Ngành thủy lợi tập trung vào 3 đột phá cho năm 2026

Sáng 26/12, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp dự và chỉ đạo hội nghị Tổng kết công tác năm 2025 và phương phướng hoạt động năm 2026 của Cục Quản lý và xây dựng công trình thủy lợi.

Cần chủ động hơn

Năm 2025 được Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đánh giá là một năm đặc biệt nhiều khó khăn, thách thức đối với Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi, khi cùng lúc diễn ra việc sáp nhập hai cục, hợp nhất hai bộ và triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Là đơn vị có mối liên hệ trực tiếp, thường xuyên với địa phương, mọi biến động trong tổ chức bộ máy và cơ chế quản lý đều tác động tức thời đến hoạt động của Cục.

Bên cạnh đó, tình hình thiên tai diễn biến phức tạp, nhiều chỉ số thủy văn - khí tượng vượt ngưỡng lịch sử, dữ liệu nền thay đổi mạnh, trong khi lĩnh vực thủy lợi lại gắn chặt với công tác phòng, chống thiên tai, quản lý, khai thác và bảo đảm an toàn công trình.

Trong bối cảnh đó, Thứ trưởng ghi nhận Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi đã thể hiện bản lĩnh, giữ vững sự ổn định, chủ động thích ứng và vượt qua các thách thức, coi khó khăn chủ yếu mang tính ngắn hạn so với năng lực và nền tảng hiện có.

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp nhấn mạnh, Cục cơ bản đã hoàn thành đầy đủ các nhiệm vụ do Bộ giao cũng như các nhiệm vụ chủ động đặt ra từ đầu năm. Một điểm sáng nổi bật là đến thời điểm hiện nay, Cục không còn nợ đọng văn bản, quy phạm pháp luật - kết quả rất đáng ghi nhận trong bối cảnh khối lượng công việc lớn và yêu cầu tiến độ cao.

Năm 2025 cũng là năm Cục tập trung xử lý nhiều vấn đề lớn của ngành, đặc biệt là công tác quy hoạch, cụ thể như hoàn thành, trình phê duyệt các quy hoạch chuyên ngành quan trọng và tham gia sâu vào quá trình lập, điều chỉnh quy hoạch địa phương cả ở vai trò chuyên môn và tham mưu.

Về nhiệm vụ chuyên môn, Thứ trưởng đánh giá cao cách làm bài bản, nề nếp, ngày càng chuyên môn hóa và chuyên nghiệp hóa, từ điều hành hạn mặn, lấy nước vụ đông xuân đến xử lý rủi ro theo hướng bình thường hóa.

Cục đã từng bước xác lập định hướng phát triển cho hệ thống công trình và doanh nghiệp thủy lợi; lĩnh vực nước sạch nông thôn có nhiều chuyển biến tích cực, đặc biệt trong quản lý dữ liệu và hợp tác quốc tế.

Công tác quản lý đầu tư xây dựng đạt kết quả rõ nét, nhiều công trình trọng điểm được bàn giao, đưa vào vận hành, trong đó xử lý dứt điểm các dự án tồn đọng kéo dài, giảm nguy cơ thất thoát vốn.

Cuối cùng, Thứ trưởng ghi nhận năng lực, hiệu quả quản lý nhà nước của Cục có bước chuyển biến rõ rệt, thủ tục hành chính và chất lượng tham mưu được nâng lên, chuyển đổi số và dữ liệu là điểm mạnh cần tiếp tục mở rộng và phát huy trong thời gian tới.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp lưu ý Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi cần tiếp tục tính toán, khắc phục hai nội dung còn hạn chế. Nhất là chủ động hơn khi địa phương có nhu cầu hỗ trợ, nhất là khi có tình huống thiên tai; rà soát, kiểm tra, phân tích nguyên nhân để kịp thời đề xuất giải pháp phù hợp.

3 đột phá cho năm 2026

Bước vào năm 2026, Thứ trưởng yêu cầu Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi cần xác định rõ 7 định hướng lớn nhằm tạo chuyển biến thực chất, bền vững và có chiều sâu trong quản lý ngành, phù hợp với bối cảnh mới về thể chế, khí hậu và yêu cầu phát triển.

Thứ nhất, triển khai thực chất ba đột phá của ngành, trong đó Cục phải đóng vai trò nòng cốt về tổ chức thực hiện. Ba đột phá gồm: phát triển thủy lợi thông minh, khai thác hiệu quả công trình và hạ tầng thủy lợi dẫn dắt phát triển. Các đột phá này cần được cụ thể hóa bằng chương trình, dự án, nhiệm vụ rõ ràng; có phân công, phân nhiệm và nguồn lực tương xứng để đi vào đời sống, tránh dàn trải.

Thứ hai, rà soát, đánh giá lại toàn diện hệ thống quy hoạch và chiến lược về thủy lợi và phòng, chống thiên tai quốc gia. Trên cơ sở đó, chủ động tham mưu điều chỉnh các văn bản quy phạm pháp luật, định hình lại các quy hoạch chuyên ngành theo hướng đồng bộ, linh hoạt, thích ứng với biến đổi khí hậu và mô hình quản lý mới.

Thứ ba, cụ thể hóa Kết luận của Bộ Chính trị về an ninh nguồn nước và an toàn hồ chứa. Cục cần xây dựng các nhiệm vụ cụ thể để tổ chức thực hiện và báo cáo Bộ Chính trị; tăng cường hỗ trợ kỹ thuật cho địa phương, đặc biệt với các hồ chứa lớn có cửa van điều tiết, bảo đảm an toàn công trình và hạ du.

Thứ tư, đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý, khai thác công trình thủy lợi. Trọng tâm là xây dựng hệ thống dữ liệu, mô hình tính toán, kịch bản nguồn nước, hạn, mặn, ngập lụt phục vụ chỉ đạo điều hành. Đồng thời, nghiên cứu tham mưu thành lập Công ty thủy lợi miền Trung trong năm 2026, gắn với phát triển thủy lợi nhỏ, thủy lợi nội đồng.

Thứ năm, chủ động thúc đẩy xã hội hóa lĩnh vực nước, nhất là nước sinh hoạt nông thôn. Cục cần đề xuất cơ chế thu hút nguồn lực xã hội, giải quyết dứt điểm các điểm nóng thiếu nước sạch, bảo đảm an sinh cho khu vực nông thôn.

Thứ sáu, tập trung xử lý dứt điểm các công trình thuộc kế hoạch đầu tư trung hạn 2020-2025 được kéo dài sang năm 2026, không để tồn tại công trình dở dang; đồng thời tính toán thận trọng cho giai đoạn trung hạn mới.

Thứ bảy, chú trọng công tác tổ chức, nhân sự. Theo đó, Cục cần nâng cao năng lực đội ngũ thông qua đào tạo, bồi dưỡng, xem xét bổ sung nhân lực khi cần thiết, đồng thời xây dựng chiến lược kiện toàn, sắp xếp lại bộ máy để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn phát triển mới.

Tại hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp cũng chủ trì chương trình công bố quyết định khen thưởng cho một số cá nhân của Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi. Trong đó có ông Lương Văn Anh, Phó Cục trưởng nhận Huân chương Lao động hạng Nhì và bà Lê Thị Lan, Phó Chánh Văn phòng Cục nhận Huân chương lao động hạng Ba cùng một số Bằng khen, danh hiệu Chiến sỹ thi đua cấp Bộ.