Dự án điện rác quy mô lớn đầu tiên do Doanh nghiệp Việt đầu tư
Nhà máy điện rác Seraphin (Tập đoàn Amaccao) bắt đầu tiếp nhận rác từ ngày 1/5/2025, đánh dấu bước tiến lớn trong lĩnh vực xử lý môi trường, khẳng định năng lực tự chủ, làm chủ công nghệ cao của doanh nghiệp Việt Nam.
Với công suất xử lý 2.250 tấn/ngày đêm, Seraphin là một trong những nhà máy điện rác quy mô hàng đầu Việt Nam, hội tụ đầy đủ các yếu tố công nghệ xanh, công nghệ cao, công nghệ số và tự động hóa hoàn toàn. Từ đây, Seraphin ghi tên mình trên bản đồ ngành công nghiệp điện rác toàn cầu khi là nhà máy quy mô lớn trong lĩnh vực điện rác do doanh nghiệp Việt Nam làm chủ đầu tư, đồng thời là công trình lớn thứ hai khu vực Đông Nam Á.

Nhà máy điện rác Seraphin (Tập đoàn Amaccao). Ảnh: Hoàng Thảo.
Nhà máy được đặt tại Khu xử lý rác Xuân Sơn (thị xã Sơn Tây, TP Hà Nội), ứng dụng công nghệ đốt rác phát điện Martin hiện đại từ Đức. Toàn bộ rác thải đầu vào được xử lý và chuyển hóa thành nguồn điện sạch cùng các sản phẩm phụ tái chế, góp phần phục vụ hiệu quả cho các nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Các chỉ tiêu về khí thải, nước thải và chất thải sau xử lý đạt tiêu chuẩn châu Âu, đảm bảo an toàn cho môi trường và cộng đồng.
Khi vận hành ổn định, nhà máy sẽ giúp giải quyết được vấn đề rác thải đô thị của Hà Nội, góp phần chấm dứt cảnh rác thải ùn ứ ở nội đô, gây ô nhiễm môi trường như trước đây. Ngoài ra, việc thiết kế, xây dựng theo kiến trúc hiện đại, khuôn viên nhà máy được quy hoạch bài bản, hài hòa theo phong cách châu Âu, chủ đầu tư kỳ vọng dự án còn là một mô hình giáo dục về môi trường, bao gồm phòng chiếu phim, phòng họp, khu vực tranh tuyên truyền... nhằm phục vụ khách tham quan, học sinh, sinh viên và các đoàn công tác.
Bức tranh điện rác tại Việt Nam và kỳ tích 3 năm Seraphin
Ngành điện rác Việt Nam được kỳ vọng như lời giải hiệu quả bài toán môi trường cho các tỉnh thành cả nước nhưng thực tế, phần lớn các dự án đều ì ạch chậm tiến độ cả chục năm vẫn chưa cán đích. Có dự án khởi công rầm rộ rồi “đứt gánh giữa đường” do khó khăn chồng chất, vốn liếng đội lên, công nghệ không tương thích…

Phòng điều khiển trung tâm. Ảnh: Hoàng Thảo.
Ngay cả các nhà đầu tư nước ngoài vốn được cho là có kinh nghiệm, khi sang Việt Nam cũng không tránh khỏi tình trạng ì ạch chung. Một số doanh nghiệp Trung Quốc, dù từng xây hàng chục nhà máy điện rác ở “sân nhà”, vẫn loay hoay tại Việt Nam do vướng từ thủ tục, quy chuẩn, giải phóng mặt bằng cho tới phối hợp với địa phương…
Đơn cử, Nhà máy điện rác Sóc Sơn được cấp phép năm 2016, nhưng đến năm 2023 mới đi vào khai thác. Dự án điện rác Phú Sơn (Huế) cũng mất hơn 6 năm, Nhà máy điện rác Hậu Giang (nay là Cần Thơ) mất tới 8 năm mới có thể chạy thử.
Giữa bức tranh ấy, điện rác Seraphin xuất hiện như một cú bứt phá ngoạn mục. Được cấp giấy phép xây dựng từ tháng 3/2022, nhà máy Seraphin bắt đầu tiếp nhận rác từ ngày 1/5/2025, chỉ hơn 3 năm.
Trong khi ở Việt Nam, riêng giai đoạn chuẩn bị đã mất 3 - 4 năm, tổng thể một dự án điện rác thường kéo dài tới 5-8 năm. Điều đó cho thấy, con số hơn 3 năm hoàn thành dự án điện rác Seraphin của AMACCAO là một kỳ tích chưa từng có.

Seraphin biến rác thành điện sau hơn 3 năm được cấp phép xây dựng. Ảnh: Hoàng Thảo.
Công suất xử lý rác của Seraphin là 2.250 tấn/ngày, gấp 4-6 lần đa số các nhà máy điện rác hiện có tại Việt Nam, và về đích với tốc độ vượt xa mọi chuẩn mực trước đây.
Thực tế triển khai dự án cho thấy, từ khi được phê duyệt chủ trương cho tới khi thực hiện, triển khai dự án, Nhà máy điện rác Seraphin liên tục trải qua những thách thức như điều chỉnh tăng công suất từ 1.500 lên 2.250 tấn/ngày đêm; điều chỉnh quy hoạch của Thủ đô ảnh hưởng đến tuyến đường dây truyền tải điện; thay đổi quy chuẩn phòng cháy chữa cháy buộc bổ sung, điều chỉnh thiết kế, thi công… Bằng kinh nghiệm triển các dự án lớn, Tập đoàn AMACCAO đã đưa Seraphin về đích thần tốc.
“Chúng tôi biết sẽ rất khó khăn, nhưng thay vì ngồi im chờ đợi, AMACCAO chọn cách vừa làm vừa tìm đường, “kiềng canh nóng mà thổi rau nguội”. Chúng tôi huy động mọi nguồn lực, làm việc ba ca bốn kíp,vượt nắng thắng mưa, không quản ngày đêm, thực hiện song song thủ tục và các hạng mục thi công xây dựng, lắp đặt. Chúng tôi xác định: Không có chỗ cho sự chậm trễ, mục tiêu đặt ra là thần tốc về đích - và chúng tôi đã làm được” - ông Phạm Trung Kiên, Tổng giám đốc Nhà máy điện rác Seraphin chia sẻ.
Đây không phải lần đầu AMACCAO lập kỳ tích kép về tốc độ và độ khó. Trước đó, tập đoàn này từng được mệnh danh là “thiện xạ” ngành điện gió khi lắp đặt tuabin với độ khó cao và tốc độ nhanh phi thường. Đến nay, chỉ sau vài năm, AMACCAO tiếp tục tái hiện điều tương tự ở một sân chơi khó gấp bội: điện rác. AMACCAO đặt mục tiêu cho các dự án điện rác tiếp theo sẽ rút ngắn xuống còn 18 tháng từ ngày có giấy phép xây dựng đến khi vận hành.