Envisoft - 'trái tim số' của mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia

Thực hiện quy hoạch tổng thể quan trắc môi trường quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, Cục Môi trường đã xây dựng hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu môi trường quốc gia, tích hợp toàn bộ dữ liệu quan trắc từ các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp trong một nền tảng thống nhất. Song hành với đó là hệ thống dự báo chất lượng môi trường không khí, phục vụ công tác giám sát, cảnh báo và công bố thông tin đến cộng đồng.

Hiện nay, Trung tâm tích hợp, xử lý dữ liệu và điều hành mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia đã đi vào vận hành với hạ tầng hiện đại, ứng dụng công nghệ tiên tiến, hệ thống tính toán hiệu năng cao phục vụ xử lý dữ liệu big-data. Từ đây, dữ liệu của hơn 2.100 trạm quan trắc tự động về không khí, nước mặt, nước thải, khí thải tại 34 tỉnh, thành phố được tiếp nhận và quản lý tập trung qua phần mềm Envisoft.

Envisoft - công cụ lõi của quản lý dữ liệu môi trường

Envisoft được phát triển với định hướng bắt kịp xu thế công nghệ mới: xử lý dữ liệu lớn tốc độ cao, trí tuệ nhân tạo (AI), máy học, công nghệ tích hợp Docker và nền tảng live streaming hỗ trợ kết nối camera giám sát theo thời gian thực.

Nhờ vậy, phần mềm đáp ứng trọn vẹn chuỗi nghiệp vụ: từ thu thập, xử lý dữ liệu, kiểm duyệt, giám sát tình trạng thiết bị, đến phân tích số liệu, quản lý truyền nhận dữ liệu giữa Trung ương và địa phương. Envisoft còn tích hợp công cụ sao lưu dữ liệu tự động, giúp bảo đảm tính ổn định và an toàn thông tin.

Điểm đặc biệt, toàn bộ tính năng đều được tích hợp trong một nền tảng duy nhất, giúp cơ quan quản lý có thể giám sát hoạt động của các trạm quan trắc mọi lúc, mọi nơi; theo dõi trạng thái thiết bị, cảnh báo vượt quy chuẩn và hỗ trợ điều hành kịp thời.

Đến nay, phần mềm đã được Cục Môi trường chuyển giao miễn phí cho 34 địa phương trên cả nước, đồng thời phát triển thêm ứng dụng trên nền tảng di động, vận hành ổn định trên cả Android và iOS. Ứng dụng không chỉ giúp người dân tiếp cận thông tin chất lượng không khí một cách trực quan, mà còn là công cụ hỗ trợ đắc lực cho cán bộ quản lý khi thanh tra, giám sát hoặc tra cứu dữ liệu.

Tích hợp dữ liệu và dự báo hiện đại

Song song với trung tâm tích hợp dữ liệu, hệ thống dự báo chất lượng không khí đã được xây dựng theo cách tiếp cận đa mô hình, đa nguồn dữ liệu (khí tượng, viễn thám, địa hình, lớp phủ bề mặt...). Mỗi ngày, hệ thống vận hành dự báo 48 giờ tiếp theo với độ phân giải 11-18 km cho 6 vùng kinh tế trên toàn quốc, tập trung vào các thông số ô nhiễm chính như CO, NO, NO2, Ozone, SO2, bụi PM2.5, PM10.

Dữ liệu dự báo AQI của 34 địa phương được hiển thị trực quan trên nền tảng web, bước đầu cung cấp qua truyền hình và cổng thông tin điện tử. Ứng dụng di động VN Air cũng đã công bố rộng rãi thông tin hiện trạng và diễn biến chất lượng không khí tới cộng đồng.

Trong thời gian tới, Cục Môi trường tiếp tục hiện đại hóa hệ thống tích hợp dữ liệu, bảo đảm đồng bộ, kết nối liên thông từ Trung ương đến địa phương. Đồng thời, đơn vị này cũng tập trung ứng dụng các giải pháp công nghệ nhằm hiệu chỉnh, nâng cao độ tin cậy của kết quả dự báo chất lượng môi trường, kịp thời cung cấp thông tin phục vụ quản lý và bảo vệ môi trường, cũng như đáp ứng nhu cầu giám sát ngày càng cao của cộng đồng.

Với vai trò là “trái tim số” của hệ thống, Envisoft không chỉ góp phần hình thành trung tâm tích hợp dữ liệu quan trắc môi trường quốc gia, mà còn mở ra một cách tiếp cận hiện đại, minh bạch, hướng đến quản lý môi trường bằng công nghệ, vì một môi trường sống an toàn và bền vững.

Hệ thống bao gồm các chức năng:

-  Thu nhận dữ liệu từ các trạm quan trắc tự động liên tục bao gồm các loại hình: Nước mặt, Nước ngầm, Không khí xung quanh, Nước thải và Khí thải,...

-  Theo dõi và giám sát dữ liệu quan trắc tự động liên tục. Gửi cảnh báo tức thời khi có sự cố.

-  Tiếp nhận và theo dõi các camera giám sát trên cùng 1 hệ thống.

-  Hỗ trợ điều khiển lấy mẫu từ xa.

-  Đăng ký, lập lịch kiểm định và hiệu chuẩn thiết bị từ các doanh nghiệp

-  Phê duyệt lịch kiểm định và hiệu chuẩn thiết bị từ cơ quan quản lý

-  Quản lý dữ liệu các trạm theo QCVN (đã có xử lý và tính toán hệ số vùng,

hệ số tiếp nhận,...).

-  Xử lý dữ liệu thu thập được: tự động kiểm duyệt và kiểm duyệt thủ công để

đưa vào kho

-  CSDL.

-  Phân tích dữ liệu đã được thu nhận và tính toán dữ liệu phục vụ công bố về chất lượng không khí (AQI)

-  Truyền dữ liệu về Bộ Nông nghiệp và Môi trường

-  Quản trị hệ thống