Khống chế dịch kịp thời
Tại Đà Nẵng, dịch tả lợn Châu Phi (ASF) từng bùng phát mạnh trong tháng 7 và 8/2025, gây thiệt hại nặng nề cho nhiều hộ chăn nuôi. Tuy nhiên, nhờ sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền, lực lượng thú y và người dân, đến nay tình hình dịch đã giảm rõ rệt, nhiều địa phương cơ bản khống chế được lây lan.
Đà Nẵng thực hiện tiêu độc, khử trùng vệ sinh chuồng trại sẵn sàng tái đàn phục vụ thị trường Tết. Ảnh: Lan Anh.
Ông Lê Văn Thôi, Chủ tịch UBND xã Đồng Dương cho biết, địa phương có thế mạnh chăn nuôi với đàn lợn hơn 3.800 con. Dịch bệnh tái phát từ đầu tháng 7/2025, chỉ trong chưa đầy 2 tháng đã lan khắp 15/15 thôn, khiến xã phải tiêu hủy 1.921 con lợn.
Ngay khi phát hiện có ổ dịch đầu tiên, UBND xã đã lập tổ công tác phòng chống dịch, chỉ đạo phun thuốc khử trùng, vệ sinh chuồng trại, chôn lấp xác động vật đúng quy trình và rải vôi khử khuẩn. Nhờ đó, đến cuối tháng 9 tình hình dịch bệnh được kiểm soát.
Tại hộ chăn nuôi ông Lê Tấn Hồng (thôn Lâm, xã Đồng Dương), dịch tả lợn Châu Phi xảy ra khiến 8 con lợn của gia đình phải mang đi tiêu hủy. Sau khi xảy ra dịch, được hướng dẫn của của lực lượng thú y địa phương và được cấp phát thuốc sát trùng, gia đình duy trì tiêu độc 2–3 lần/tuần, vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, rải vôi định kỳ.
“Gia đình sẽ chỉ tái đàn khi đảm bảo điều kiện an toàn sinh học và có sự giám sát của thú y. Mong chính quyền có chính sách hỗ trợ vốn để bà con sớm khôi phục đàn lợn”, ông Hồng cho hay.
Cán bộ thú y xã Đồng Dương hướng dẫn người dân thực hiện quy trình khử khuẩn, sát trùng chuồng trại. Ảnh: Lan Anh.
Tại xã Thăng Bình, dịch bệnh xuất hiện từ giữa tháng 7/2025, lây lan nhanh ở 18/23 thôn, khiến 706 con lợn buộc phải tiêu hủy. Phó Chủ tịch xã Trương Hồng Quang cho biết, nhờ sự chỉ đạo từ thành phố và hướng dẫn của Chi cục Chăn nuôi và Thú y, xã đã thành lập các tổ công tác đến từng khu phố, hỗ trợ bà con tiêu hủy, chôn lấp đúng quy định.
“Đến nay, dịch bệnh đã giảm đáng kể, số lợn phải tiêu hủy mỗi ngày chỉ còn 1-2 con. Xã cũng triển khai tháng tổng vệ sinh, tiêu độc khử trùng, phấn đấu hoàn thành vào cuối tháng 9, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền xuống tận tổ, khối phố để người dân phối hợp. Bà con đã hiểu rằng vệ sinh chuồng trại không chỉ bảo vệ đàn vật nuôi mà còn bảo vệ chính sinh kế gia đình”, ông Quang cho hay.
Đẩy mạnh thực hiện tiêu độc, khử trùng
Theo ông Đặng Ngọc Sơn, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y Đà Nẵng, hiện toàn thành phố có hơn 10,3 triệu con gia súc, gia cầm, trong đó đàn lợn hơn 403.000 con. Quy mô chăn nuôi trang trại chiếm khoảng 20%, còn lại chủ yếu nhỏ lẻ.
Đến nay, 13 xã phường đã qua 21 ngày không phát sinh ca bệnh mới, trong đó 4 xã công bố hết dịch. Nhìn chung, tình hình bệnh dịch tả lợn Châu Phi trên địa bàn thành phố đang được kiểm soát, tốc độ lây lan và tỷ lệ heo chết, heo bệnh có xu hướng giảm dần. Tuy nhiên, Chi cục vẫn yêu cầu các địa phương không được lơ là, phải duy trì thường xuyên công tác tiêu độc, khử trùng, vệ sinh môi trường, đồng thời cử cán bộ trực tiếp xuống cơ sở hướng dẫn kỹ thuật.
Việc khử khuẩn được thực hiện nghiêm túc tại khu tiêu hủy lợn mắc bệnh. Ảnh: Lan Anh.
Thực hiện chỉ đạo của Bộ NN&MT và UBND thành phố, Chi cục đã tham mưu ban hành kế hoạch “Tháng vệ sinh, khử trùng, tiêu độc môi trường” trên toàn địa bàn, hỗ trợ và xuất cấp 20.901 lít hóa chất hỗ trợ cho các xã, phường xử lý dịch bệnh và thực hiện 2 đợt "Tháng tổng vệ sinh, khử trùng, tiêu độc môi trường".
