang tầm phổ quát, vượt thoát khỏi khuôn khổ lãnh thổ, địa lý.

Thấy gì trong “Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên”? Một cô gái nghèo đẳng cấp thấp bị bọn nhà giàu xâm phạm phẩm tiết, sau trở thành nữ tướng cướp biệt danh Nữ Chúa, với cách báo thù ghê rợn.

Một công tử con quan vì theo đuổi người mình yêu mà phải gia nhập lực lượng đặc biệt, rồi được hoàng gia cài cắm vào làm điệp viên trong giáo đoàn của Phật, có nhiệm vụ mật báo những tin tức liên quan đến giáo đoàn.

Đức Phật, trong bốn mươi lăm năm truyền giảng giáo thuyết của mình, đã thành công với tất cả các vương quốc của Ấn Độ, chỉ trừ một nơi. Đấy là tiểu vương quốc Vamsa. Vị tiểu vương ở đó là người thế tục, không tha thiết với các giá trị tâm linh, lòng luôn đầy ngờ vực các loại triết thuyết sẽ tranh đoạt quyền lực của mình. Giáo đoàn ở đó thuở ban đầu cũng có một số bê bối, chia rẽ, mất đoàn kết dai dẳng nhiều năm trời.

Có thể nói, tiểu thuyết “Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên” là sắc thái biểu cảm của nhà văn Hồ Anh Thái được trang bị đầy đủ bản lĩnh văn hóa ở tuổi 62.