Từ căn nhà tạm đến tổ ấm vững chãi
Một buổi sáng đầu tháng 7, con đường bê tông chạy ngoằn ngoèo qua đồi cà phê dẫn chúng tôi đến bon N’Riêng, phường Đông Gia Nghĩa. Giữa bon là ngôi nhà cấp 4 đang trong quá trình xây dựng, mái tôn mới nổi bật giữa những nếp nhà cũ. Tiếng cười trẻ thơ rộn rã hòa vào không gian. Chủ nhân ngôi nhà, anh K’Pier, niềm nở mời khách vào và tỏ ra vui mừng vì mới được Nhà nước hỗ trợ khoản tiền xoá nhà tạm.
Anh K’Pier, trú ở Bon N’Riêng, phường Đông Gia Nghĩa, tỉnh Lâm Đồng vui mừng khi chuẩn bị được sống trong ngôi nhà khang trang của gia đình. Ảnh: Phạm Hoài.
“Trước đây, nhà tôi chỉ là căn nhà vách gỗ xiêu vẹo, mùa mưa dột khắp nơi. Giờ có nhà mới, gia đình tôi an tâm làm ăn”, anh K'Pier tâm sự. Gia đình K’Pier từng là hộ nghèo nhiều năm liền. Vài sào cà phê già cỗi, thêm mẹ già và hai con nhỏ khiến cái nghèo cứ đeo bám.
Bước ngoặt đến năm 2022, khi anh được vay vốn ưu đãi để tái canh cà phê, mua phân bón. Mùa vụ khấm khá, anh tích cóp được chút vốn. Đầu năm nay, nhờ chính sách hỗ trợ 70 triệu đồng xóa nhà tạm, anh mạnh dạn góp thêm để dựng căn nhà kiên cố trị giá hơn 120 triệu đồng.
“Nếu không có chương trình hỗ trợ, chắc cả đời cũng không dám nghĩ đến chuyện này, căn nhà này không chỉ là nơi che mưa nắng mà còn là dấu mốc cho một hành trình đổi thay của cả gia đình tôi", anh K'Pier nói thêm.
Theo ông Thạch Cảnh Tịnh, Chủ tịch UBND phường Đông Gia Nghĩa, gia đình anh K'Pier là một trong rất nhiều hộ nghèo của địa phương có những thay đổi về kinh tế và đang từng bước phấn đấu làm giàu khi phát huy được những giá trị mà các Chương trình giảm nghèo đưa lại. Điều này, cho thấy một khi người dân hiểu và đi đúng hướng thì mọi khó khăn sẽ dần vượt qua.
"Địa phương luôn xác định giảm nghèo luôn là nhiệm vụ trọng tâm gắn với phát triển bền vững. Chính quyền triển khai đồng bộ các giải pháp như hỗ trợ vốn ưu đãi, xóa nhà tạm, hướng dẫn kỹ thuật sản xuất và đào tạo nghề. Ngoài ra, phường khuyến khích người dân tham gia các mô hình kinh tế tập thể, trồng trọt theo hướng hàng hóa, gắn với thị trường tiêu thụ. Công tác tuyên truyền được đẩy mạnh nhằm thay đổi tư duy trông chờ, ỷ lại, hướng đến trao 'cần câu' để người dân chủ động vươn lên thoát nghèo bền vững", ông Tịnh khẳng đinh.
Giảm mạnh tỷ lệ nghèo, nâng chất lượng sống
Theo Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Lâm Đồng, đến cuối năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số giảm còn 5,47%, so với 18,96% năm 2021. Dự kiến cuối 2025, tỷ lệ này còn 3,47%, vượt mục tiêu giảm bình quân trên 3%/năm theo Quyết định 1719/QĐ-TTg. Trong đó, hộ nghèo chỉ còn 1,91%, hộ cận nghèo còn 3,56%.
Những ngôi nhà mới đang dần hình thành ở những buôn làng nhờ những chính sách xoá đói giảm nghèo đi vào thực tiễn và phát huy hiệu quả. Ảnh: Phạm Hoài.
Không chỉ giảm tỷ lệ nghèo, đời sống người dân được nâng lên rõ rệt. Thu nhập bình quân đầu người vùng đồng bào dân tộc thiểu số năm 2024 ước đạt 53,77 triệu đồng, tăng hơn 50% so với năm 2021. Hạ tầng nông thôn cũng khởi sắc: 100% xã có đường ô tô đến trung tâm được nhựa hoặc bê tông hóa, tỷ lệ hộ dùng nước hợp vệ sinh đạt 96%, gần 100% hộ sử dụng điện lưới quốc gia.
Đặc biệt, chương trình đã giúp đồng bào tiếp cận kỹ thuật nông nghiệp, chuyển từ sản xuất tự cung tự cấp sang mô hình hàng hóa, tham gia hợp tác xã, tạo giá trị cao hơn. Nhiều địa phương đã xuất hiện mô hình thoát nghèo nhờ cà phê tái canh, trồng dâu nuôi tằm, rau hoa công nghệ cao, nuôi bò sinh sản, nuôi ong mật.
Lâm Đồng xác định giảm nghèo không chỉ dừng ở tăng thu nhập mà còn gắn với phát triển con người toàn diện. Các chỉ tiêu giáo dục, y tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số đều vượt kế hoạch. Cụ thể, tỷ lệ trẻ 5 tuổi đến trường đạt 99,87%, trung học cơ sở gần 100%, học sinh trung học phổ thông đạt 82,08%, cao hơn nhiều so với mục tiêu 60%.
Được hỗ trợ từ các nguồn vay vốn ưu đãi nên các mô hình sản xuất nông nghiệp dần phát huy hiệu quả mang lại hiệu quả kinh tế cao giúp đời sống người dân ngày một ổn định. Ảnh: Phạm Hoài.
Một yếu tố quan trọng tạo nên thành công là sự chủ động của người dân. Họ tham gia lập kế hoạch, chọn mô hình hỗ trợ, giám sát triển khai. Điều này không chỉ minh bạch mà còn xóa bỏ tâm lý trông chờ, ỷ lại. Chương trình còn lồng ghép bình đẳng giới, khuyến khích phụ nữ dân tộc thiểu số tham gia phát triển kinh tế, trở thành chủ mô hình sản xuất.
Theo đại diện lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng, dù đạt nhiều kết quả tích cực, công tác giảm nghèo ở Lâm Đồng vẫn còn không ít thách thức. Tình trạng tái nghèo, thiếu quỹ đất sản xuất, áp lực di cư tự do hay tập quán canh tác lạc hậu vẫn tồn tại ở một số vùng. Thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp như: Mở rộng mô hình sinh kế bền vững, nâng cao chất lượng đào tạo nghề, hỗ trợ chuyển đổi số trong nông nghiệp, gắn giảm nghèo với phát triển văn hóa – xã hội.
Mục tiêu cao nhất là "không để ai bị bỏ lại phía sau", để mỗi bon làng đều có những mái nhà mới, những mùa vụ no ấm, góp phần hình thành diện mạo mới cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên cao nguyên Lâm Đồng.
![Thủ lĩnh vùng cao: [Bài 3] Người trẻ ở Tà Xi Láng](https://t.ex-cdn.com/nongnghiepmoitruong.vn/480w/files/hainv72/2025/10/08/5006-gen-h-z7095796823738_904fceddb22571f58f07a3688cbc91ad-nongnghiep-204954.jpg)
