Gắn nhà trường với doanh nghiệp để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao

Nhiều cơ hội mới cho nguồn nhân lực chất lượng cao

Với 31 khu công nghiệp (KCN) tập trung đang hoạt động và định hướng mở rộng tại các địa phương như Long Thành, Nhơn Trạch, Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai đang đứng trước những cơ hội lớn trong thu hút đầu tư và phát triển kinh tế.

Đồng Nai hiện đang ưu tiên thu hút các doanh nghiệp (DN) kỹ thuật - công nghệ cao hướng đến mục tiêu đầu tư nguồn nhân lực chất lượng và hiệu quả. Điều này đồng nghĩa với việc người lao động muốn gia nhập thị trường lao động mới sẽ phải có trình độ chuyên môn cao, kỹ năng nghề vững vàng. Đây chính là cơ hội lớn nhưng cũng là thách thức không nhỏ cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp tại Đồng Nai trong việc thích nghi và khẳng định năng lực thông qua những “đơn hàng” đào tạo nhân lực chất lượng cao từ doanh nghiệp.

Phân hiệu Trường Đại học Lâm nghiệp tại Đồng Nai là cơ sở giáo dục đại học đa ngành, đa lĩnh vực. Bên cạnh các ngành đào tạo truyền thống như Lâm nghiệp, vốn là thế mạnh, hiện trường đang đào tạo nhiều ngành khác như Chăn nuôi, Thú y, nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về nguồn nhân lực chất lượng trong lĩnh vực nông nghiệp. Mỗi năm, nhà trường cung cấp khoảng 200 cử nhân cho thị trường lao động.

PGS.TS. Mai Hải Châu, Phó Giám đốc Phân hiệu Trường Đại học Lâm nghiệp tại tỉnh Đồng Nai cho biết: “Để nâng cao chất lượng đầu ra, nhà trường đã thiết lập mạng lưới liên kết chặt chẽ với hàng trăm doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông – lâm nghiệp. Sinh viên được thực tập trực tiếp tại doanh nghiệp, từ đó tăng cường trải nghiệm thực tiễn và mở rộng cơ hội việc làm sau tốt nghiệp”.

Theo ông Châu, năm 2025 Trường tuyển sinh 15 ngành học, tập trung vào 4 nhóm ngành chính: Kinh tế, quản lý, lâm nghiệp, nông nghiệp và công nghệ. Đặc biệt, nhà trường đang triển khai đào tạo theo hình thức đặt hàng từ doanh nghiệp. Hướng tới nhà trường sẽ tập trung cải tiến chương trình đào tạo theo hướng ứng dụng, đồng thời tích hợp các công nghệ mới như AI (trí tuệ nhân tạo) và Blockchain vào giảng dạy để đáp ứng xu thế chuyển đổi số và nhu cầu thị trường lao động hiện đại.

Ngành chăn nuôi Việt Nam đang có sự chuyển dịch mạnh mẽ từ mô hình chăn nuôi nông hộ truyền thống sang chăn nuôi trang trại, chăn nuôi công nghiệp hiện đại. Sự thay đổi này kéo theo yêu cầu mới về chất lượng nguồn nhân lực, đòi hỏi người lao động không chỉ có kiến thức chuyên môn vững mà còn phải thành thạo các kỹ năng công nghệ và có thái độ nghề nghiệp tích cực.

Theo ông Đặng Hoàng Lâm, Phó Giám đốc Công ty CP Thú y Megavet Việt Nam, nông nghiệp hiện đại không còn là ngành đơn thuần như trước mà đang phát triển như một ngành công nghiệp ứng dụng công nghệ cao, có đóng góp rất lớn vào phát triển kinh tế đất nước.

Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong sản xuất, ngành chăn nuôi hiện đại đòi hỏi người lao động phải nắm bắt các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), tự động hóa, sử dụng thành thạo các phần mềm chuyên ngành và có kỹ năng giao tiếp chuyên nghiệp. “Chúng tôi rất mong muốn tuyển được những lao động trẻ yêu nghề, có tay nghề vững, hiểu biết rõ ràng về chuyên môn, có kỹ năng sử dụng công nghệ hiện đại và đặc biệt là có đam mê gắn bó lâu dài với ngành. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, không nhiều bạn trẻ lựa chọn nông nghiệp như một con đường sự nghiệp lâu dài”, ông Lâm chia sẻ.

