Liên hợp quốc vừa kêu gọi các quốc gia khẩn trương xây dựng và nộp các kế hoạch khí hậu tham vọng hơn ngay trong tháng 9 này, nhằm tạo sức ép lên những nền kinh tế lớn như EU và Trung Quốc trước thềm Hội nghị thượng đỉnh khí hậu COP30 sẽ diễn ra tháng 11 tại Brazil.
Theo Thỏa thuận Paris 2015, các quốc gia cam kết phải đệ trình Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) trong năm nay, song đến nay phần lớn vẫn chưa hoàn tất. Các bản NDC cập nhật sẽ là cơ sở để đánh giá nỗ lực giảm phát thải đến năm 2035. Trong thư gửi gần 200 quốc gia, ông Simon Stiell, Thư ký điều hành Công ước khung lãnh của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu, nhấn mạnh NDC là "nền tảng cho nhân loại chống khủng hoảng khí hậu toàn cầu", đồng thời khẳng định đây cũng là động lực cho tăng trưởng kinh tế và nâng cao đời sống.

Theo ông Simon Stiell, chỉ có 13 trong tổng số 195 bên tham gia Thỏa thuận Paris đã kịp thời công bố cam kết khí hậu cho năm 2035 theo hạn chót của Liên hợp quốc vào ngày 10/2. Ảnh: IISD/ENB.
Tuy nhiên, tiến trình đang chậm lại. Trung Quốc đang là nước phát thải lớn nhất thế giới mới chỉ tuyên bố sẽ nâng mục tiêu vào mùa thu. Trong khi đó, EU còn nhiều tranh cãi nội bộ khi một số nước như Pháp và Ba Lan muốn hoãn thông qua mục tiêu 2040.
Bản đánh giá sắp tới của Liên hợp quốc sẽ chỉ rõ liệu các quốc gia có đang đi đúng hướng để giữ mức tăng nhiệt toàn cầu ở ngưỡng an toàn hay không. Trong bối cảnh Mỹ là nền kinh tế lớn nhất và là nước phát thải cao nhất lịch sử lại đang chưa cam kết đủ mạnh.
Thực tế, năm 2023 là năm nóng nhất từng được ghi nhận, và 10 năm nóng nhất đều rơi vào thập kỷ gần đây. Biến đổi khí hậu đang làm gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão lũ, cháy rừng và sóng nhiệt, đe dọa nghiêm trọng đến con người và hệ sinh thái.