Gia Lai thí điểm phân bổ hạn ngạch phát thải

Cơ hội để cấu trúc mô hình tăng trưởng xanh

Theo bà Võ Cao Thị Mộng Hoài, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Gia Lai, tỉnh này có nhiều tiềm năng, lợi thế về phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp, năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời, thủy điện, điện sinh khối và du lịch sinh thái.

Tuy nhiên, cùng với quá trình phát triển, Gia Lai đang đối diện với những thách thức về suy thoái môi trường, phát thải khí nhà kính và tác động của biến đổi khí hậu. Do đó, mục tiêu đạt Net Zero không chỉ là yêu cầu tất yếu mà còn là cơ hội để tỉnh Gia Lai tái cấu trúc mô hình tăng trưởng theo hướng xanh, bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định vai trò tiên phong trong khu vực Tây Nguyên.

Theo đó, Gia Lai đề ra chiến lược kiểm kê và kiểm soát phát thải; xây dựng kế hoạch kiểm kê khí nhà kính định kỳ để đưa ra lộ trình giảm phát thải rõ ràng cho từng ngành cụ thể, đặc biệt tập trung vào các ngành có mức phát thải cao như sắt thép, gỗ, tinh bột và may mặc.

Tỉnh Gia Lai đã chỉ đạo các sở, ban, ngành và doanh nghiệp trọng điểm tiến hành kiểm kê khí nhà kính toàn diện, đồng thời triển khai các giải pháp tiết kiệm năng lượng, ứng dụng công nghệ số và thiết bị thông minh trong sản xuất, nhằm hướng tới mục tiêu Net Zero vào năm 2050.

Sở Nông nghiệp và Môi trường Gia Lai là cơ quan đầu mối được UBND tỉnh giao nhiệm vụ tham mưu, theo dõi và báo cáo các nội dung liên quan đến lĩnh vực kiểm kê khí nhà kính trên địa bàn.

Xác định 17 cơ sở có trách nhiệm kiểm kê khí nhà kính

Sau khi sáp nhập tỉnh, UBND tỉnh Gia Lai mới tiếp tục ban hành Công văn số 3072/UBND-KT ngày 8/9/2025 về việc thực hiện Văn bản số 6003/BNNMT-BĐKH ngày 25/8/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường về rà soát, cập nhật thông tin các cơ sở phát thải khí nhà kính và cung cấp số liệu phục vụ phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính cho năm 2025-2026.

Sau khi rà soát theo danh mục lĩnh vực, cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính theo Quyết định số 13/2024/QĐ-TTg ngày 13/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ, Sở Nông nghiệp và Môi trường Gia Lai xác định trên địa bàn tỉnh có 17 cơ sở phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính. Trong đó, có 14 cơ sở thuộc ngành công thương và 3 cơ sở thuộc ngành xây dựng.

Ngoài ra, còn có 27 cơ sở không thuộc danh mục ban hành kèm theo Quyết định số 13/2024/QĐ-TTg nhưng đáp ứng tiêu chí là cơ sở phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính theo quy định tại Điều 6 Nghị định số 06/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn.

Bên cạnh đó, Gia Lai đã triển khai thực hiện thí điểm phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính cho năm 2025-2026 đối với các cơ sở là nhà máy nhiệt điện, cơ sở sản xuất thép, cơ sở sản xuất xi măng thuộc danh mục ban hành kèm theo Quyết định số 13/2024/QĐTTg; trong đó, có 2 cơ sở sản xuất thép thuộc ngành công thương và 1 cơ sở sản xuất xi măng thuộc ngành xây dựng, không có nhà máy nhiệt điện.

Cuối tháng 9/2025, theo chỉ đạo của UBND tỉnh Gia Lai, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh này đã rà soát, cung cấp số liệu để phục vụ công tác phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính năm 2025-2026.

Một số đơn vị phát thải lớn phải thực hiện kiểm kê là: Công ty TNHH MTV Hoa Sen Nhơn Hội-Bình Định chuyên sản xuất sắt, thép, gang, ống nhựa; tổng lượng phát thải khí nhà kính năm 2024 là 78.943 tấn CO2tđ; trong đó, lượng phát thải trực tiếp là 7.006 tấn CO2tđ; lượng phát thải gián tiếp là 71.937 tấn CO2tđ. Công ty TNHH MTV Hoa Sen Bình Định chuyên sản xuất sắt, thép, gang, ống nhựa; tổng lượng phát thải khí nhà kính năm 2024 là 5.717,06 tấn CO2tđ; trong đó, lượng phát thải trực tiếp là 865,702 tấn CO2tđ; lượng phát thải gián tiếp là 4.851,374 tấn CO2tđ và Công ty cổ phần BICEM chuyên sản xuất xi măng. Các cơ sở này đang được Sở Xây dựng phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường đôn đốc, hướng dẫn thực hiện kiểm kê khí nhà kính theo quy định....

Theo ông Rcom Jen, Phó Giám đốc Sở Công Thương Gia Lai, hiện nay, biến đổi khí hậu đang là thách thức toàn cầu, tác động trực tiếp đến sự phát triển kinh tế-xã hội và chất lượng đời sống người dân. Với cam kết mạnh mẽ của Việt Nam tại Hội nghị COP26 về đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, từng ngành, từng địa phương, từng cơ quan, doanh nghiệp phải thấy rõ trách nhiệm và vai trò của trong việc giảm phát thải khí nhà kính, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

“Để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững, bảo đảm an ninh năng lượng và thích ứng với biến đổi khí hậu, chúng ta cần sự chung tay, phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành, cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội”, ông Rcom Jen chia sẻ.