Công ty cổ phần Sản xuất và Thương mại Xuyên Việt (Xuyên Việt Coop) ở xã Hồng Hưng, huyện Gia Lộc (Hải Dương) xuất phát điểm là một HTX quy mô nhỏ, nhờ mạnh dạn chuyển đổi, áp dụng kỹ thuật nuôi cá sông trong ao, xây dựng chuỗi liên kết, áp dụng mô hình tuần hoàn trong nông nghiệp đã vươn lên thành điểm sáng của tỉnh trong hoạt động sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm thủy sản.

Nuôi cá theo hình thức sông trong ao giúp người nuôi thuận lợi kiểm soát toàn bộ chuỗi. Ảnh: Trung Quân.
Ông Lê Văn Việt, Tổng Giám đốc Xuyên Việt Coop chia sẻ, sau nhiều năm làm việc tại các đơn vị chuyên ngành về thủy sản trong nước, lặn lội qua nhiều quốc gia học tập kinh nghiệm, kỹ thuật mới trong nuôi trồng thủy sản nước ngọt, nhất là cá rô phi, năm 2009, anh trở về Hải Dương bắt đầu hành trình khởi nghiệp.
Nắm trong tay kỹ thuật và công nghệ mới, anh đầu tư mua lại 5.000m2 đầm nuôi cá không hiệu quả của người dân trong vùng, xây dựng hệ thống ao nổi nuôi cá theo công nghệ Israel. Cách nuôi của anh khác hoàn toàn với cách nuôi truyền thống nên ban đầu chẳng ai dám tin sẽ thành công.
Tuy nhiên, ngay trong vụ đầu tiên, anh Việt khiến nhiều nông dân nuôi cá ở địa phương kinh ngạc khi năng suất lên đến 30 tấn/ha, trong khi nuôi theo phương pháp truyền thống chỉ 5 - 7 tấn/ha.
Năm 2011, anh cùng với 8 thành viên thành lập Hợp tác xã Sản xuất và Thương mại thủy sản Xuyên Việt, nâng quy mô sản xuất lên 10ha. Năm 2016, HTX xây dựng mô hình nuôi cá sông trong ao.
Theo ông Việt, nguyên lý “sông trong ao” nghĩa là tạo dòng sông chảy liên tục trong ao tĩnh bằng hệ thống máy móc. Điều này giúp cá luôn được vận động, bơi ngược dòng như ở sông. Ưu điểm của mô hình này là giúp người nuôi thuận lợi kiểm soát môi trường, dịch bệnh, giúp cá sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh, đồng đều, giảm hệ số sử dụng thức ăn, tiết kiệm nước. Hệ thống cho ăn, xử lý chất thải, thu hoạch tuần hoàn khép kín nên không mất nhiều thời gian xử lý, năng suất tăng gấp 4 - 6 lần so với phương thức nuôi truyền thống.

Nhờ kiểm soát tốt các yếu tố trong quá trình nuôi, cá sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh. Ảnh: Trung Quân.
“Việc tạo sông trong ao giúp cá được sống trong môi trường không phải tiếp xúc với bùn và các tác nhân gây bệnh. Máy móc hoạt động tạo ra lượng oxy lớn giúp người nuôi có thể gia tăng mật độ cá nuôi trong bể so với ao thông thường. Bên cạnh đó, nhờ thường xuyên được vận động và sống trong môi trường ít tác nhân gây bệnh nên chất lượng thịt cá săn chắc, thơm ngon hơn”, ông Việt chia sẻ.
Năm 2017, Công ty cổ phần Sản xuất và Thương mại Xuyên Việt chính thức được thành lập trên nền tảng là HTX đang hoạt động hiệu quả. Chuỗi giá trị khép kín từ sản xuất đến sơ chế, chế biến, bảo quản được hoàn thiện và phát triển mạnh mẽ.
Theo ông Việt, để chuỗi liên kết hoạt động hiệu quả, người nuôi phải đáp ứng được các yêu cầu, điều kiện khắt khe về nguồn vốn đầu tư ban đầu, diện tích mặt nước, am hiểu quy trình vận hành máy móc, kỹ thuật chăm sóc... Trong đó, đặc biệt chú ý bảo vệ nguồn nước, hệ thống điện vận hành máy móc.
Bên cạnh đó, xây dựng được chuỗi khép kín từ con giống, nuôi thương phẩm, chế biến, tiêu thụ sản phẩm mới đảm bảo gia tăng thu nhập. Hiện tại, với 136 ha nuôi trồng thủy sản của Xuyên Việt Coop và hàng trăm ha của các thành viên liên kết, mỗi năm Xuyên Việt Coop đưa ra thị trường gần 10.000 tấn cá, trong đó cá rô phi chiếm 70%.

Mô hình nuôi cá sông trong ao của Xuyên Việt Coop đã trở thành điểm tham quan, học tập cho nhiều nông dân. Ảnh: Trung Quân.
Từ nguyên liệu cá rô phi, Xuyên Việt Coop chế biến thành 21 sản phẩm (6 sản phẩm đã được cấp chứng nhận OCOP 3 sao). Các phụ phẩm từ chế biến như xương, vây, da, nội tạng cá được tận dụng triệt để chế biến thành thức ăn cho thú cưng, chế biến chế phẩm sinh học, dung dịch đạm hữu cơ phục vụ trồng trọt...