Tạo nền tảng thể chế, dữ liệu không gian cho giai đoạn phát triển mới

Sáng 25/12, tại Hà Nội, Cục Đo đạc, Bản đồ và Thông tin địa lý Việt Nam tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026. 

Năm bản lề 2025: Tạo nền tảng cho phát triển hạ tầng dữ liệu số

Theo ông Hoàng Ngọc Huy, Phó Cục trưởng Cục Đo đạc, Bản đồ và Thông tin địa lý Việt Nam, năm 2025 đánh dấu bước chuyển quan trọng của Cục trong bối cảnh thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, cải cách hành chính và đẩy mạnh chuyển đổi số ngành Nông nghiệp và Môi trường.

Trên trụ cột hoàn thiện thể chế, Cục đã chủ trì xây dựng, trình Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành 4 thông tư theo chương trình công tác năm 2025, đồng thời hoàn thành thêm 2 thông tư phục vụ triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Cục cũng phối hợp sửa đổi, bổ sung Luật Đo đạc và bản đồ trong Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 15 luật thuộc lĩnh vực nông nghiệp và môi trường được Quốc hội thông qua.

Cùng với đó, công tác rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật được triển khai toàn diện, qua đó đề xuất nhiều phương án hoàn thiện pháp luật, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ và phù hợp thực tiễn. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật tiếp tục được đẩy mạnh, góp phần nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực đo đạc và bản đồ.

Trên trụ cột phát triển hạ tầng dữ liệu và chuyển đổi số, năm 2025 ghi dấu ấn với việc Cục xây dựng và cung cấp các dịch vụ dữ liệu bản đồ hành chính và nền địa lý quốc gia thông qua API tại Cổng thông tin không gian địa lý Việt Nam. Các dịch vụ này đã thu hút lượng truy cập rất lớn, phục vụ trực tiếp công tác chỉ đạo, điều hành của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước.

Song song với đó, việc kết nối, đồng bộ cơ sở dữ liệu nền địa lý quốc gia với các cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành được đẩy mạnh, từng bước hình thành hạ tầng dữ liệu không gian địa lý thống nhất, phục vụ quản lý tài nguyên, quy hoạch, phát triển hạ tầng và phòng, chống thiên tai.

Ở trụ cột nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, Cục tăng cường quản lý hoạt động đo đạc và bản đồ, phối hợp kiểm tra tại một số địa phương; kịp thời tham mưu xử lý các vấn đề liên quan đến địa giới hành chính, chủ quyền quốc gia, biên giới và biển đảo. Công tác tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị được thực hiện nghiêm túc, đúng quy định.

Trong cải cách hành chính và cung cấp dịch vụ công, Cục đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến toàn trình, chuẩn hóa quy trình giải quyết thủ tục hành chính. Hàng nghìn hồ sơ cung cấp dữ liệu đo đạc, bản đồ và hàng chục nghìn hồ sơ khai thác dữ liệu từ mạng lưới trạm định vị vệ tinh quốc gia được giải quyết kịp thời, góp phần phục vụ hiệu quả người dân, doanh nghiệp.

Cùng với nhiệm vụ chuyên môn, công tác tổ chức bộ máy và cán bộ được kiện toàn theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; hợp tác quốc tế tiếp tục được duy trì, mở rộng, góp phần nâng cao năng lực và vị thế của ngành đo đạc và bản đồ Việt Nam.

Tại Hội nghị, đại diện lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Cục Đo đạc, Bản đồ và Thông tin địa lý Việt Nam cho rằng, bên cạnh kết quả đạt được, Cục vẫn đang đối mặt với không ít thách thức như: yêu cầu cập nhật dữ liệu nhanh trong khi nguồn lực còn hạn chế; sự chưa đồng bộ giữa các hệ thống thông tin; nhu cầu chia sẻ, khai thác dữ liệu ngày càng lớn nhưng cơ chế còn bất cập.

