Chủ động rẽ lối cuộc đời, người lao động được bảo hiểm thất nghiệp đồng hành

Điểm tựa giữa bộn bề mưu sinh

Nhà anh Vũ Văn Cương nằm khuất trong một con ngõ nhỏ ở xã Tân Khánh, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên. Cách đây vài tháng, anh vẫn còn là công nhân ở một công ty điện tử lớn trong Khu Công nghiệp Điềm Thụy. Sau rồi, vì hoàn cảnh gia đình, anh Cương phải nghỉ việc. 

Quyết định nghỉ việc với anh không phải chuyện ngày một, ngày hai. Đó là cả một chuỗi những đêm dài không ngủ, khi con sốt giữa đêm, ông nội nhập viện đột ngột mà cả nhà chỉ còn một mình vợ anh xoay sở. Lúc ấy, anh vẫn đi làm, ca ngày ca đêm xoay vòng mà lòng như lửa đốt.

“Ở nhà thì neo người quá, con mới 2 tuổi, ông bà thì yếu, chẳng ai đưa đón, chăm nom. Nhưng nghỉ việc thì lấy gì mà sống? Lương công nhân không cao nhưng tháng nào chắc tháng đó, đủ lo cho con ăn uống, thuốc thang cho bố mẹ. Bỏ rồi thì biết lấy gì mà bù vào bây giờ”, người đàn ông trải lòng.

Giữa một bên là trách nhiệm làm cha, làm con, một bên là áp lực cơm áo gạo tiền, anh Cương loay hoay, trăn trở mãi. Trong xưởng, tay vẫn may đều, nhưng đầu óc anh cứ xoáy quanh câu hỏi nếu nghỉ việc, rồi mọi thứ sẽ đi về đâu?

Chính trong những ngày rối bời nhất, khi ngổn ngang giữa chuyện nghỉ và làm, giữa gánh nặng gia đình và nỗi lo cơm áo, anh Cương được một người đồng nghiệp cũ nhắn nhủ: “Em nghỉ thì nhớ đi đăng ký bảo hiểm thất nghiệp nhé. Có hỗ trợ đấy, đừng để thiệt!”

Lúc đầu, anh còn bán tín bán nghi. Nhưng khi tìm hiểu kỹ, hỏi lại phòng nhân sự, rồi dò dẫm đến Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh, mọi thứ trở nên rõ ràng. Khoản trợ cấp hàng tháng tuy không lớn nhưng đủ giúp anh yên tâm rời công ty mà không còn thấy tâm tư trong lòng.

Đến Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Thái Nguyên để làm thủ tục, anh Cương như trút được gánh nặng trên vai với bao suy nghĩ ngổn ngang trong lòng. Bao ngày anh cứ canh cánh lo nghỉ rồi sẽ sống sao, giờ bỗng thấy như có một điểm tựa, vẫn còn một chỗ dựa từ chính sách của Nhà nước.

“Tôi từng nghĩ bảo hiểm chỉ để đề phòng khi tai nạn hay già yếu. Giờ mới thấy, nó như một cái lưới đỡ mình khi tạm thời rời khỏi guồng quay. Quan trọng là mình vẫn còn sức, vẫn có nghề trong tay và được hỗ trợ kịp thời để đứng vững”, anh Vũ Văn Cương ôm cô con gái bé nhỏ vào lòng, nở nụ cười gác lại bộn bề bấp bênh mưu sinh trong những tháng ngày đầy ngã rẽ.

30 năm an tâm lao động nhờ 1 điểm tựa lúc dừng chân

Nếu anh Vũ Văn Cương chọn tạm gác công việc vì gia đình nhỏ thì ông Vũ Lộc, một công nhân kỳ cựu tại Khu Công nghiệp Sông Công I, lại đang lặng lẽ bước vào một ngã rẽ khác của cuộc đời: nghỉ hưu sớm sau 30 năm gắn bó với nhà máy.

Sáng đầu hạ tháng 6, ông Lộc đội nắng, đi hơn 20 cây số từ nhà đến Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Thái Nguyên để làm thủ tục nghỉ hưu. Gương mặt rám nắng và bước chân vẫn chắc nịch như ngày nào nhưng trong lòng ông chất chứa bao tâm tư.

“Làm ở nhà máy quen rồi, nghỉ cũng thấy hụt một nhịp nhưng sức khỏe không còn như xưa. Tôi cũng đã tìm hiểu kỹ những chính sách cho người lao động, tuy nghỉ sớm nhưng vẫn đủ điều kiện hưởng các chế độ nên thấy yên tâm hơn”, ông Lộc bộc bạch.