“Tất cả xã phường đều xây dựng kế hoạch triển khai, đăng ký nhu cầu hóa chất và đang thực hiện đồng loạt việc phun khử trùng, vệ sinh chuồng trại, khu chợ, nơi cộng cộng, xử lý chất thải, tiêu hủy mầm bệnh.
Ngoài ra, cán bộ thú y còn trực tiếp giám sát xử lý lợn bệnh, hướng dẫn người chăn nuôi thực hiện biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, ủ hoặc đốt phân rác, hạn chế mầm bệnh lây lan. Chỉ khi đảm bảo điều kiện an toàn, cơ sở chăn nuôi mới được phép tái đàn”, ông Sơn cho hay.
Thận trọng khi tái đàn
Trong khi nhiều hộ thiệt hại nặng nề, một số hộ lại thoát dịch nhờ tuân thủ nghiêm quy trình vệ sinh. Ông Nguyễn Văn Sơn (xã Thăng Bình) cho biết đàn lợn hơn 100 con của gia đình không bị nhiễm bệnh do luôn phun thuốc sát khuẩn 2 lần/ngày, tiêm phòng đầy đủ, mắc màn ngăn chặn ruồi muỗi, người và phương tiện ra vào khu chăn nuôi, kể các phương tiện vận chuyển thức ăn chăn nuôi ra vào đều phải khử khuẩn.
Khi dịch bệnh bùng phát, gia đình vẫn xuất bán được 20 con lợn thịt và vài con lợn giống, minh chứng cho hiệu quả của vệ sinh khử trùng. Hiện, ông Sơn bắt đầu phối giống để cung ứng cho thị trường và có khoảng 100 con lợn thịt cung ứng dịp Tết Nguyên đán 2026.
Ông Nguyễn Văn Sơn đều đặn phun tiêu độc khử trùng chuồng trại để bảo vệ đàn lợn. Ảnh: Lan Anh.
Câu chuyện này cho thấy, công tác vệ sinh chuồng trại, tiêu độc khử trùng đóng vai trò then chốt giúp bảo vệ đàn vật nuôi, hạn chế thiệt hại và tạo điều kiện để tái đàn an toàn.
Chỉ còn hơn 4 tháng nữa là đến Tết Nguyên đán, thời điểm nhu cầu tiêu thụ thịt lợn tăng mạnh. Ông Đặng Ngọc Sơn, Chi cục trưởng Chi cục chăn nuôi và Thú y TP. Đà Nẵng cho biết, để chuẩn bị nguồn cung, ngành nông nghiệp và thú y thành phố đã đưa ra các giải pháp đồng bộ.
Trước hết tập trung tuyên truyền, hướng dẫn người chăn nuôi áp dụng biện pháp an toàn sinh học, nâng cao nhận thức về vai trò của phòng bệnh. Song song đó, cần tiếp tục giám sát, lấy mẫu, phát hiện sớm dịch bệnh để xử lý dứt điểm ngay khi xuất hiện ổ dịch, không để lây lan diện rộng.
Khi dịch bệnh ổn định, các cơ sở chăn nuôi được hướng dẫn tái đàn theo quy định, con giống phải có nguồn gốc rõ ràng và tuyệt đối không lấy từ vùng đang có dịch.
Người chăn nuôi phải tuân thủ nghiêm nguyên tắc “5 không”, đó là: Không sử dụng thức ăn dư thừa chưa qua xử lý nhiệt; Không mua bán vận chuyển lợn bệnh; Không giết mổ tiêu thụ thịt lợn bệnh; Không giấu dịch và không vứt xác lợn chết ra môi trường. Đồng thời, thành phố cũng tăng cường kiểm soát việc vận chuyển, mua bán lợn, siết chặt hoạt động giết mổ, đặc biệt là các cơ sở nhỏ lẻ, không phép.
Môi trường chăn nuôi luôn sạch sẽ, hạn chế nguy cơ phát sinh mầm bệnh. Ảnh: Lan Anh.
Bên cạnh việc dập dịch, Đà Nẵng cũng định hướng phát triển chăn nuôi an toàn lâu dài. Chi cục Chăn nuôi và Thú y đang phối hợp với các sở ngành và địa phương triển khai thực hiện quy hoạch khu chăn nuôi tập trung, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư trang trại quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao, gắn kết với chế biến và thị trường tiêu thụ. Việc kêu gọi các doanh nghiệp, hợp tác xã, hội nghề nghiệp tham gia liên kết nhằm bảo đảm kiểm soát chất lượng, an toàn thực phẩm, đồng thời điều tiết cung cầu sản phẩm chăn nuôi.
Với sự chỉ đạo quyết liệt của thành phố, sự vào cuộc của ngành thú y và ý thức ngày càng cao của người dân, dịch tả lợn Châu Phi ở Đà Nẵng đã cơ bản được kiểm soát. Công tác vệ sinh, tiêu độc, khử trùng không chỉ góp phần bảo vệ đàn vật nuôi hiện có, giảm thiểu thiệt hại cho nông hộ mà còn là nền tảng quan trọng để tái đàn an toàn, bảo đảm nguồn cung thịt heo ổn định cho thị trường dịp cuối năm và Tết Nguyên đán 2026.
