Lấp sông, lấn dòng sông Đồng Nai

Đoạn sông Đồng Nai chảy qua phường Quyết Thắng bị lấn dòng nghiêm trọng. (Ảnh: Google map)
 

Sông Đồng Nai là hệ thống sông lớn, chằng chịt, lưu vực rộng lớn, chảy qua địa bàn 9 tỉnh và thành phố thuộc khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam, cung cấp nguồn nước sinh hoạt cho hàng chục triệu người sống tại các địa phương trên. Nhưng hiện nay sông Đồng Nai đang bị xâm hại nghiêm trọng.

Sống bên bờ sông Đồng Nai mấy chục năm qua, những hộ dân ở khu vực ven sông phường Long Bình Tân, An Bình, Quyết Thắng có nhà lấn chiếm mặt sông không ai được cấp chủ quyền, chỉ đơn giản vì họ không có đất, việc xây dựng nhà cửa lấn chiếm mặt sông, hành lang bảo vệ an toàn sông rạch bị pháp luật nghiêm cấm.

Thế nhưng, dự án lấn sông, đổ đất đá san lấp hàng trăm mét mặt nước sông Đồng Nai khoảng 8,4ha lại được cho phép đầu tư. Dự án này kéo dài hơn 1,3km từ công viên Nguyễn Văn Trị (đối diện UBND tỉnh Đồng Nai) đến cầu Rạch Cát (phường Quyết Thắng). Trong đó, diện tích lấn sông lên tới hơn 7,7ha, chỉ có hơn 0,6ha là đất hiện hữu và lấn ra sông đoạn hẹp nhất là 30m, còn đoạn rộng nhất là 100m.

Có mặt tại khu phố 2, phường Quyết Thắng (TP Biên Hòa) theo ghi nhận, hiện mọi hoạt động của dự án đã tạm thời bị ngưng trệ, nhiều máy móc phục vụ san lấp mặt bằng đã được di dời đi nơi khác. Hiện khoảng hơn 7,7ha mặt nước của sông Đồng Nai đã được chủ đầu tư san lấp mặt bằng gần xong, chỉ còn lại một đoạn ngắn nữa do còn vướng Nhà máy nước Biên Hòa chưa di dời.

Sông Đồng Nai bị “teo” lại đoạn chảy qua phường Quyết Thắng
 

Qua thực nghiệm tại một số nơi, chúng tôi đo được khoảng cách từ mép nhà dân (đã bị cơi nới, lấn chiếm, xây dựng trên sông Đồng Nai) đến cột mốc mà chủ đầu tư cắm khoảng 70 bước chân, có nơi lên đến gần 100 bước chân.

Việc lấp sông Đồng Nai để làm khu đô thị kinh doanh, kiếm lời đã vấp phải sự phản đối và bất bình của người dân. Cụ Nguyễn Thị Hà (77 tuổi) nhà ở đường Cách Mạng Tháng Tám, phường Quyết Thắng, TP Biên Hòa, gần dự án bức xúc phản ánh, nhà của bà và những người dân sống quanh đây đã mấy chục năm qua nay muốn nâng nền, nâng mái cũng không được mà chỉ cho sửa chữa lại. Trong khi chủ đầu tư lấp cả bờ sông hàng trăm mét thì vô tư. "Dân thì cấm, doanh nghiệp thì cho, như vậy bất công quá”.

Nhiều hộ dân khác sống hai bên bờ sông cũng cho hay, theo quy hoạch lộ giới, hành lang bảo vệ sông Đồng Nai là 20m. Từ mép sông trở vào 20m người dân không được xây cất gì.

Hàng trăm hộ dân các phường Long Bình Tân, An Bình, Quyết Thắng xây nhà lấn chiếm hành lang an toàn sông Đồng Nai
 

“Nếu nhà nước đầu tư xây dựng công trình bờ kè, chống xói mòn, sạt lở thì người dân rất hoan nghênh. Đằng này có biết đâu họ cho lấp sông, rồi xây nhà ở bán như vậy thì quá khó hiểu. Hồi trước họ không cho dân xây nhà lấn trên sông vì sợ hạn chế dòng chảy, nhưng nay cho DN làm dự án trên sông thì ngăn dòng chảy luôn”, một cán bộ hưu trí phường Quyết Thắng nói.

Ngoài phường Quyết Thắng, sông Đồng Nai hiện đang còn bị xâm hại từ nhiều phía, khu vực khác nhau. Tại các huyện Vĩnh Cửu, Tân Phú nhiều hộ dân phản ánh nạn khai thác cát lậu vẫn diễn ra ồ ạt, hàng loạt những xáng cạp vẫn ngày đêm “móc ruột” dòng sông, do đó dòng sông bị sạt lở nghiêm trọng.

Chưa hết, tình trạng lấn chiếm bờ sông để mở rộng diện tích đất ở và kinh doanh hiện đang diễn ra phổ biến ở Đồng Nai. Trên lưu vực sông thuộc địa bàn phường Long Bình Tân, An Bình và dọc hai bên bờ sông thuộc TP Biên Hòa, hàng trăm hộ dân đã ngang nhiên lấn sông mở quán nhậu, quán cà phê...

Ngổn ngang công trình dang dở Dự án lấn sông Đồng Nai
 

Có hộ còn đổ đất san lấp hàng trăm mét vuông lấn chiếm bờ sông để phục vụ cho nhu cầu riêng của mình, khiến nhiều đoạn sông đang bị “teo” lại nhiều đoạn. Mọi ngả đường dẫn ra hai bên hành lang bờ sông đều bị nhà dân án ngữ, bịt chặt mọi lối ra. Muốn kiểm tra, các cơ quan chức năng chỉ có thể đi bằng đường sông…