Cựu công nhân kể, từ năm 2008, ông đã được đăng kí tham gia chế độ bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thất nghiệp. Không chỉ làm theo quy định, ông còn tìm hiểu kỹ lưỡng về quyền lợi lâu dài.

“Tôi luôn tâm niệm công việc vất vả nhưng nếu mình đóng góp đầy đủ, sau này sẽ có cái để dựa vào. Bảo hiểm là phần của mình, không ai lấy được, chỉ cần làm đúng và đủ”, ông Lộc khẳng định.

30 năm làm việc, có những lúc công ty biến động, lương bổng lên xuống thất thường nhưng ông chưa từng gián đoạn đóng bảo hiểm. Hễ có thông báo về điều chỉnh chính sách, ông đều cẩn thận hỏi cán bộ nhân sự hoặc tự tìm hiểu thêm. “Mình là công nhân, không học cao, nhưng cái gì liên quan đến quyền lợi thì phải nắm cho chắc. Đến lúc nghỉ hưu, mình có cơ sở để yêu cầu cái gì thuộc về mình”.

Chính sự hiểu biết và chủ động ấy đã giúp ông không bị động trong quá trình nghỉ việc. Đến cơ quan bảo hiểm xã hội, ông mang theo đầy đủ giấy tờ, biết rõ mình cần làm gì và được hưởng gì.

“Nghỉ rồi cũng lo chứ, quen tay quen việc mà. Nhưng giờ nghĩ lại, nhờ có bảo hiểm, tôi không bị hụt hẫng. Vẫn có khoản để sống, để dưỡng sức, để thi thoảng đưa cháu đi chơi công viên. Vậy là mãn nguyện rồi”, ông Vũ Lộc phấn khởi.

Sự đồng hành đằng sau cánh cửa Trung tâm

Mới đầu buổi sáng nhưng không khí tại Trung tâm Dịch vụ việc làm Thái Nguyên đã vô cùng nhộn nhịp. Người đến nộp hồ sơ, người tra cứu thông tin, người rụt rè cầm theo sổ bảo hiểm, đơn nghỉ việc… tất cả đều có một điểm chung là đang đi qua một khúc quanh của đời làm công.

Gần 20 năm gắn bó với nghề, bà Phạm Thị Tuyết, Phó Trưởng Phòng Bảo hiểm thất nghiệp, vẫn giữ thói quen hỏi han tận tình những người lao động đến làm thủ tục như anh Cương, ông Lộc.

“Nhiều người đến Trung tâm với tâm lý vừa lo lắng, vừa hy vọng. Họ không biết thủ tục ra sao, sợ sai, sợ thiếu. Có người đứng ở cửa 10 phút mới dám hỏi”, bà Tuyết kể lại.

Theo lãnh đạo Phòng Bảo hiểm thất nghiệp, quy trình tiếp nhận thực ra không quá phức tạp. Cán bộ chỉ cần kiểm tra các giấy tờ cơ bản như sổ bảo hiểm xã hội, quyết định nghỉ việc, căn cước công dân… Nếu hồ sơ đầy đủ, chỉ mất một buổi để hoàn tất nhập liệu và hướng dẫn các bước tiếp theo. Với người không đến nộp trực tiếp, Trung tâm cũng tiếp nhận hồ sơ qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia - một cách làm mới giúp giảm tải thủ tục, nhất là với người ở xa.

“Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Có người thiếu thông tin về quá trình đóng bảo hiểm, có người bị sai tên, sai mã số trong quyết định nghỉ việc. Trong những trường hợp như vậy, cán bộ sẽ hướng dẫn người lao động quay lại công ty cũ hoặc cơ quan bảo hiểm xã hội để bổ sung hồ sơ. Có lúc thấy họ đi đi lại lại 3 - 4 lần mà thương lắm. Nhưng nếu hồ sơ không đúng thì không thể chi trả được”, bà Tuyết cho hay.

Dẫu vậy, điều khiến bà Tuyết cảm thấy ấm lòng là khi nhìn thấy người lao động ra về với nét mặt nhẹ nhõm. Dù số tiền trợ cấp không lớn nhưng với họ, đó là khoản bù đắp thiết thực trong thời gian chưa có việc làm mới.

"Không chỉ là nơi tiếp nhận thủ tục, Trung tâm Dịch vụ việc làm còn là nơi kết nối cơ hội. Sau khi nhận trợ cấp, người lao động sẽ được tư vấn, giới thiệu các vị trí tuyển dụng phù hợp. Chúng tôi luôn mong họ quay lại thị trường lao động một cách vững vàng hơn, tự tin hơn,” bà Phạm Thị Tuyết chia sẻ.