Anh Giàng A Vành (sinh năm 1985, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng ban công tác mặt trận bản Khằm 2, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa) cho biết, giống gà đen đã gắn bó lâu đời với đời sống người Mông nơi vùng cao. Trải qua nhiều thế hệ chọn lọc và chăm sóc, giống gà đen bản địa ngày càng hoàn thiện về chất lượng, thích nghi tốt với điều kiện khắc nghiệt vùng núi cao, khí hậu lạnh giá.
Anh Giàng A Vành là người Mông đầu tiên tại huyện Mường Lát nuôi gà đen theo hướng hàng hóa. Ảnh: Quốc Toản.
Điểm đặc biệt của giống gà đen Mông là thịt chắc, ngọt, thơm, hàm lượng dinh dưỡng cao. Gà có da, chân và xương màu đen, một nét đặc trưng hiếm có, dễ phân biệt với các giống gà khác. Lông gà có thể mang màu trắng, đen hoặc vàng, nhưng màu sắc bên ngoài không làm thay đổi bản chất đặc biệt của giống. Ngoài ra, gà đen có sức đề kháng tốt, khả năng sinh sản cao, dễ nuôi.
Nhận thấy tiềm năng lớn từ giống gà quý, năm 2021, anh Giàng A Vành quyết định đầu tư nuôi gà đen theo hướng hàng hóa.Lúc đầu, anh Vành chỉ nuôi thử nghiệm vài chục con gà. Tuy nhiên, nhờ tích lũy được nhiều kinh nghiệm và áp dụng kỹ thuật chăm sóc phù hợp với điều kiện tự nhiên, đàn gà của anh ngày càng phát triển cả về số lượng lẫn chất lượng.
Hiện nay, trang trại của anh duy trì đều đặn từ 400- 500 con, có thời điểm lên tới hơn 1.000 con. Gà được nuôi theo hình thức chăn thả tự nhiên, ăn các loại thức ăn như ngô, sắn, thóc nên thịt rất thơm ngon, được người tiêu dùng đánh giá cao. Bên cạnh việc nuôi gà thịt, anh Vành còn mở rộng sang lĩnh vực sản xuất gà giống để cung cấp cho bà con trong vùng.
Mỗi năm anh Vành nuôi hai lứa gà thịt, gà trống và mái khi xuất chuồng đạt trọng lượng từ 2- 2,5 kg/con, với giá bán hiện nay khoảng 300.000 đồng/kg, cao hơn các giống gà thông thường. Nhận thấy nhu cầu thị trường ngày càng tăng, anh đã liên kết với hàng chục hộ trong xã Trung Lý để mở rộng quy mô, xây dựng tổ hợp tác nuôi gà đen với tổng đàn từ 3.000 - 5.000 con. Sau khi trừ chi phí, mô hình này mang về nguồn thu 700 - 800 triệu đồng/năm, góp phần nâng cao thu nhập cho bà con trong vùng.
Gà chủ yếu ăn ngô, sắn, thóc, được nuôi theo hình thức chăn thả tự nhiên, nên chất lượng thịt thơm ngon, được thị trường ưa chuộng. Ảnh: Quốc Toản.
Với mong muốn đưa giống gà quý của dân tộc Mông đến gần hơn với người tiêu dùng, gia đình anh Vành đã được chính quyền địa phương định hướng xây dựng sản phẩm OCOP với thương hiệu “Gà đen bản Khằm”.
Đây không chỉ là bước tiến về mặt thương mại, mà còn là nỗ lực bảo tồn và tôn vinh giá trị văn hóa đặc trưng của người Mông tại huyện Mường Lát. Để đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm, anh Vành đầu tư xây dựng khu giết mổ hợp vệ sinh, thực hiện đóng gói chân không sản phẩm gà thương phẩm, từ đó cung cấp ra thị trường các sản phẩm gà đen sạch, bảo đảm tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.
Bên cạnh đó, anh còn mua lò ấp trứng mini, giúp chủ động trong việc duy trì đàn giống và cung cấp gà con cho các hộ liên kết, giảm chi phí đầu vào và nâng cao hiệu quả sản xuất. Bởi vậy, sản phẩm “Gà đen bản Khằm” ngày càng được khẳng định chất lượng, uy tín trên thị trường.
Gà đen mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm cho anh Vành. Ảnh: Quốc Toản.
Ông Ngân Văn Lon, Chủ tịch UBND xã Trung Lý cho biết, mô hình nuôi gà đen thương phẩm của anh Vành không chỉ giúp nâng cao thu nhập cho gia đình và cộng đồng mà còn mở ra hướng đi bền vững, góp phần xây dựng nông thôn mới ở vùng cao Thanh Hóa.
Năm 2024, thương hiệu “Gà đen bản Khằm” được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh, đồng thời cũng là sản phẩm OCOP đầu tiên trong lĩnh vực chăn nuôi của đồng bào Mông trên địa bàn huyện Mường Lát. Anh Vành cũng là hộ dân tiên phong xin thoát nghèo ở xã Trung Lý nhờ nuôi gà.