Gắn đào tạo với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu doanh nghiệp

Theo đánh giá của các nhà tuyển dụng, khi lựa chọn địa điểm đầu tư, bên cạnh yếu tố hạ tầng và chính sách, chất lượng nguồn nhân lực tại chỗ luôn là một trong những tiêu chí then chốt đối với các DN, đặc biệt là DN có vốn đầu tư nước ngoài.

Đáp ứng nhu cầu của nhà tuyển dụng, tại huyện Trảng Bom, Trường Cao đẳng Cơ giới và Thủy lợi - một đơn vị đào tạo nghề trực thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã tiên phong đổi mới mô hình đào tạo và thực hiện chuyển đổi số toàn diện hoạt động quản lý đào tạo và giảng dạy.

Không chỉ đầu tư hiện đại hóa cơ sở vật chất, nhà trường còn chủ động liên kết với doanh nghiệp, xây dựng chương trình học sát với nhu cầu tuyển dụng thực tế. Ông Phạm Duy Đông, Phó hiệu trưởng Trường Cao đẳng Cơ giới và Thủy lợi chia sẻ: “Việc hợp tác quốc tế của nhà trường không chỉ giúp chuẩn hóa chương trình đào tạo và đội ngũ giảng viên mà còn tạo nền tảng vững chắc để cung ứng “đơn hàng” nhân lực chất lượng cao cho các doanh nghiệp trên địa bàn”.

Theo ông Đông, với sự hỗ trợ từ Cộng hòa Liên bang Đức, mô hình đào tạo xanh, hợp tác doanh nghiệp đã được triển khai, tích hợp các yếu tố công nghệ hiện đại và tiêu chí phát triển bền vững, thân thiện với môi trường.

Việc phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp và các trường nghề tại địa phương là giải pháp căn cơ, giúp rút ngắn khoảng cách giữa đào tạo và sử dụng lao động, đồng thời sẽ tối ưu chi phí và hiệu quả. Tuy nhiên, thực tế cho thấy chất lượng đào tạo nghề trên địa bàn vẫn còn chưa đồng đều. Ông Huỳnh Ngọc Long, Giám đốc Trung tâm Giới thiệu việc làm Đồng Nai cho biết: “Mỗi tháng, trung tâm tổ chức các phiên giao dịch việc làm, nhưng vẫn có nhiều doanh nghiệp thiếu hụt lao động kỹ thuật, buộc phải đào tạo lại từ đầu”.

Theo ông Long, để tháo gỡ điểm nghẽn này, cần xây dựng cơ chế phối hợp hai chiều giữa nhà trường và doanh nghiệp. Trong đó, nhà trường phải chủ động cập nhật nhu cầu thị trường để điều chỉnh nội dung đào tạo, còn doanh nghiệp cần tham gia sâu vào quá trình huấn luyện, từ việc xây dựng chuẩn đầu ra đến tiếp nhận sinh viên thực tập.

Việc gắn đào tạo với thực tiễn, gắn nhà trường với doanh nghiệp không chỉ tạo nên lợi thế cạnh tranh cho các đơn vị đào tạo mà còn giúp người học có cơ hội nghề nghiệp rõ ràng, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực địa phương. Đây cũng chính là yếu tố cốt lõi để Đồng Nai giữ vững vị thế là điểm đến hấp dẫn với các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Theo Sở Lao động Thương binh và Xã hội tỉnh Đồng Nai, trong 5 năm tới, tỉnh đặt mục tiêu nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo từ trên 65% hiện nay lên hơn 70%. Sự chuyển dịch đầu tư từ các ngành sử dụng nhiều lao động phổ thông sang các ngành công nghệ, kỹ thuật cao đang đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với các cơ sở đào tạo nghề: phải thay đổi tư duy đào tạo, xây dựng chương trình sát thực tế và linh hoạt theo nhu cầu doanh nghiệp.