"Lập trình"... bơm thiếu xăng!

Không bơm thiếu mới... lạ!?

Bà H., chủ một cây xăng tư nhân ở xã T (thị xã La Gi, Bình Thuận) có 3 bồn chứa khoảng 40 ngàn lít gồm 3 trụ bơm. Chỗ quen biết cũ, bà H. không ngại nói thẳng: "Xăng dầu có tăng bao nhiêu thì mấy ông DN cỡ bự được lợi, chứ tụi này chỉ đại lý bán lẻ, hưởng hoa hồng trên doanh số, cứ mỗi lít xăng hưởng 280đ, còn dầu 180 đ. Mỗi tháng bình quân bán ra được 30 ngàn lít, tiền hoa hồng cả xăng và dầu cộng lại 8 triệu, trừ 2 triệu tiền thuế VAT, còn lại 6 triệu trả tiền điện nước, lương cho 2 lao động bơm xăng ( 800 ngàn/ngườii). Vài triệu bạc lãi chưa đủ khấu hao, nếu không bơm thiếu thì...".

Vào khoảng 10h sáng chúng tôi có mặt tại cây xăng nằm ở xã Sơn Mỹ (Hàm Tân, Bình Thuận), mặc dù không náo nhiệt bằng các cây xăng khác do nằm ở vùng quê nhưng cũng rất đắt khách vì đa số là thanh niên con nhà nông và một số khách hàng vãng lai mua dầu để nuôi tôm. "Đổ cho hai chục ngàn”, một phụ nữ nói với nhân viên bơm xăng rồi thò tay vào lấy tiền trả, chẳng màng đến các số đang chạy “nhảy múa” trên bảng điện tử. “Ba chục”, cô gái trẻ gọi cụt lủn, móc tiền nhưng không quên để mắt đến bảng ghi điện tử. Sau khi đi hết một vòng, nhân viên bơm xăng mới trả đầu bơm vào vị trí. Chúng tôi nhìn vào bảng điện tử, con số đã ngoài 100.000 đồng, rồi trở lại số 0 khi đầu bơm được đặt vào.

“Đành vậy rồi, nhưng không đổ cây xăng này thì biết đi đâu?”, một khách hàng mua xăng hỏi ngược lại khi chúng tôi đến bắt chuyện đặt câu hỏi “Vì sao không quan tâm đến thứ khác mà chỉ nhìn xem bảng số tính bao nhiêu tiền?”

"Hơi sức đâu tìm hiểu cho mệt người. Ai cũng biết, cây xăng nào chẳng bơm hụt, thay vì một lít có khi còn 0,8-0,9 lít nhưng làm sao biết được họ làm thế nào, bảng số điện tử ghi sao thì mình biết vậy. Nghe nói nhà nước cũng kiểm tra, phát hiện nhiều cây xăng bơm thiếu nhưng hàng trăm, hàng ngàn cây xăng, biết cây nào bơm đủ, cây nào bơm thiếu?", vị khách tỏ rõ bất lực.

Botay.com

Chủ một cây xăng mới sang nhượng điểm kinh doanh, cho biết: Các cây xăng muốn bơm thiếu chỉ cần gắn chíp điện tử vào bảng điện tử ở trụ bơm nhằm làm giảm lượng xăng bơm bán ra cho khách hàng, chỉ cần ở mức 2-3% là “bỏ túi” vài chục lít xăng nếu bán ra trên 2.000 lít trong ngày trở lên. Cần biết, con chip này được gắn trực tiếp trong bộ đồng hồ đo xăng, bộ đồng hồ do xưởng trụ bơm chế tạo, rất bí mật nên ngay cả nhân viên của xưởng SX cũng không hề biết con chip nào trong bộ đếm này là con chip gian lận.

Thậm chí, có cây xăng sử dụng biện pháp hết sức tinh vi là cài mật khẩu trong các IC đã lập trình. Khi chuyển từ mật khẩu này sang mật khẩu khác thì lượng hao hụt xăng bơm khác nhau, chênh lệch thiếu trong trường hợp này thấp nhất 2%, cao nhất lên đến 5%!.

Tuy nhiên, không phải chủ cây xăng nào cũng biết được mánh lới này mà phải “móc ngoặc” với các nhân viên kỹ thuật chuyên lắp đặt trụ bơm.

Những người này có thể là “tay trong, chân ngoài”. Bởi vậy, theo các chuyên gia ngành xăng dầu, việc điều chỉnh sai số ở các trụ bơm thông qua con chíp điện tử “2 trong 1” hoạt động dựa trên nguyên tắc đảo công tắc (tức là chỉ cần cắt cầu dao này mở cầu dao khác-PV) đồng thời được điều khiển từ xa nên rất khó phát hiện bằng “mắt thường”.

Còn chuyện sử dụng mật khẩu để thay đổi mức chênh lệch thì chỉ có người sử dụng lập trình mới biết.

Ngoài ra, còn có một “chiêu” khác mang tính chất thủ công hơn nên được nhiều cây xăng áp dụng, đó là cưa rãnh đầu vít- bộ điều khiển khung vừa đủ nhỏ để tháo dây kẹp chì, điều chỉnh sai số rồi lắp đặt lại. Hình thức này tương đối dễ phát hiện đối với lực lượng kiểm tra nhưng nó vẫn là khu vực “bất khả xâm phạm” đối với ngừơi tiêu dùng.

Còn về chất lượng, ngoài việc pha trộn từ đầu nguồn, các cây xăng cũng có thể áp dụng tại chỗ bằng cách dùng hệ thống 2 ống chìm từ 2 bể chứa khác nhau nhưng cùng dẫn vào một trụ bơm. Khi muốn bán một loại xăng nào, chỉ cần động tác đổi đường dẫn là xong. Trường hợp này người tiêu dùng cũng rất khó phát hiện trừ phi cố ý theo dõi màu xăng. Nhưng nếu như cây xăng đã cố tình “treo đầu dê bán thịt chó” thì chỉ có mà.. “botay.com”!.

Một chủ cây xăng bật mí với chúng tôi, sở dĩ tình trạng gian lận trong đo lường phổ biến là do dụng cụ đo lường gần như không được cơ quan chức năng từng địa phương kiểm định thường xuyên, thể hiện qua việc không được phê duyệt mẫu, không kiểm định đúng thời hạn, phương tiện đo lắp ráp thì chắp vá, cột đo “cải tạo lên đời”.

Thậm chí, có những cửa hàng cột đo mới sản xuất nhưng sử dụng linh kiện "nghĩa địa", trong khi chu kỳ kiểm định áp dụng như đối với cột đo được sản xuất mới, dẫn tới hậu quả là không kiểm soát được sai số đo lường.

Có thể nói, việc gian lận hầu như một việc làm bình thường của nhiều cây xăng mà ai cũng biết. Còn người tiêu dùng khi đổ xăng cũng bán tính, bán nghi nhưng đành ngậm bồ hòn làm ngọt vì không có bằng chứng mà .. cãi  ! Vậy là, im lặng cho xong...