Từ thực tiễn đó, nhiều giải pháp đã được đề xuất, trong đó nhấn mạnh việc đẩy mạnh liên thông, tích hợp dữ liệu không gian với các cơ sở dữ liệu quốc gia khác; tăng cường ứng dụng công nghệ mới; đồng thời hoàn thiện cơ chế tài chính, cơ chế chia sẻ dữ liệu để khai thác hiệu quả giá trị của tài nguyên thông tin địa lý.

Một số ý kiến cũng nhấn mạnh vai trò của nguồn nhân lực chất lượng cao, coi đây là yếu tố quyết định để ngành bắt kịp xu thế công nghệ và yêu cầu quản lý hiện đại. Việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ theo hướng đa ngành, am hiểu công nghệ và quản lý được xem là nhiệm vụ cần ưu tiên trong thời gian tới.

Năm mới 2026: "Bứt tốc" hạ tầng dữ liệu không gian

Theo Cục trưởng Cục Đo đạc, Bản đồ và Thông tin địa lý Việt Nam Hoàng Ngọc Lâm, bước sang năm 2026, Cục xác định tiếp tục tạo đột phá về thể chế và hạ tầng dữ liệu không gian địa lý, gắn với yêu cầu quản lý nhà nước và phát triển bền vững ngành Nông nghiệp và Môi trường.

Trước hết, Cục sẽ tập trung hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, trong đó ưu tiên xây dựng nghị định sửa đổi về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đo đạc và bản đồ; xây dựng các thông tư kỹ thuật về bản đồ 3D và hạ tầng dữ liệu không gian địa lý, tạo hành lang pháp lý cho quản lý, khai thác hiệu quả tài nguyên thông tin địa lý.

Cùng với đó, Cục tập trung hoàn thành các dự án, nhiệm vụ trọng điểm nhằm xây dựng hạ tầng đo đạc quốc gia đồng bộ trên đất liền và trên biển, từng bước hoàn thiện hệ quy chiếu và hệ tọa độ không gian quốc gia thống nhất, phục vụ công tác quy hoạch, phát triển hạ tầng, ứng phó biến đổi khí hậu và quản lý biển, đảo.

Trong lĩnh vực biên giới và địa giới hành chính, Cục tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai sắp xếp đơn vị hành chính các cấp; hướng dẫn lập mới, chỉnh lý hồ sơ, bản đồ địa giới hành chính phù hợp mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bảo đảm quản lý thống nhất lãnh thổ.

Đối với khoa học, công nghệ và chuyển đổi số, Cục sẽ phát triển thêm các dịch vụ dữ liệu bản đồ, nền địa lý trên môi trường số; nâng cao chất lượng, khả năng chia sẻ dữ liệu; đẩy mạnh kết nối cơ sở dữ liệu nền địa lý quốc gia với các hệ thống dữ liệu dùng chung của Chính phủ, phục vụ cải cách thủ tục hành chính và quản lý tài nguyên, môi trường.

Song song với đó, Cục tiếp tục nâng cao công tác quản lý chất lượng sản phẩm đo đạc và bản đồ, bảo đảm kiểm tra, thẩm định, nghiệm thu chặt chẽ, đáp ứng yêu cầu về độ chính xác và tính đồng bộ của dữ liệu trong các hệ thống thông tin dùng chung.

Cục cũng chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn cao, am hiểu công nghệ; đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường kỷ luật, kỷ cương; thực hiện tốt các chế độ, chính sách, tạo động lực để đội ngũ cán bộ yên tâm công tác, gắn bó với ngành.

Với nền tảng kết quả đạt được trong năm bản lề 2025 và định hướng rõ ràng cho năm 2026, Cục Đo đạc, Bản đồ và Thông tin địa lý Việt Nam đang từng bước tạo dựng hệ thống thể chế và hạ tầng dữ liệu không gian địa lý vững chắc, góp phần nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, phục vụ phát triển nông nghiệp xanh, kinh tế tuần hoàn, bảo vệ môi trường và thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia trong giai đoạn mới.